Türkiye genelinde asansör sayısı 550 bini aşarken, en çok asansör 147 bin 271 adetle İstanbul’da bulunuyor. Uzmanlar, zelzele esnasında asansörün kullanılmaması konusunda uyarıyor.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’ndan alınan bilgiye nazaran, ülke genelindeki asansör sayısı 550 bin 489’a ulaştı.
Son 4 yılda ülke genelinde asansör sayısı 2 kattan fazla artarken, bilhassa son yıllarda yapılan binaların büyük çoğunluğunda asansör yer alıyor.
En çok asansör 147 bin 271 adetle İstanbul’da bulunurken, onu 41 bin 774 adetle Ankara, 37 bin 649 adetle İzmir, 35 bin 836 adetle Antalya, 25 bin 570 adetle Konya, 25 bin 152 adetle Bursa takip ediyor.
İlçeler baz alındığında Kadıköy, 14 bin 724 adetle başı çekerken, Esenyurt’ta 12 bin 656, Konya Selçuklu’da 10 bin 800, Ümraniye’de 10 bin 783, Kartal’da 10 bin 7 adet asansör bulunuyor.
Uzmanlar, İzmir’de yaşanan sarsıntıyla tekrar gündeme gelen asansörlere ait kontrolün ihmal edilmemesi ve zelzele anında kullanılmaması konusunda uyarıyor.
Asansör ve Yürüyen Merdiven Sanayicileri Derneği (AYSAD) İdare Konseyi Lideri Sefa Targıt, AA muhabirine yaptığı açıklamada, asansörlerin sarsıntı anında davranışlarının ve fiziki yapısının, binanın yıkılmadan bir bütün olarak kalması varsayımından hareketle belirlendiğini söyledi.
Zelzele anınsa asansörlerde en sık görülen sorunun; ‘Karşı tartının raydan çıkarak kabine çarpması’ olduğunu lisana getiren Targıt, ‘Bunun önlenmesi yapısal tedbirlerle pek mümkündür. Alınacak tedbirler sismik tesir altındaki asansörler standardında yazılıdır.’ dedi.
Targıt, sarsıntı anında asansörlerin otomatik olarak yapması gerek davranışların EN 81-77 standardında yazılı olduğunu kaydederek, kelamlarını şöyle sürdürdü:
‘Bu davranışları incelersek kullanmamak gerektiğini anlarız. İlgili standarda nazaran bina sistemi zelzele dalgalarını algılayıp hareket halindeki asansörün kumanda sistemine ilettiği anda kayıtlı tüm kabin ve kat davetleri iptal edilir, yeni davetler dikkate alınmaz. Hareket halindeki kabinin suratı azalır ve yavaşça ilerleyerek bir sonraki katta durur. Sarsıntı sinyali aldığı anda bir katta durur halde olan asansörler, kapı kilitlerini açar ve hizmet dışı kalır.’
Targıt, ‘Kurallara uygun tasarlamış asansörlerin sarsıntı anında çalışırken birinci katta durması, çalışmaz haldeyken de hizmet dışı kalması onları sarsıntı sırasında kullanmamamız gerektiğini gösteriyor.’ diye konuştu.
Zelzelelerde hala binaların yıkıldığını ve bu nedenle asansör güvenliği yahut öteki bir hususa geçilemediğini anlatan Targıt, ‘Artık biz de sarsıntıda yıkılmayan binalar yapma ve iç mekanik, elektrik ve gaz donanımını emniyete alma fazına geçmeliyiz.’ dedi.
TS EN 81-77 Sismik Tesir Altındaki Asansörler standardının Türk standardı olarak yayınlandığını lisana getiren Targıt, ‘Ancak bu standart İngilizcedir. TSE tarafından acilen lisanımıza çevrilerek tekrar yayınlanması gerekiyor.’ açıklamasında bulundu.
‘Asansör kontrolü ihmal edilmemeli’
RoyalCert Türkiye Genel Müdürü Ömür Aydın, Türkiye’de son yıllarda asansör pazarındaki gelişmelere değinerek, konut üretiminde son 10 yılda yaşanan hareketlenmenin asansör kesimini de birebir paralellikte büyüttüğünü söyledi.
Bu kadar süratli büyüyen kesimin denetlenmesinin değerine vurgu yapan Aydın, asansörlerin can güvenliği açısından tüm kurallara uygun olup olmadığını denetlemekle yükümlü olduklarını, son 7 yılda ülke genelindeki yaklaşık 400 bin adet asansörü denetlediklerini anlattı.
Aydın, birinci denetleme devirlerinde asansörlerin yüzde 52’sinin kırmızı yüzde 15’inin ise sarı etiketli olduğunu anımsatarak, ‘Ancak sonraki süreçlerde kırmızı etiketli asansör oranının yüzde 9’a, sarı etiketli asansör oranının ise yüzde 1’e kadar düştüğünü gördük. Bu düşüş epeyce kıymetli. Artık asansör güvenliği konusunda bir şuurun oluşmaya başladığını görmek sevindirici.’ dedi.
Lakin hala mevcut asansörlerin kıymetli bir kısmının kırmızı etiketli olduğunu vurgulayan Aydın, şu ikazlarda bulundu:
‘Bu hususta hala almamız gereken yol var. Bu oranın en kısa mühlet içerisinde minimuma inmesi gerekiyor. Can güvenliği, sarsıntı, mekanik arıza ve gibisi nedenlerle asansörlerin makul dönemlerle denetlenmesi çok kıymetli. Muhakkak ihmal edilmemeli. Bu bahiste farkındalık oluşturmak için kimi projeler hayata geçirdik. Bu yıl pandemiye karşın Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın takviyesiyle asansör muayene hizmetini kesintisiz verdik.’
‘Asansörler zelzeleye hazır olmalı’
Ömür Aydın, Türkiye’nin bulunduğu yüksek riskli fay çizgilerine ve artan zelzelelere değinerek, asansörlerin zelzeleye hazır olup olmadığı sorusunun sorulması gerektiğini vurguladı.
Asansörlerin zelzele ve yangın esnasında muhakkak kullanılmaması gerektiğini lisana getiren Aydın, kelamlarını şöyle sürdürdü:
‘Deprem esnasında içerisinde bulunulması ihtimaline rağmen asansör sisteminin can ve mal kaybı yaşanmadan kullanılabilmesi için alınması gereken önlemler ihmal edilmemeli. ‘Yangın ve Zelzele Anında Asansörü Kullanmayınız’ etiketi tüm kat kapılarında asılı olmalı. Şahısların o esnada bu etiketlere bakmayacağını düşünürsek buna elektronik olarak da tedbir alınmalı. Bu tedbiri TS EN 81-77 Standardı Sismik algılama sistemiyle alabiliriz. Bu sayede sarsıntı esnasında asansör denetim sistemleri kabin ve katlardan yapılmış tüm davetleri iptal etmeli ve yeni komut almamalı.’
Aydın, alınan önlemlerin zelzele senaryosunda çalışıp çalışmadığının evvelce denetim edilmesi ve bu bahiste tatbikat yapılması gerektiğini kelamlarına ekledi.
Haber7
