İstanbul üniversitesi Cerrahpaşa-Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Hastanesi Başhekimi ve Deri ve Zührevi Hastalıklar Anabilim Kolu Öğretim Üyesi Doç. Dr. Zekayi Kutlubay, her yıl ekseriyetle yalnızca kış aylarında belli bir artış gösteren uyuz vakalarında, bu yıl farklı olarak önemli bir patlama yaşandığını ve bilhassa tedaviye karşın iyileşmemiş dirençli hastalarla çok sık karşılaştıklarını söyledi. Pandemi nedeniyle meskenlerde uzun müddet bir ortada vakit geçirmek zorunda kalan aile bireyleri ortasındaki bulaşmaların da arttığına dikkat çeken Doç. Dr. Kutlubay, hali hazırdaki ilaçlara direnç gösteren olaylar nedeniyle devayı klâsik, yapma ilaçlara dönmekte bulduklarını söyledi.
BULAŞMASI İÇİN 15 DAKİKALIK TEMAS KÂFİ
Doç. Dr. Kutlubay, uyuz parazitinin bulaşması için 15 dakika cilt ya da eşya temasının kâfi olduğuna değinerek, karantina nedeniyle aile içi temasların daha da arttığını belirtti.
Kutlubay, “Gerek bizim hastanemize, Cerrahpaşa Hastanesi’ne, gerek öteki hastanelerin dermatoloji polikliniklerine başvuran uyuz hadiselerinde önemli bir artış olduğunu gözlüyoruz. Daha da değerlisi bu yıl farklı olarak, daha evvel teşhis almış tedavi uygulanmış hastalarda tedaviye karşın direnç gelişmiş oluyor ve mevcut ilaçlarla da tedavi edemiyoruz. 8-10 defa doktora gitmiş, yanlışsız teşhis konmuş lakin piyasadaki ilaçlarla tekraren tedavi görüp kür sağlanamamış ve aile içinde herkese bulaştırmış hadiseler halinde geliyorlar kliniğimize. Hatta bazen, tüm aile birden polikliniklerimize başvuruyor. Bu hastalık deriden ya da eşya temasıyla bulaşıyor. 15 dakika kâfi bulaşması için. Karantinadan ötürü beşerler kapalı alanlarda daha uzun mühletler kalıyorlar. Bütün aile meskende daha fazla vakit geçirdiği için de temas mühleti artıyor. Bu da bulaşmanın aile bireyleri ortasında çok çarçabuk gerçekleşmesine neden oluyor. Bir kişi uyuzu kaptıysa ailedeki öbür fertlerin yakalanması da kaçınılmaz oluyor.” dedi.
“KÜKÜRT VE KATRAN İÇERİKLİ KLASİK KARIŞIMLAR YAPTIRIYORUZ”
Meskende uyuz tanısı alan bir kişi varsa belirtisi olsun olmasın aile öbür bireylerine de tedavi uygulanması gerektiğine işaret eden Doç. Dr. Kutlubay, “Verdiğimiz ilacın banyo sonrası hafif nemli vaziyetteyken çeneden aşağı bütün bedene, ayak tabanı, ayak parmak ortaları da dahil sürülmesi gerekiyor. Evvelce 12 saat bekleme müddeti önerirdik lakin direnç nedeniyle artık 24 saat kalması gerekiyor ilacın. 24 saat sonra hasta tekrar duş alıyor, kullandığı bütün yatak çarşaflarını, giysilerini vs, en az 60 derecelik sıcaklıktaki kaynatarak yıkaması gerekiyor. Bu ortada bütün konut halkı ve temasta bulunan şahıslar de tıpkı tedaviyi uygulamak zorunda. Bu Tedavinin 2-3 gün sonra tekrarlanması gerekiyor. Lakin burada sorun şu, bilhassa son periyot gelen olaylarda, tedavide kullandığımız piyasadaki iki farklı uyuz ilacına da direnç kelam konusu. Bize gelen hastalar bu ilaçları tekraren kullanmış olmasına karşın tedavi görememiş oluyorlar. Biz de bu nedenle daha evvel aktifliği kanıtlanmış, kükürt, katran vb içeren birtakım yapma ilaçlara dönüş yaptık. Onunla bir arada ağızdan alınması gereken uyuz ilaçları da var. Lakin onlar şu an Türkiye’de mevcut değil. Birtakım hastalar yurt dışından getirtiyor eczanelerine” halinde konuştu.
“KOVİD VE UYUZ BELİRTİLERİ KARIŞTIRILABİLİR”
Bazı Kovid vakalarında, kaşıntı, kızarıklık, döküntü üzere dermatolojik belirtiler olabildiği için bazen uyuz belirtileriyle karıştırılabileceğine de değinen Doç. Dr. Kutlubay, şu ihtarlarda bulundu:
“Kovid virütik bir enfeksiyon. Uyuz ise parazitin yol açtığı bir hastalık. Kovid’de tüm bedende kaşıntı, kabarıklık, kurdeşen gibisi lezyonlar ya da yaralar oluşabiliyor. Ya da bütün beden kızarıp kabarabiliyor. Birebir halde uyuzda da bilhassa parmak ortalarında küçük küçük su toplayan kabarcıklar ya da S formunda kırık çizgiler, el bileği içi civarında küçük sivilce gibisi kaşıntılı yaralar, koltuk altında yaralar, erkeklerde genital bölge, bayanlarda daha çok göğüs bölgesinde ve etrafında egzama gibisi kabuklu, kepekli yaralar meydana gelebiliyor. Ancak uyuzda ayırt edici bulgu gece kaşıntılarıdır. Hastayı gece uykusundan uyandıracak kadar şiddetli kaşıntılar olur. Kovid’de ise gece kaşıntısı olmaz. Gün içine yayılmış mutat kaşıntılar vardır.”
“TEDAVİ EDİLMEDİKÇE PARAZİT ÇOĞALIR VE SALGINA DÖNÜŞEBİLİR”
Yeniden ateşin yanı sıra kaşıntı, döküntü ve kızarıklıkla seyredebilen ve Kovid sonrası çocuklarda gelişen Mis-C sendromunda da uyuz ile misal belirtiler görülebildiğine işaret eden Doç. Dr. Zekayi Kutlubay, kelamlarını şöyle tamamladı: “Çocuklarda Kovid sonrası gelişen Mis-C sendromunda daha çok ateş, bedenin aşikâr bölgelerinde gaye gibisi kırmızımtırak döküntüler meydana gelebiliyor. Genel bir kaşıntı oluyor, uyuzdaki kadar çok şiddetli olmuyor kaşıntılar. Ayrıca çocuk ya da bebek uyuzlarında daha çok avuç içi ya da ayak tabanında sivilce gibisi su toplayan kabarcıklar usulünde belirtiler meydana gelebilir. Ayrıyeten yüzde, sivilce gibisi kaşıntılı lezyonlar, yaralar oluşabiliyor. Bu belirtilerle çocuk uyuzlarını Mis-C’den ayırt edebiliriz. Uyuzda, ekseriyetle aile içinde öbür kaşınan bireyler de olur ve daha çok onlardan çocuklara ya da bebeklere bulaşır. Bir ailede öteki kaşınan da varsa aslında direkt uyuz teşhisini koyabiliriz. Çocuklarda gece uykusundan uyandıracak kadar şiddetli kaşıntısı olur. Şayet uyuzu tam tedavi edemezsek, tüm bedende yaygın kaşıntılara bağlı yaralar meydana gelebilir ve bu yaralardan da sekonder enfeksiyon dediğimiz bakteriyel enfeksiyon bulaşabilir. Bedende bir enfeksiyon odağı oluşabilir, bu enfeksiyon kana karışabilir ki en korktuğumuz da budur. Ayrıyeten tedavi edilmedikçe parazit çoğalmaya devam eder bulaşmaya devam eder ve salgına dönüşme riski de artar. Bu da büyük bir kasvet.”
Haber7
