Komşu ülkeler ve memleketler arası aktörlerin yürütmüş oldukları hidrokarbon arama faaliyetleri, Doğu Akdeniz’de derin bir çabayı de beraberinde getiriyor.
Öte yandan ülkelerin yanı sıra dünyanın en büyük güç şirketleri bölgeye gelerek, güç arama ve iletim projelerinde birbirleriyle yarışa girişmiş durumda.
Doğu Akdeniz’in Levant ismi verilen bölgesinde yaklaşık 3,5 trilyon metreküp doğal gaz ve 1,7 milyar varil civarında petrol rezervi olduğu iddia ediliyor.
KALKAN OLUŞTURULMUŞTU
Bu kadar büyük rezerve sahip alan da ister istemez ittifak kapılarını da aralıyor. Son olarak bu kapsamda Mısır, İsrail, Yunanistan, Kıbrıs, İtalya ve Ürdün’ün oluşturduğu Doğu Akdeniz Gaz Forumu Türkiye’nin rakiplerini bir ortaya getirmişti. Bu atağa karşı Türkiye ise Libya’yla vardığı deniz yetki alanları sonlandırılması muahedesi sayesinde Yunanistan’la Kıbrıs ve Mısır ortasında bir kalkan oluşturarak münhasır ekonomik bölgesinin batı hududunu oluşturmuştu.
MISIR’LA MUTABAKAT İMZALANABİLİR
Bölgeyle ilgili sürpriz çıkışı ise Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu yaptı. Mısır’ın Doğu Akdeniz’de petrol ve doğalgaz arama-çıkarma faaliyetleri için ilan ettiği ruhsat alanlarından 18. saha ile Türk kıta sahanlığının hudutlarını kabul ettiğine dair yorumları kıymetlendiren Bakan Çavuşoğlu, Türkiye ve Mısır’ın Doğu Akdeniz’de en uzun karası ve hudutları olan iki ülke olduğuna dikkati çekerek, “İlişkilerimizin seyrine nazaran biz de Mısır’la deniz yetki alanlarını müzakere ederek bir muahede imzalayabiliriz” dedi.Bakan Çavuşoğlu’nun açıklamalarını yorumlayan güç uzmanları ise Türkiye’nin deniz yetki alanlarını dikey sınırlar üzerinden oluşturmaya çalışması ve Mısır ile bu cins bir muahede yapma fikrinde olmasının bu adımın kıymetli sinyallerinden biri olduğuna dikkat çekiyor.
SIRADA İSRAİL VE LÜBNAN MI VAR?
Temel niyeti barış ve işbirliği ile bölgenin istikrarını korumak olan Türkiye’nin İsrail ve Lübnan üzere ülkelerle de benzeri mutabakatlar yapabileceğini kaydeden Enerji Uzmanı Dr. Rahmi İncekara, ”Türkiye, Doğu Akdeniz’de en uzun kıyı şeridine sahip ikinci ülke olan Mısır ile ikili münasebetlerini geliştirerek, bir Münhasır Ekonomik Bölge sonlandırma mutabakatı imzalamayı istemektedir. 2015 yılında Zohr alanında bulunan 850 milyar metreküplük doğalgaz rezervi, yıllık 30 milyar metreküplük üretim kapasitesi, Mısır’a Doğu Akdeniz’de memleketler arası bir aktör rolü vermiştir.” dedi.
İTTİFAK ÇATIRDIYOR!
Mısır’ın Doğu Akdeniz’de 24 parsele ayırdığı bölgeyi petrol ve doğalgaz arama ve üretim faaliyetleri için 18 Şubat’ta ihaleye çıkardığını ve 18’inci parsel olarak duyurduğu alanı da Türkiye’nin kıta sahanlığını dikkate alarak belirlediğine yönelik argümanların Yunanistan cephesinde reaksiyona neden olduğuna da vurgu yapan İncekara, ”Mısır, Doğu Akdeniz’deki doğalgazı Avrupa Birliği’ne ulaştıracak boru çizgisi güzergâhından “Kıbrıs Adası” bölgesinin çıkarılmasını İsrail, Mısır, Libya üzerinden Girit adasına ulaşmasını teklif etmiştir. Rum ve Yunan tarafında şiddetli reaksiyon ile karşılanan fikir sonrasında, bölgede Türkiye ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetine karşı oluşturulan ittifakta çatlamalar başladı.” dedi
TÜRKİYE’NİN KAPISINI ÇALABİLİRLER
Bölgede yer alan aktörlerin Türkiye ile müzakere ve işbirliği noktasında teşebbüslerde bulunarak, daha az maliyetli, daha inançlı ve daha süratli bir doğalgaz boru sınırı projelerine yönelmeleri kelam konusu olacağını da kaydeden İncekara, ”Doğu Akdeniz’deki istikrar, barış ve diyaloğun tesisinde öncülük eden Türkiye’nin güç çalışmalarına ilaveten ittifaklar ve yeni doğalgaz boru çizgisi projelerinde etkin rol oynaması kaçınılmaz olacaktır.” dedi.
Haber7
