TÜRKİYE ÇİN’DEN KAYAN TALEBİ ÇEKEBİLİR
Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası’nın (EBRD) memleketlerin ihracat potansiyellerine nazaran belirlediği ‘Karşılaştırmalı Üstünlükler Endeksi’nde (RCA), Türkiye 189 eserle birinci sırada yan aldı. EBRD Lideri Suma Chakrabarti, Türkiye’nin global tedarik zincirinde Kovid-19 sonrası oluşan yeni dinamiklerden en çok yararlanacak memleketlerden biri olduğunu açıklamış, Türkiye’nin bu özelliği ile pandemi sürecinde Çin’den kayan tedarik zincirlerinin merkezi olmaya aday olduğunu söylemişti.
DOKUMACILIK VE GIYSI BIRINCI SIRADA
EBRD datalarına nazaran Türkiye dokumacılık, giyim eşyası ve ayakkabıda 62, olağan ve fabrikasyon metal eserlerde 25, bahçe eserlerinde 22, mineral ve güç içeceklerinde 17, kimyasal ve eczacılık eserlerinde 15, işlenmiş besin eserlerinde 12, makine ve teçhizatlarında 9, taş, cam, bedelli metal eserlerde 7, motorlu araç ve öteki aktarım araç ekipmanlarında 5 rekabetçi esere sahip. Listenin geri kalanını ise hayvansal eserler, ahşap ve kağıt eserler, silah ve askeri teçhizat, deri ve mamulleri ile optik, medikal ve müzik ekipmanları oluşturuyor.
500 MİLYON DOLARLIK PASTA
EBRD Nisan 2020 raporuna nazaran pandemi süreci ve sonrasında Türkiye münhasıran hazır giyim ve tekstildeki ihracat potansiyeliyle üstünlüğünü ortaya koydu. Bu Çin’den kaçan anaparayı Türkiye’nin kendine çekmesi için önemli bir fırsat. Çin’in dünya çapında değerli bir ihracatçı olduğu ve EBRD yerlerindeki iktisatların en az 500 milyon dolarlık ihracat yaptığı motorlu araçlar, makine, dokumacılık, kimyasal eserler ve metal eser kümelerinde tedarikin Çin’den Türkiye’ye kayma olma mümkünlüğü çok yüksek.
CHAKRABARTI: “TÜRKİYE’SİZ EBRD DÜŞÜNÜLEMEZ”
Suma Chakrabarti, “Türkiye’siz bir EBRD düşünülemez. Yatırımlarımızın yekun hacmi 320’ye yakın girişimde 12.6 milyar euro seviyesinde” dedi.
İstanbul Ticaret Üniversitesi akademisyenlerinin yeni tip salgının ekonomik tesirlerine ait hazırladığı raporda, Türkiye ve dünya iktisadında meydana gelen süratli ve esaslı değişimler, makroekonomik yapıdaki aksaklıklar, sıkıntılar ve tahlil tekliflerini kamuoyuyla paylaştı. Raporda başkaca, Türkiye’nin bunalımlara karşı direnç kazandığı, pandemi sürecinde de Avrupa’nın üretim üssü olmayı hedeflemesi gerektiği söz edildi. Prof. Dr. Yusuf Balcı ve Dr. Talim Üyesi Güldenur Yavuz’un kaleme aldığı Kovid-19 Pandemi Sürecinin Türkiye’de İstihdama Tesirleri Ve Kamu Açısından Alınması Gereken Önlemler başlıklı rapor, gelişmiş ve gelişmekte olan memleketlerin mevcut ekonomik yapılarının karşı zıdda kaldığı tehditlerin yanı sıra Türkiye iktisadının yeni tip salgının sonrasına dair olası durum tahlilleri yapılıyor.
GEÇMİŞTEKİ BUNALIMLAR DİRENÇ KAZANDIRDI
Türkiye iktisadı için 1970’li yıllarda yaşanan petrol buhranı, 1994 finans bunalımı ve 2001 bunalımının, global buhranlarla baş etmenin ders niteliğinde olduğu belirtilen raporda, 2008 global buhran sonrası iktisat gidişatı ve uygulanan siyasetlerin bugün yaşanan yeni tip salgının tetiklediği global buhran bakımından son aşama değerli olduğu vurgulanıyor. Raporda yaşanan salgının maliyetini net olarak öngörmenin mümkün olmadığı belirtilerek, “Ekonomik faaliyetlerin tamamıyla durmaması, devlet iktisadı açısından bir avantaj oluşum etmekle bir arada, kısmen yavaşlamasıyla da GSYH açısından makul orantıda azalmanın kaçınılmaz olduğunu söylemek mümkün. Münhasıran üretim sürecinin devamlılığının sağlanması üzerine atılan adımlar, üreticiyi desteklemek üzere alınan kararlar bu noktada değer arz ediyor” sözlerine yan verildi.
KAMU VE HUSUSÎ BÖLÜM GÜÇ BİRLİĞİ YAPMALI
Salgın sonrası oluşacak yeni iktisatta ve çalışma hayatında gelir ve istihdam kayıpları olmaması amacının yanında, Türkiye’nin buhrandan avantajlı çıkabilmesi için kamu ve hususî kısmın el ele vererek akıl ve güç birliği yapması gerekliliğine dikkat çekiliyor. Türkiye’nin salgına daha geç yakalanması ve salgının memlekete gelişine kadar geçen mühletin sıhhat bölümü açısından hazırlanma süreci olarak değerlendirilmesinin vesair devletlere nazaran daha avantajlı hale gelinmesini sağladığı belirtilirken, salgın yayılım suratının düşük olması ve denetimli ilerlemesinin sağlanması sayesinde ekonomik hayatı külliyen durdurmadan salgınla uğraş edildiği kaydediliyor.
ŞİRKETLER ONLİNE SATIŞA YÖNELMELİ
Raporda salgın devrinde yapılan kamu harcamalarının tolere edilebileceği, şahsi bölüme de kimi kolaylıklar sağlanması gerektiği belirtilerek, şunlar kaydedildi: “Özel kol açısından da süratli bir önlem ve tatbik sürecine girilmeli. Bilhassa internetten satış ve faaliyet yerine sahip olmayan işletmelerin, bu süreçten zarar görmeden ya da tam manasıyla kapanma yoluna girmeden çıkabilmeleri açısından online yerlerde varlık göstermelerine yönelik bir seri düzenleme yapmaları ve süratle pratiğe geçmeleri gerekiyor.” Türkiye’nin son birkaç yılda yükselme eğilimi gösteren işsizlik nispetinde umumi artış ve hususide de yüksek genç işsizlik orantılarıyla bu türlü bir global bunalıma girmesinin bunalımın olumsuz tesirlerini arttırabileceği uyarısı yapılıyor.
DESTEKLER NEFES ALDIRDI
İşsizlikle uğraş için alınan önlemlere de değinilen raporda fiyatsız müsaade periyodunda çalışanlara İşsizlik Sigortası Fonu’ndan günlük 39,24 TL ödeme yapılması ve kısa çalışma ödeneğinin değerli önlemler olduğu belirtildi. Pandemi sebebiyle oluşan bunalıma karşı alınacak önlemlere ve sunulacak tahlillere de değinilen raporda, bu süreçte kamu bölümünün bilhassa sıhhat ve toplumsal güvenlik yerlerindeki ehemmiyetinin daha iyi anlaşıldığı kaydedildi.
Haber7
