Hamlet’i kim yazdı? Tolstoy ve Dostoyevski’nin en sevdiği roman neydi? Mark Twain nasıl hayaller görürdü? Paul Klee için fotoğrafın tarifi neydi? Thomas Hobbes yatmadan evvel ne yapardı? Özdemir Asaf, edebiyat matinesindeki ününü nasıl kaybetti? Masalcı Dede, Cemal Süreya’nın şiirlerini okur muydu?
İdeal Tamer’in çarpıcı anekdotlar, sevinçli anılar, nazireler ve hicivlerinden oluşan kısa metinlerinde; keskin bir ironi, hınzırca bir bakış açısı, geniş bir perspektiften geçerek süzülmüş bir dikkatin izleri kolay kolay fark edilir. Anlatılan olaylar, anılar ile değiniler şayet yanlışsız okunursa kim bilir tahminen de bir edebiyatseverin yolunu aydınlatabilir. Sanatın ve Edebiyatın Dayanılmaz Hafifliği’ndeki metinler sanatçı ve edebiyatçıların aslında hayatın türlü fırtınalarında yaşayan beşerler olduğunu gösterir bize. Bir farkla! Pek de birbirlerine benzemez onların öyküleri ve karakterleri. Bu yüzden sanatçı ve edebiyatçılar kanlı canlı, sempatik, antipatik, haris, budala, kötücül, yufka yürekli, iyi niyetli, uyanık, paragöz ve daha birçok formda yapıttaki yerlerini alırlar. Sanatın ve Edebiyatın Dayanılmaz Hafifliği, bütün yapıtlarını yayına hazırladığımız Dava Tamer’in hayattayken kitaplaşmamış yazılarının birinci halkası. Onu yakından tanımak isteyenler için ise iyi bir giriş kitabı.
Sanat Seyahatleri, Dava Tamer’in belleğine bir seyahat olarak düşünülebilir. Papirüs’ten Cağaloğlu’ndaki Eser Han’a, Onat Kutlar’dan hoş Antep sokaklarına, Attila İlhan’dan Baylan Pastanesi’ne kadar genişleyen bir sanat seyahatidir bu.
Beyazıt Meydanı’ndaki simitler, Kumkapı’daki balıkçılar, Beyoğlu sinemalarında biten günler. İdeal Tamer, özlediği dostlarının şiirleriyle konuşabildiği vakitleri yaşar artık ve onları “hatırlayarak” yine çağırır. Ve sorar, Yeşilçam’ı mı özlüyoruz, o günün Türkiye’sini mi? Yıldız Kenter’i, Yılmaz Güney’i ve birebir sahneyi paylaştığı Müjdat Gezen’i; elinde Göçmüş Kediler Bahçesi ile gelen Bilge’yi, Cahit Külebi’nin hiçbir lisana çevrilemez Hikâye’sini. Lakin tüm bu anılara karşın gelecek hakkında düşünmeyi de ihmal etmez İdeal Tamer.
Televizyondan bilgisayara, daktilodan internete çağına tanıklık eder ve nereye gittiğimizi sorar bize. Çocuk edebiyatından klasiklere, çağdaş edebiyattan dünya sanatına kadar pek çok mevzuda, berrak bir zihinle çıkarımlar yapar. Televizyondaki programlarda işittiklerinize gülmeyin, öfkelenin der. Kullandığımız lisanı işitir ve bize ilişkin olan lisanı hatırlatır. Kültür ve lisan değişiminin farkındadır, sakınmadan söyler söyleyeceğini.
Yazdıklarını serçeler üzere gökyüzüne salanların şairidir İdeal Tamer, kartallaşıp onların peşine düşenlerin değil. Bu yüzden onunki bir sanat seyahatidir. Dünün, bugünün ve yarının hiç bitmeyecek seyahati.
Haber7
