Salih’in “müdahale” davetini reddeden meclis, bunu memleket egemenliğinin ihlali ve “büyük ihanet” seviyesinde bir cürüm olarak kıymetlendiriyor. Meclise nazaran bu birebir devirde Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulunun (BMGK) kararları ile memleketler arası hukuku kararlarının de ihlali niteliği taşıyor.
Tarafların, BM’nin teşebbüsüyle 1,5 yıl süren müzakerelerin akabinde 17 Aralık 2015’te Fas’ın Suheyrat kentinde imzaladığı Suheyrat Muahedesi’ni tanımayan Salih, Mısır ordusunu memlekete müdahaleye çağırma kararını da kendi başına aldı ve meclise sunmadı.
Salih’in bu kararı, Libya Devlet Yüksek Kurulu Üyesi Abdurrahman Şatır’ın reaksiyonuna neden oldu.
Şatır, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, “Kaderin tuhaflıklarından biri, seçilmiş bir meclisin yetkisinin, meclis liderinin şahsında mahsur kalmasıdır. Öyleyse meclis üyelerinin geri kalanına ne gerek var ki?!” tabirini kullandı.
TRABLUS VE TOBRUK ARASINDAKİ DEMOKRASİ FARKI
Libya Devlet Yüksek Kurulu, kurulduğu tarihten bu yana 4 defa başkanlık seçimi yaptı.
Kurulun başkanlığına birinci olarak Abdurrahman Suveyhili, son olarak da Halid el-Mişri seçildi.
Salih ise 5 Ağustos 2014’te hizmete başlamasından bu yana Temsilciler Meclisi (TM) başkanlığı için hiçbir seçime müsaade vermedi, pek çok hayati değere sahip mevzuda meclise başvurmadan tek başına karar aldı.
Bu duruma reaksiyon olarak Tobruk’taki TM milletvekillerinin birçok Trablus’a geçti ve orada 5 Mayıs 2019’da 50’den fazla milletvekilinin iştirakiyle yapılan seçimde Es-Sadık el-Kehili’yi meclise yeni yönetici olarak belirledi. Yaklaşık bir yıl sonra da Hammude Seyyale meclis başkanlığına getirildi. Seyyale, Trablus’taki milletvekili sayısının 70’in üzerine çıktığını açıkladı.
Tobruk’ta kalan milletvekillerden 26’sı da Salih’in tek başına karar almasına dolaylı reaksiyon vererek “Orta Akım Topluluğu” isminde bir küme kurdu. Bu küme, bölünmüş meclisin birleştirilmesi için de davette bulundu.
Güney ortamından 14 milletvekili ise ahalinin “ülkenin bölünmesine yol açabileceği endişesiyle” karşı çıkmasına karşın Fezzan blokunu oluşturdu.
Salih’in meclisi devre dışı bırakarak tek başına karar alması sonucunda üçe bölünen mecliste Trablus yeri 100, Fizan yeri 40 ve Berka nahiyesi de 60 milletvekili elde etmiş oldu.
OTURUM BİLE YAPAMIYOR
Fakat 12 milletvekili kontenjanı bulunan Derne’de seçimin boykot edilmesi nedeniyle milletvekili sayısı 48’e düştü. Buna karşın Salih meclis başkanlığı monopolünü kendi elinde tutmayı sürdürdü.
Salih, ehliyetli sayının elde edilememesi nedeniyle uzun vakittir Tobruk’taki Temsilciler Meclisi milletvekilleriyle bir araya gelmedi. Tobruk’taki milletvekili sayısı 26’yı geçmiyor.
Burada “Yasalara mütenasip bir oturum düzenleyemeyen bir meclis, yöneticisine, Berka kesimini ilhak etme isteğindeki yabancı bir memleketin ordusunu memlekete müdahaleye çağırma müsaadesi verebilir mi?” sorusu akla geliyor.
Salih ve Hafter yanlısı birtakım Libyalı kabile başkanlarının Mısır ordusunu müdahaleye çağırmasının da hiçbir yasal yahut anayasal dayanağı bulunmuyor.
MEŞRUİYET BAŞKANLIK KURULUNDA
Libya’da meşruiyeti bulunan tek yasal yer devletteki tarafların imzaladığı ve BMGK’nin oy birliğiyle onayladığı Suheyrat Mutabakatı.
Suheyrat Mutabakatı Başbakan Fayiz es-Serrac başkanlığındaki Başkanlık Kuruluna, Türkiye ile Libya arasında 27 Kasım’da imzalanan “Güvenlik ve Askeri İşbirliği Mutabakat Muhtırası” ile iki devletin milletlerarası hukuktan kaynaklanan haklarının korumasını hedefleyen “Deniz Salahiyet Sahalarının Sonlandırılmasına Ait Mutabakat Muhtırası” üzere memleketler arası itilaflar yapma hakkı veriyor.
Kabile liderlerinin hiçbir yasal ve anayasal meşruiyeti olmadığı üzere Salih de milletvekilleri olmadan hiçbir yasal salahiyete sahip bulunmuyor.
Hafter’e ülkeyi yönetme salahiyeti verilmesi ya da Mısır ordusunun müdahale için devlete çağrılması üzere gelişmeler, Arap devletlerindeki karşı devrimlerin desteği ve kışkırtmasıyla 2014’te başlayan isyanın halkalarından biri niteliği taşıyor.
Haber7
