Özügergin, Kathimerini gazetesindeki demecinde, Türk-Yunan ilgileri ile Kıbrıs meselesine ve Libya problemine değindi.
Türkiye ve Yunanistan arasında farklılıkların tahliline yönelik bu aşamada yeni bir açılımın mümkün olduğunu lisana getiren Özügergin, “Gerçekten bir açılım olabilir ama üçüncü taraflara şikayette bulunmak bizi tahlile götürmüyor, en azından bizim durumumuzda. Sair faktörler aracılığıyla pres tatbik eforu işe yaramayacak. Uygar devletler sorunlarını balkonlardan ilan ederek çözmez.” sözünü kullandı.
İki devletin aralarındaki anlaşmazlıkları BM Kuralı kapsamında tahlile kavuşturabileceğini belirten Özügergin, şunları kaydetti:
“BM kontratı burada: Neredeyse tüm farklılıkların ne biçimde çözülebileceğini tamamıyla kapsıyor, müzakere, arabuluculuk, hakemlik, isimli mutabakat vesaire, nasıl derseniz deyin. Bu metotlardan hepsine açığız, bunları kullanalım. Odak noktamız her hengam sonların belirlenmesinin adil, eşit ve barışçı halde olması gerektiği taraftadır.”
Türkiye Petrolleri Anonim Iştirakine (TPAO) Şark Akdeniz’de yeni araştırmalar için ruhsat verilip vermeyeceğine ait soruyu yanıtlayan Özügergin, “Türkiye her vakit yaptığını söyler, söylediğini de yapar.” dedi.
Özügergin Türkiye’nin her vakit her seviyede açık ve dosdoğru ileti verdiğini belirtti ve şöyle devam etti:
“Satır aralarındaki iletileri okumanıza gerek yok. Bildirilerimiz her devir her seviyede açık ve dosdoğrudur. Bize karşı yapılmak istenilen oldu bittiler güzelimize gitmiyor ne de biz bu formda hareket ediyoruz. Yaptığımızı söylüyoruz ve söylediğimizi de yapıyoruz. Örneğin, Kıbrıslı Rumları ve Yunanistan dahil olmak üzere bölgesel ve başka işbirlikçilerin Şark Akdeniz’de tek yanlı çizgiler çizme teşebbüslerinin bizim haklarımızı ve Kıbrıslı Türklerinkini açıkça ihlal ettiği konusunda yıllardır uyarıyoruz. Hiçbir devlet, diğer devletler açıkça hak ve çıkarlarını etkileyen ağlar örerken sessiz kalamaz. Münhasıran Şark Akdeniz’e en uzun kıyısı olan Türkiye üzere bir devlet. Milletlerarası hukuk küçük, büyük her memleket için muteberdir ama memleketler arası hukuk bütününde ve bağlamlarında tüm ilgili faktörleri göz önüne almaktadır, yalnızca hukuk fakültesinin 1. sınıf talebesinin dahi bileceklerini değil. Bu kapsamda sakat inançlara son verilir ve fosilleşmiş tavırlar terk edilirse sahiden olumlu gelişmeler olabilir. Komşuların yalnızca konuşması değil, birbirini dinlemesi için dahi hiçbir devir geç değil.”
Yunanistan ve İtalya’nın İyon Denizi’ndeki sonlar konusunda imzaladığı muahedeye değinen Özügergin, kelam konusu muahedenin memleketler arası hukukun öbür faktörleri göz arkası ederek, yalnızca adalara tam tesir tanıyan bir ortay hat çizmekten ibaret olmadığının açık bir kanıtı olduğunu söyledi.
Memleketler arası deniz hukukunun incelenmesi gereken son aşama karmaşık bir mevzu olduğunu ve her çeşit müzakerenin “al-ver” sürecini kapsaması gerektiğini vurgulayan Özügergin şöyle devam etti:
“Yunanistan’ın komşularıyla hudutları belirleme konusundaki kronik sorunları çözmeye başlaması cüret verici. Ittifakla öne çıkan iş birliği modelleri ve buna ek olarak AB üyesi iki devlet olarak Yunanistan ve İtalya tarafından imzalanan ek dokümanlar bundan sonrası için fikir veriyor. Gördüğüm kadarıyla mutabakat, memleketler arası hukukun başka faktörleri göz arkası ederek, yalnızca adalara tam tesir tanıyan bir ortay hat çizmekten ibaret olmadığının da açık bir kanıtını oluşturuyor. Gerçekte memleketler arası deniz hukuku incelenmesi gereken son nokta karmaşık bir mevzu. Bu nedenle bu kadar hukukçu ve akademisyen ve eksperler memleketler arası hukuku yorumlamakla uğraşıyor. Aksi halde yalın bir cetvel işi görebilirdi. Deniz kesimlerinin sonlandırılması adalara ana kara kıyılarına olduğu üzere tesir tanıyarak iki kıyı arasında bir ortay hat çizmek kadar kolay olsaydı, Maine Körfezi’nde ABD ve Kanada arasındaki hudut çizgisi bugünkü üzere mi olurdu? Manş (Denizi) neye benzeriydi? Rumen ve Ukraynalı dostlarımıza Karadeniz’de, taraflardan birine ilişkin küçük bir adanın gayrısının kıyılarını örtmesine karşın deniz yerlerini sonlandırmayı nasıl başardıklarını sorun.”
Büyükelçi Özügergin, Yunanistan kamuoyunda, devir vakit Türkiye’nin memleketler arası hukuku ihlal ettiği ve tehdit içeren ağırlıkçı siyaset uyguladığı istikametinde haksız bir algı oluşturulmaya çalışıldığını belirtti.
Türkiye’nin Karadeniz’de tüm komşularıyla her çeşit hudut belirleme itilaflarını muvaffakiyetle tamamladığına işaret eden Özügergin, “Bu itilafların kimileri Soğuk Savaş periyodunda yapıldı. Tehdit, pres, ya da sıkça Yunan kamuoyunun Türklerin ne halde işler yaptığı konusunda inandırılmaya çalışıldığı formda değil, karşılıklı değer ve memleketler arası hukuk temelinde yapıldı.” sözünü kullandı.
KIBRIS
Kıbrıs sıkıntısına değinen Özügergin, Kıbrıs’ta, Türk tarafını isteyerek ya da istemeyerek mecbur etmeye yönelik planlanan hiçbir oluşumun işlemeyeceğini söyledi.
Özügergin, Kıbrıs’ta çözümsüzlüğün sebebinin Rum tarafının yıllardır süren uzlaşmaz tavrı olduğunu belirterek, şunları kaydetti:
“Kıbrıs’ta 60’lı yıllardan bu yana tahlil için birçok plan ve müzakere yapıldı. Tahlil için tüm BM sekreterleri, yönetici ve arabulucular ve etnik öbekler sonsuz hengam harcadı. Tüm metotlar denendi. Sonuncu tahlilin mümkün olmamasının nedeni iyi kişilerin, ya da iyi fikirlerin yokluğu değil. Açıkça Rum tarafının, idaresi ve zenginliği paylaşmak niyetinde olmaması ya da bunu kabullenememesi, Kıbrıslı Türk ortaklarının siyasi eşitliğini ve güvenlik tasalarını dikkate almamasıdır. Kıbrıslı Türkler nefes alamaz durumda bulunurken, Rumlar tarafından bir 50 gecikme, erteleme ve manevralar yılı daha yaşanmasına müsaade vermeyeceğiz. Crans Montana’da kaldığımız noktanın devamı olmayacak. Top bizim meydanımızda değil.”
Yunanistan ve İtalya arasındaki mutabakatın Kıbrıs sıkıntısının tahlilinde bir örnek oluşum edebileceğini tabir eden Özügergin, “Komşular diyalogdan kaçınmamalı, kaçınamazlar. Yüz yüze görüşme olmazsa farklılıkları çözmek mümkün değil. İtalya ile olan muahede, komşuların yüz yüze gelerek, karşılıklı kıyıları üzere, aralarındaki sıkıntıları çözümlemeleri için hoş bir örnek. Kişi, kelamda yüksek ahlaki duvarlarından alana inerek komşusunun haklarına değerli olmaya başladığında milletlerarası hukuk bunun için var. Müdahale olmadan ve tiyatroculuk yapmadan.” değerlendirmesine yan verdi.
LİBYA
Libya ile ilgili soruları yanıtlayan Özügergin, Türkiye’nin başrol oynayan NATO üyesi bir devlet olduğunu ve unsurlara dayanan bir dış siyaseti bulunduğunu söyledi.
Türkiye’nin devlet geleneği olarak kişisi acılara karşı hassasiyeti bulunduğunu belirten Özügergin, “Türkiye Libya’ya vicdan gözüyle bakıyor. İnsan acısını ve iç savaşları durdurmaktan hiçbir vakit çekinmiyoruz. Rusya ile Suriye’den Libya’ya kadar olan geniş bir problemler yelpazesi konusundaki mütemadi temas ve diyaloğumuzun arkasındaki mülahaza budur. Darbecileri ve seraskerleri hiçbir vakit desteklemiyoruz.” diye konuştu.
Özügergin, Türkiye’nin Libya’ya olan olumlu eklerinin memleketler arası topluluk tarafından takdir edildiğini belirterek, “Sömürgecilik periyodunu hatırlatan birtakım alakasız seslerin dışında milletlerarası topluluk ahir Türkiye’nin Libya’ya olan eğini tanıdı.” tabirini kullandı.
GÖÇMEN SIKINTISI
Büyükelçi Özügergin, göçmen sorunuyla ilgili sorular üzerine, Avrupa’ya olan göç akınlarının gitgide artan mütemadi bir fenomen haline geldiğini belirterek, Türkiye’nin bu mevzudaki ağırlıklara en çok maruz kalan ön cephede bir memleket olduğunu söyledi.
AB’nin bu durumu takdir etmesi gerektiğini söz eden Özügergin, “4 milyon kişiyle göçmen akınlarının yükünü çeken Türkiye’dir. Yalnızca sırt sıvazlamak kâfi değil.” dedi.
Göçmen probleminin, yalın formda yalnızca Türkiye’den ayrılmak isteyen göçmenler sorunu olmadığını, asıl sorunun bu kişileri alanlarından ayrılmaya mecbur eden savaşlar olduğunu lisana getiren Özügergin, “Sorunun kökleri karşılıksız kaldığı sürece Türkiye ve Avrupa Birliği bu çeşit preslere maruz kalmaya devam edecek.” görüşüne mahal verdi.
Haber7