500 milyar liralık bir büyüklüğü kapsayacağı belirtilen borçları tekrar yapılandırma düzenlemesi Meclis’ten geçti.
Hürriyet gazetesinde yer alan haberde düzenleme ile ilgili 10 soru ve karşılıklarına yer verildi.
1) Yapılandırma hangi borçları kapsıyor?
Yasa temel olarak vergi dairelerine yani Hazine ve Maliye Bakanlığı’na, Toplumsal Güvenlik Kurumu’na, gümrük müdürlüklerine, belediyelere, özel yönetimlere, YİKOB’lara olan borçların yapılandırılmasına ait kararları içeriyor.
– Gelir Vergisi, Kurumlar Vergisi, KDV, MTV, ÖTV ile toplumsal güvenlik primi, trafik, seçim, nüfus para cezaları, Karayolu Taşıma Kanunu’na nazaran kesilen para cezaları, kara yollarından adapsız geçişler nedeniyle kesilen para cezaları üzere tüm idari para cezaları, KYK borçları, Hazine alacaklarını kapsayan vergi borçları yine yapılandırılabilecek.
– Çiftçilerin Tarım Kredi Kooperatiflerine olan borçları ile orman köylülerinin kullandığı krediler yapılandırılacak.
– TOBB, TESK, Barolar Birliği, TÜRMOB, ihracatçı birliklerinin üyelerinden olan aidat alacakları, KOSGEB’in kredi alacakları, Sanayi Bakanlığı bütçesinden organize sanayi bölgelerine ve sanayi sitesi yapı kooperatiflerine verilen krediler de kapsama giriyor.
– Özel yönetimlerin, belediyelerin ve belediyelerin sahip olduğu şirketlerin, yüzde 50’sinden fazlasına sahip olduğu şirketlerin irtifak hakkı ve kiralama süreçlerinden kaynaklanan kira alacakları ve hasılat hisseleri, Vakıflar Genel Müdürlüğü ve mazbut vakıfların kira alacakları, kalkınma ajanslarının özel yönetimler, belediyeler ve sanayi odalarından olan alacakları, Türk Standartları Enstitüsü’nün sundukları hizmet nedeniyle doğan alacakları da yapılandırılıyor. Zorlayan sebep nedeniyle ertelenen borçlar ise kapsamda olmayacak.
2) Yapılandırmadan nasıl yararlanılacak?
31 Ağustos 2020 sonrası borçlar
kapsam dışı olacak. İhtilaflı alacaklar da kapsama girmiyor. Yapılandırma için yıl sonuna kadar müracaat yapılabilecek.
3) Ödemeler ne vakit başlayacak?
Hazine ve Maliye Bakanlığı ve gümrüklere yapılacak ödemeler 2021 Ocak ayında, Toplumsal Güvenlik Kurumu’na yapılacak ödemeler de şubat ayında başlayacak.
4) Yapılandırma nasıl olacak?
Borçların yapılandırılmasında yüzde 0.35 olarak belirlenen Yİ-ÜFE temel alınacak. Gecikme artırımı ya da faizi yerine Yİ-ÜFE katsayısı dikkate alınacak ve borçluya seçenekler sunulacak. 6 ila ortasında 18 taksit yapılabilecek, ikişer ayda bir ödeme yapılabilecek. Peşin ödemeyi tercih eden borçlulara yüzde 90 oranında hesaplanan Yİ-ÜFE fiyatından indirim yapılacak. Birinci 2 taksit ödeme mühleti içinde borcunu büsbütün ödeyen borçlulara Yİ-ÜFE’de yüzde 50 oranında indirim yapılacak.
5) Hangi cezalar kapsam dışı?
İsimli para cezaları, düzenleyici denetleyici konseyler tarafından verilen idari para cezaları, COVID-19’la uğraş kapsamında Hıfzıssıhha Kanunu çerçevesinde verilen para cezaları ve yasak yerlerde tütün kullanımı nedeniyle verilen para cezaları kanunun kapsamı dışında tutulacak.
6) Taksitler aksarsa yapılandırma bozulacak mı?
Kanundan yararlanmak için birinci 2 taksitin müddetinde ödenmesi gerekiyor. Birinci iki taksitten sonra ise, bir takvim yılında 2 taksit müddetinde ödenmezse bir talih daha verilecek. Bu ödenmeyen 2 taksit, son taksiti izleyen ayda gecikme artırımıyla birlikte ödenirse kanundan yararlanmaya devam edilebilecek.
7) Yapılandırma taksitlerinin bir kısmı ödenemezse ne olacak?
Bu türlü bir durumda ödenen meblağ yapılandırma kapsamında kalacak. Kalan borç ise ilgili mevzuata nazaran takip ve tahsil edilecek.
8) Borçluların evvelki kanunlar çerçevesinde yapılandırdıkları borçları ne olacak?
2018 yılında çıkan yapılandırma kanununun 13. taksit ödemesi yapılmış durumda. Bu yapılandırmada hala borcunu ödemeye devam edenler isterlerse, yeni kanun kapsamına gelebilecek. Bu türlü bir durumda yaptıkları ödemeler eski kanun çerçevesinde yararlandırılacak, kalan borç tekrar hesaplanarak bu kanuna getirilecek ve yine bir ödeme mühleti kazanmış olacaklar. Daha evvelki yapılandırmalarda hakkını kaybetmiş borçlular da, ödemedikleri meblağlar için müracaat yapabilecek.
9) Toplumsal güvenlik kapsamında hangi borçlar nasıl yapılandırılacak?
31/8/2020’den evvelki periyoda ilişkin olan sigorta primleri, Genel Sıhhat Sigortası primleri, işsizlik sigortası primleri, idari para cezaları, rücu alacakları, yersiz ödenen gelir ve aylıklardan doğan alacaklar da yapılandırılacak. Ayrıyeten Genel Sıhhat Sigortası için gelir testine hiç başvurmamış olanlar, 31 Mart 2021’e kadar gelir testine başvurursa geriye dönük borç çıkarılmayacak. Genel Sıhhat Sigortalı olup tahakkuk eden borcu olanlar ise, prim borçlarını 30 Nisan 2021’e kadar öderse gecikme artırımı ve gecikme faizinin tamamından vazgeçilecek.
Bağ-kurlular için de düzenleme yapılacak. Yasa yürürlüğe girdikten iki ay sonraya kadar prim borçlarını ödemeyen yahut yapılandırmayan Bağ-Kurluların sigortalılığı durdurulacak. Daha evvel durdurulan sigortalılıkları için müracaatta bulunanlar ise yapılandırmaya nazaran bu borcunu ödeyebilecek.
10) Belediyelerin ve spor kulüplerinin SGK’ya olan borçları nasıl yapılandırılacak?
Belediyeler için 120 aylık bir ödeme planı öngörüldü. Özel yönetimler ve spor kulüplerine yetmiş iki aylık bir devir verildi, bu kapsamda borçlarını 36 taksitte ödeyebilecekler.
TEŞVİKLERE DEVAM
Borçlara yine yapılandırma getiren maddeyle istihdam teşviklerinin dolan mühletleri uzatılırken kimi yeni teşvikler de getirildi.
BAYAN VE GENÇ İSTİHDAMI
– İşsizlik ödeneğinden yararlandırılanların, işten ayrılmalarını izleyen 90 gün içinde işe girmeleri ve 12 ay kesintisiz çalışmaları halinde, işsizlik maaşı aldıkları mühlet kadarki sigorta primleri İşsizlik Sigortası Fonu’ndan karşılanacak.
– Bayan, genç ve mesleksel yeterlilik dokümanı sahiplerinin istihdam edilmesi halinde uygulanan teşvikler ve ek istihdama ait teşvikler 31 Aralık 2023’e kadar uzatılabilecek. Cumhurbaşkanı, kısa çalışma ödeneği uygulamasının mühletini 30 Haziran 2021’e kadar uzatma yetkisine sahip olacak.
– 1 Ocak 2021’de yürürlüğe girmesi öngörülen konaklama vergisinin yürürlük tarihi, 1 Ocak 2022’ye ertelenecek.
VARLIK BARIŞI
– Yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul değer ve öteki sermaye piyasası araçlarını 30 Haziran 2021’e kadar Türkiye’deki banka yahut aracı kuruma bildiren gerçek ve hukukî şahıslar, bu varlıklarını serbestçe tasarruf edebilecek. Bu varlıklar nedeniyle hiçbir suretle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmayacak.
PANDEMİ MÜSAADESİ UZADI
– COVID-19 salgını nedeniyle açık ceza infaz kurumlarında bulunan mahkumların, kontrollü özgürlük önlemi uygulanarak cezasının infazına karar verilen mahkumlar ve kontrollü hürlük önleminden yararlanan mahkumların müsaadeli sayılmalarına ait müddet 31 Ocak 2021’e uzatılacak.
TURİZME SALGIN TEDBİRİ GELDİ
– COVID-19 salgınının turizm kesimine olumsuz tesirlerinin azaltılması için ilgili bakanlıklar tarafından üzerinde turizm tesisleri yapılmak üzere isimlerine kamu yeri tahsis edilen Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan evraklı yatırımcılar ve işletmecilerden kira ve bedeller 6 ay müddetle alınmayacak. Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan evraklı turizm tesislerinin yatırımcıları ve işletmecilerinden tıpkı devirde tahsil edilmesi gereken ecrimisillerin ödeme müddetleri 6 ay ertelenecek.
İSTANBUL’A ÖZEL KDV
– İstanbul Sismik Riskin Azaltılması ve Acil Durum Hazırlık Projesi kapsamında İstanbul Valiliği’ne bağlı olarak faaliyet gösteren İstanbul Proje Uyum Ünitesine yapılacak teslim ve hizmetler için sağlanan KDV istisnası, 2025 sonuna kadar devam edecek.
– Ulusal Eğitim Bakanlığı’na bilgisayar ve donanımlarının bedelsiz teslimleri, bunlara ait yazılım teslimi ve hizmetlerinde uygulanan KDV istisnasının mühleti 31 Aralık 2023’e kadar uzatılacak.
BAZ İSTASYONU DÜZENLEMESİ
– Kamu ve özel mülkiyete tabi arsa ve topraklarda 15 metreden yüksek olmayan kule ve direkler ile yapı ve binalardaki kule ve direkler için ruhsat yerine müsaade dokümanı kavramı getiriliyor. Binalarda kurulacak kule ve direklere müsaade verilirken 10 metreden yüksek olmama kuralı aranacak.
Haber7