Osmanlı Padişahlarının dokuzuncusu olan Yavuz Sultan Selim 1512-1520 tarihleri ortasındaki kısa periyodik hükümdarlık süreci boyunca imparatorluk sonlarını doğu istikametinde süratle genişleterek birçok siyasi sorunu ortadan kaldırır. Gürbüz ve güçlü karakterinden ötürü ‘yavuz’ ismini alan I. Selim, Yeniçeri Ocağına bağlılığını söz etmek için sakallarını kısaltarak bıyıklarını uzattığı rivayet edilir. 1517 yılında gerçekleşen Ridaniye Savaşıyla halifeliği Osmanlı’ya kazandıran Yavuz Sultan Selim, hadimül harameyn yani Mekke ve Medine’ni hizmetkarı unvanıyla kutsal topraklara olan hürmetini göstermiş olur.
YAVUZ SULTAN SELİM KİMDİR?
Osmanlı İmparatorluğunun en güçlü padişahlarından olan Yavuz Sultan Selim, 1470 yılında babası II. Beyazıd’ın şehzadelik yaptığı Amasya’da dünyaya gelir. Annesi Dulkadiroğlu Alaüddevle Bozkurt Bey’in kızı Ayşe Hatun, babası Fatih Sultan Mehmet’in oğlu II. Beyazıd’tır. 17 yaşına geldiğinde annesi Ayşe Hatun’la birlikte devlet idaresinde deneyim kazanması için Trabzon’a şehzadelik yapmak üzere sarfiyat. Şehzadelik yıllarında devlet idarenin yakından takip eden Sultan Selim, Şahkulu ayaklanmalarına karşı devleti bilgilendirmek üzere raporlar hazırlar ve isyanın bastırılması için elinden gelen çabası gösterir. Yavuz Sultan Selim, Şah İsmail ayaklanmasına tüm dikkatini vererek hudut boylarındaki kaleleri tamir ettirir ve ataklara karşı hazırlıklar yapar. Babasının takdirini kazanan genç şehzade devletin doğu sonundaki olayları denetimi altında tutmak için tüm çabasıyla mücadele eder. Devletin doğu hudutlarında meydana gelen isyan ve savaşları yakından takip eden şehzade, Safevilrle olan uğraşı sultan olduktan sonra da devam eder. 1512 yılında kardeşleri Ahmet ve Korkut’u bertaraf ederek tahta geçer. 8 yıllık saltanat sürecinde imparatorluğun Doğu sonlarında meydana gelebilecek olan tüm meseleleri ortadan kaldırdı ve İslam devletlerinde huzursuzluğa neden olan ne varsa bertaraf etti. Şimdi 50 yaşında yakalandığı bir hastalığa yenik düşerek vefat eden Sultan Selim, Halifeliği Osmanlıya kazandırmayı başarmıştır.
YAVUZ SULTAN SELİM VE SALTANAT UĞRAŞI
Şehzadelik yıllarında dahi devlet idaresine dahil olan Selim, babasının isyanlara olan sakin tavrından rahatsız olarak daha keskin adımlar atar. Bilhassa İran ve Gürcistan hudutları boyunca çeşitli güçlerin isyan etmesinin yanında Osmanlı’nın sakin tavrı düşman devletleri cesaretlendirmeye başlar. Bu duruma kayıtsız kalamayan Şehzade Selim, şahkulu isyanı başta olmak üzere devletin tertibini bozabilecek her türlü atılıma karşı net bir duruş stantlar. Bununla birlikte hasta ve elden ayaktan düşmüş padişah olarak görülen Sultan II. Beyazıd’ın oğulları ortasında saltanat uğraşı başlar. Yavuz Sultan Selim, başka şehzadelerden avantajlı olarak Yeniçeri Ocağı tarafından desteklenmekteydi. Yeniçeri Ocağından aldığı takviyeyle 1512 yılında saltanatını ilan eden I. Selim, tahta geçtiği birinci yıllarda kardeşleriyle gayret etmek durumunda kaldığından başka isyan ve başkaldırılara karşı istediği harekatları gerçekleştiremedi. 1514 yılında kardeşlerini ortadan kaldırarak taht gayretini sonlandıran Yavuz Sultan Selim, Safevilere karşı atılımlarını başlattı.
YAVUZ SULTAN SELİM VE DOĞU SEFERLERİ
Yavuz Sultan Selim, dedesi Fatih Sultan Mehmet üzere Batı’ya açılarak Avrupa’yı denetim altına almayı istese de Doğu’da çıkan ayaklanmalar bu niyetinden vazgeçirmek zorunda bırakır ve gerçekten 8 yıllık saltanatında Doğu’da meydana gelen karışıklıkları dizginleyecektir. Lakin kendisinden sonra tahta geçen oğlu Yasal Sultan Süleyman, cetlerinin maksadı olan Avrupa’ya seferlerde bulunabilecektir.
Yavuz Sultan Selim, kızılbaşlar olarak nitelendirdiği İran Şah’ına karşı Avrupa ile işbirliği yapmaya başlar. Avrupa ile barışı sağladıktan sonra İran başta olmak üzere birbiri gerisine gelen Doğu seferlerini başlatır. Yavuz Sultan Selim, Anadolu’da bağımsızca hareket eden ve Osmanlı’ya karşı gelen beylikleri ortadan kaldırma planlarına girişti. Osmanlı tarihinin dönüm noktalarından biri olan Çaldıran Savaşı, 1515 yılında Osmanlı’nın kesin galibiyeti ile sonuçlandı. Bu savaşla Doğu Anadolu bölgesi kesin olarak Osmanlı topraklarına katılmış oldu. İsyanları bastırmak üzere yola çıkan Sultan Selim, karşılaştığı her sorunu yok ederek gücüne güç katmaya devam etti.
Osmanlı, Anadolu ve Rumeli’deki başarılı faaliyetleri, İslam’ın en büyük temsilcisi olmasını sağlamıştır. Şimdi halifelik Osmanlı’nın elinde olmasa da hem Avrupa’daki Hristiyanlar hem de Doğu’daki Müslüman devletler İslam’ın yegane gücü olarak Osmanlı Devletini görmekteydi. Bilhassa İstanbul’un fethinden sonra Osmanlı, Bizans’ı tarih sahnesinden silerek gücünü hem dostlarına hem de düşmanlarına kanıtlamış oldu.
Memlük Sultanı Kansu Gavri ve İran Şahı ortasında Osmanlı’ya karşı ittifak yaptığı Yavuz Sultan Selim tarafından öğrenilince 1516 yılında Mercidabık Savaşı Gerçekleşti. Savaş sadece 2 saat sürdü ve Memlük ordusu bozguna uğrayarak bertaraf odu. Mercidabık Savaşı, Osmanlı’nın kesin zaferiyle sonuçlandı ve Filistin, Suriye ve Lübnan Osmanlı topraklarına katıldı.
HALİFELİĞİN OSMANLIYA KATILMASI: RİDANİYE SAVAŞI
Yavuz Sultan Selim, arka arda elde ettiği başarılarla seferlerine devam ederken hem İslam hem Türk tarihinin dönüm noktalarından biri olan Ridaniye Savaşını gerçekleştirmiştir. Ridaniye Savaşında Yavuz Sultan Selim Halep, Humus, Şam ve Lübnan’a girdiğinde hiçbir pürüzle karşılaşmayarak kentleri bir bir teslim almıştır. Sina çölünü kısa müddette aştıktan sonra ordusuyla Memlüklerin karşısına çıkar ve savaş başlar. Osmanlı’nın kesin galibiyetiyle sonuçlanan savaşta Halifelik resmen Osmanlı İmparatorluğuna geçer. Kutsal emanetler büyük bir ihtimam ve değerle Topkapı Sarayına taşınır ve halifeliğin kaldırıldığı 1924 yılına kadar Osmanlı İslam’ın temsilcisi olmaya devam ederler.
Haber7