TÜDEF Genel Lideri Aziz Koçal başta besin olmak üzere çeşitli eserlerde görülen fahiş fiyat artışlarına karşı alınabilecek önlemlere ait değerlendirmede bulundu.
Besinde üretim düştükçe fiyatların yükseldiğini belirten Koçal, Besin Komitesinin son toplantısında gündeme gelen “Erken İhtar Sistemi” kurulması planının dışında da çeşitli adımların atılması gerektiğini söyledi.
Koçal, bu sistemin 5 yıl evvel de gündeme geldiğini lakin uygulamada beklentileri karşılamadığını söz ederek, “İthalat gerçekleştirerek, kontrolleri sıklaştırarak, ceza keserek ya da Erken İhtar Sistemi ile besinlerdeki fiyat artışlarını önlemek yetersizdir. Öncelikle sorunu iyi teşhis etmek gerekir.” diye konuştu.
Besinlerdeki fiyat artışının iki taraftan incelenmesi gerektiğine dikkati çeken Koçal, şu değerlendirmede bulundu:
“Birincisi, piyasada eser azlığı ve bunlara talep nedeniyle imalatçı yahut satıcıların girdilerinde rastgele bir maliyet artışı olmadığı halde fiyatların artırılarak, vatandaşların mağdur edilmesi tarafıyla incelenmeli. İkincisi, üretimden tüketime kadar olan zincirdeki maliyet girdilerinin artması ve tarım siyasetleri istikametiyle bakılmalı. Birinci sorunun üzerine kontrol ve alınacak birtakım yasal tedbirlerle gidilmesi doğrudur lakin ikincisinde ziraî potansiyel göz önüne alınarak, eserlerin üretimden başlayıp işlenmesi, ambalajlanması, taşınması, raflara gelmesi evresindeki tüm maliyet ögeleri göz önüne alınmalı, ulusal bir tarım siyaseti oluşturmak üzere masaya yatırılmalıdır.”
“ÇİFTÇİÜRETİME YÖNLENDİRİLMELİ”
Çiftçinin güçlendirilmesinin ve maliyetlerini düşürecek önlemler alınıp, üretime yönlendirilmesinin çok kıymetli olduğunu vurgulayan Koçal, insanların tarımdan uzaklaşmasının önüne geçilmesi gerektiğini bildirdi.
Koçal, Türkiye’de ve dünyadaki besin fiyatları incelendiğinde, üretim düştükçe fiyatların yükseldiğinin görüldüğüne dikkati çekerek, şunları söyledi:
“Tarım siyasetinde, üretimden başlayarak tüketime kadar olan zincirin iyi yönetilmesi gerekiyor. Aksi takdirde besin piyasası zincir marketlere teslim edilmiş olunur. Vatandaş olarak bizler de tüketimden gelen gücümüzü kullanmalıyız, şuurlu olmalı ve gereksinimimiz kadar tüketmeliyiz. Besin fiyatlarını iyi takip ederek, fahiş fiyat artışlarını kesinlikle ilgili yerlere şikayet etmeliyiz. Haksızlığa uğruyorsak hakkımızı aramalıyız.”
“NARH SİSTEMİ UYGULANABİLİR”
Ticaret Bakanlığının Alo 175 sınırına, Haksız Fiyat Kıymetlendirme Heyetine, Haksız Fiyat Artışı Sistemi (HFA) taşınabilir uygulamasına gelen şikayetleri ilgili yerlere gönderdiğini ve kontroller sonucu haksızlık varsa idari para cezası uyguladığını hatırlatan Koçal, bunun da tek başına kâfi olmadığını lisana getirdi.
Koçal, ulusal tarım siyasetleri ve ticari etik probleminin tartışılması gerektiğini belirterek, şunları kaydetti:
“Fahiş fiyat artışı belirlenen eserlerde 1970’li yıllarda da yapılan ‘narh uygulaması’na dönülebilir. Üst satış fiyatı belirlenmesi ve bunun altında özgürlük olması, alış fiyatları ile satış fiyatları ortasında belirlenecek kar marjı oranı sistemi, tüketiciyi istismar eden bölümler için düşünülebilir.”
NARH SİSTEMİ NEDİR?
Narh, bir mal yahut hizmet için resmi makamların tespit ettiği fiyattır. Yiyecek ve başka tüketim mallarına konulan fiyat sonu, sonlandırma ve denetim altında tutma, sabit fiyat tesbit etme. Devletin piyasadaki eşyaya fiyat koyması.
Haber7
