Yargıtay İçtihatları Birleştirme Umum Konseyi’nin, Resmi Gazetede yayımlanan kararına nazaran, “yurt içi yahut yurt dışına sefer yapan TIR şoförlerine her sefere çıktıklarında ödenen paranın harcırah, yolluk yahut ücret-prim niteliğinde olup olmadığı, kıdem tazminatı ve prime esas karın hesabında dikkate alınıp alınmayacağı” konusunda, Yargıtay Hukuk Umum Şurası ile Yargıtay 9, 10, 21 ve 22. Hukuk Daireleri arasında meydana gelen içtihat karşıtlığının giderilmesi için içtihatların birleştirilmesi talep edildi.
Umum Heyet, içtihatların birleştirilmesine mahal olmadığına karar verdi.
Kararda, yurt içi yahut yurt dışına sefere çıkan TIR şoförlerine her sefere çıktıklarında ödenen paranın harcırah-yolluk yahut fiyat niteliğinde olup olmadığının pratikte sıklıkla karşılaşılan bir sorun olduğu, iş mekanı ve işletmelere nazaran farklılık gösterdiği belirtildi.
Ödenen paranın temel olarak sefer için gerekli yakıt, yol ve köprü geçiş fiyatları, kimi gümrüklerde ödenecek vergi, harç ve gibisi ödemeler ile şoför için mecburî olan barınma ve besin masrafları üzere masrafları içerdiği kaydedildi.
Mukavele özgürlüğü kapsamında personel ve patronun, yapılan bu ödemenin fiyata dahil olduğunu ya da harcırah/yolluk olarak ödenip farz sarfiyatları karşılamak hedefiyle yapıldığını açıkça kararlaştırabilecekleri vurgulanan kararda, bu halde taraf iradelerinin dikkate alınarak sonuca gidilmesi gerektiği, patronun kendi nitelendirmesinin tek başına belirleyeci olamayacağı belirtildi.
Kararda, şu tespitler yapıldı:
“Tır şoförlerine her sefere çıktıklarında yapılan ödemenin niteliğine ait taraflar arasında iş mukavelesi bulunup bulunmadığı, taraflarca bu yanda açık bir düzenleme yapılıp yapılmadığı, bu türlü bir düzenleme bulunmaması halinde ödemenin ticari ve aracın mecburî sarfiyatları için olup olmadığının her dava belgesinde ve somut hadisenin özelliği ile delil durumu dikkate alınarak belirleneceği açıktır. Yapılan ödemenin fiyat ya da harcırah/yolluk olarak kabulü, her somut vakanın özelliğine nazaran değerlendirilmelidir. Bu nedenle birebir cins uyuşmazlıkların tümü için tasdikli, soyut ve umum nitelikte kurallar koyan ve temel maksadı hukukta birliği ve bütünlüğü sağlamak olan içtihadı birleştirme kararlarının bu gayesi ile bağdaşmayacak formda bir sonlandırma yapılmasının münasebetli düşmeyeceği münasebetleriyle içtihatların birleştirilmesine bölge olmadığına karar verilmiştir.”
Haber7
