Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi Yöneticisi Ahmet Burak Dağlıoğlu, basın mensuplarıyla bir araya geldiği içtimada, Türkiye’de Milletlerarası Direkt Yatırımlar (UDY) hakkında haber verdi.
Şu anda yatırım kararı alınmış yekun 52 girişimin bulunduğunu anlatan Dağlıoğlu, bu girişimlerin yekun yatırım bedelinin yaklaşık 4 milyar dolar, taahhüt edilen istihdamının ise 10 bin 500 civarında olduğunu söyledi.
Dağlıoğlu, girişimlerin ABD, Almanya, Türkiye, İspanya, Hollanda ve Hindistan başta olmak üzere 17 farklı memleketten geldiğini aktararak, “Projeler yatırım pahasına nazaran kimya eserleri, demir çelik ve vesair metaller, güç, motorlu taşıtlar ve ulaştırma araçları ile madencilik/taş ocakçılığı başta olmak üzere 18 farklı kesimden oluşuyor. Girişimlerin 36’sı sıfırdan yatırım, kalan 16’sı ise genişleme yatırımı.” diye konuştu.
“MOBİLİTE DÜNYASINA ADAPTE OLUNMASI GEREK”
Dağlıoğlu, milletlerarası direkt yatırımlar açısından öncelikli dallardan bahsederek, bu dalları; “e-mobilite, hayat bilimleri (ilaç, tıbbi cihaz, hastane hizmetleri), sıhhat, haber ve muhabere teknolojileri (tüketici elektroniği, ICT, yazılım), otomotiv, güç, kimya-petrokimya, makine, savunma ve havacılık, lojistik, altyapı, tarım, azık & içecek.” halinde sıraladı.
Mobilite dünyasına adapte olunması gerektiğini vurgulayan Dağlıoğlu, “Bunu yapmazsak değerli bir fırsatı ıskalayabiliriz.” dedi.
Dağlıoğlu, 1995’te ihracatın yüzde 27’sinin orta-yüksek teknoloji eserlerden ibaret olduğunu, bugün bu orantının yüzde 40 seviyelerine çıktığını tabir etti.
“TÜRKİYE’DE ŞUBAT 2020 İTİBARIYLA 1.236 AR-GE MERKEZİ VAR”
Burak Dağlıoğlu, Türkiye’de Şubat 2020 itibarıyla 187’si memleketler arası olmak üzere yekun 1.236 Ar-Ge merkezi bulunduğundan bahsederek, yekun 60 bin 173 işçi istihdam edilen bu merkezlerin sayısının artmasını istediklerini tabir etti.
Dağlıoğlu, Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi’nin bugüne kadar 23 milyar dolarlık 224 yatırım girişimini devlete kazandırdığına, bu yatırımlar kapsamında yaklaşık 48 bin istihdam öngörüldüğüne dikkati çekti.
Türkiye’de 2003’ten Nisan 2020’ye kadar 219 milyar dolarlık UDY gerçekleştirildiğini aktaran Dağlıoğlu, gelen UDY’lerin memleket bazlı dağılımının sırasıyla Hollanda, ABD, İngiltere, Avusturya, Luxemburg, Almanya, İspanya, Belçika, Fransa, Yunanistan, Azerbaycan, Rusya, Birleşik Arap Emirlikleri, İtalya, İsviçre, Katar, Japonya, Suudi Arabistan, Kuveyt olduğunu söyledi.
“AVRUPA’YA, AMERİKA’YA SIRTIMIZI DÖNMEDİK”
Yatırımcının coğrafi profilinin belirlenmesi gerektiğine işaret eden Dağlıoğlu, “Türkiye’deki Avrupalı, Amerikalı, Körfezli yahut Asyalı yatırımcıların farklı motivasyon, beklenti ve düşünme tekniği var.” dedi.
Dağlıoğlu, yatırımlar açısından Asya’ya çok ehemmiyet verdiklerini vurgulayarak, şöyle devam etti:
“Türkiye’ye 2002-2010 devrinde gelen UDY’nin yüzde 70’ten fazlası Avrupa’dan, yüzde 10’a yakını da Amerika’dan. Asya memleketlerinden gelen ise yalnızca yüzde 12 civarında. 2011’den günümüze kadar olan periyotta ise Asya devletlerinin üleşi yüzde 22’nin üzerine çıkmış. Yani dünyanın ekonomik yükü Asya’ya kayıyor; bu bir gerçek. Türkiye de bu hakikaten bağımsız hareket edemiyor.
Bunun ‘Avrupa’ya, Amerika’ya sırtımızı dönme’ üzere bir şeyle alakası yok. Vakit zaman bu tahlilleri da maatteessüf duyuyoruz. Amerikan yatırımları için zati burada çok güçlü bir varlık var. Avrupa’yla da biz çok iç içeyiz fakat Asya yatırımcısının daha az bildiği bir coğrafya ve buradaki iş kültürünü çok bilmiyor. Hasebiyle Asya’dan yatırım çekmek için var gücümüzle çalışmaya devam edeceğiz.”
“MARTTAN HAZİRAN SONUNA KADAR 600 IÇTIMA GERÇEKLEŞTİRDİK”
Ahmet Burak Dağlıoğlu, konuşmasının akabinde basın mensuplarının sorularını yanıtladı.
Pandemi sürecinde yatırım ofislerinin faaliyetlerini artırdığını ve daha fazla mesai yaptığını vurgulayan Dağlıoğlu, “Burada milletlerarası yatırımcılarımız ve yerli şirketlerimizin faaliyetlerinin devamı bizim için esas oldu. Salgın sürecinde ekonomik faaliyet olağan ki yavaşladı lakin durmaması, çarkların dönmesi, memleketler arası yatırımcıların buradan ihracatlarına devam edebilmesi ve global tedarik zincirindeki varlıklarını devam ettirmeleri için elimizden geleni yaptık.” diye konuştu.
Dağlıoğlu, Türkiye’nin dünyadaki birçok sair memlekete nazaran pandemi sürecini daha başarılı yönettiğini belirterek, bu bağlamda sürecin nasıl ele alındığını memleketler arası yatırımcılara anlattıklarını, marttan haziran sonuna kadar 600 içtima gerçekleştirdiklerini söyledi.
Son iki ayda yekun 16 aktiflik yapıldığına değinen Dağlıoğlu, bu etkinliklerde ABD, İtalya, Singapur ve Körfez memleketleri özelinde spesifik mevzuların ele alındığını, başkaca yatırımcının problemlerine süratli tahlil için kurum içinde bir “Görev Gücü” oluşturulduğunu anlattı.
“YENİ BİR YATIRIM SÜRECİNİN BAŞLAYACAK”
Dağlıoğlu, gelecek periyotta yeni bir yatırım sürecinin başlayacağını belirterek, “Ben 2021 ve 2022’de bu mealde çok şık haberler geleceğini düşünüyorum.” sözünü kullandı.
Ar-Ge ve teknolojide de gelecek yıllarda daha çok yatırım kazanılacağını düşündüğünü aktaran Dağlıoğlu, şunları kaydetti:
“Tabii burada Türkiye’nin en güçlü kası yetkin mühendisleri. Bundan yaklaşık 7 yıl evvel portföyümüze giren araba mühendisliği şirketi AVL, yatırım pahası olarak 100 bin avro civarındaydı lakin günümüzde geldiğimiz noktada dünyanın en doğusundan en batısına teknoloji ihraç eden bir şirkete dönüştü. Bunların artacağını, Türkiye’de teknolojiyi daha ileri seviyelere götürecek bu yetkin insan gücünün memleketler arası yatırımcılar tarafından anlaşıldığı ve bu bedelin kabul gördüğü bir yatırım gündemi bekliyoruz.”
“ULUSLARARASI DIREKT YATIRIM ÇEKMEYE DEVAM EDECEĞİZ”
Dağlıoğlu, pandemi sonrası tedarik merkezinin Türkiye’ye kayabileceğine ait söylemleri de kıymetlendirerek, şu tabirleri kullandı:
“Şu anda öncelik şirketlerin en az hasarla faaliyetlerine devam etmesi. Pandemi sürecinde hiç Türkiye’de olmayan şirketlerden, mobilite, dijitalleşme ve lojistik yerlerinde yeni haber talepleri evrakları aldık. Portföyümüze yeni girişimler girdi. Bu bağlamda Asya’dan da üreticiler var. Bu süreçte dünyadaki bütün bu raporları ve görüşleri takip ettik. Nitekim Türkiye için bir fırsat olduğunu gösteriyorlar. İş dünyamızın bunun farkında olması lazım. Bütün tartışma global tedarik zincirleri etrafında dönüyor. “
Türkiye’nin global tedarik zincirlerine halihazırda entegre bir iktisat olduğunu vurgulayan Dağlıoğlu, buradan daha fazla hak alınabileceğini lisana getirdi.
Dağlıoğlu, memleketlerin korumacılık eğiliminin pandemi sonrası hızlandığına dikkati çekerek, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Şöyle de bir gerçeklik var: Bu global tedarik zinciri dediğimiz şey bir halde çok güçlü. Alışılmış ki yatırımların, ekonomik faaliyetlerin yahut tedarikin yalnızca maliyet odaklı değil, güvenlik, esneklik ve tahminen daha stoklu olacağına dair birçok şirketin satın alma başkanıyla yapılan görüşmeler var fakat tekrar de tedarik zinciri konseptinin değişmeyeceğini görüyoruz. Farklı stratejiler olmakla birlikte bu tedarik zinciri kavramı devam edecek. Tekrar bu bağlamda yalnızca bunların memleket içinde yahut çok dar sonlar arasında olacağından ziyade bölgeselleşmeden bahsediliyor. Türkiye burada bir avantaj sağlıyor ve müspet ayrışıyor. Ben memleketler arası direkt yatırım çekmeye devam edeceğimizi düşünüyorum.”
Dağlıoğlu, İstanbul Havalimanı’nın bölgesel kargo merkezi rolüne yönelik de değerlendirmelerde bulunarak, “Türkiye’nin lojistik rolü pandemide hiç aksamadı ve bizim tahminen güçlü kaslarımızdan biri oldu. Şirketlerin Türkiye’de var olmaya devam etmeleri için lojistik rolümüzün gücü en kıymetli argümanlarımızdan biri. Bu bağlamda hava kargo da bunun bir kesimi ve muvaffakiyetle devam ediyor diye gözlemliyoruz.” formunda konuşmasını tamamladı.
Olgular
Içtimada verilen haberlere nazaran, Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi’nin bugüne kadar devlete çektiği büyük ölçekli kimi girişimlerin memleketlere ve kesimlere nazaran dağılımı ile sağladığı istihdam sayısı şöyle:
Haber7