Gazi Üniversitesi Zelzele Mühendisliği Tatbik ve Araştırma Merkezi’nde vazifeli Doç. Dr. Bülent Özmen, son devirde Türkiye’deki sarsıntı hareketliliğini DHA’ya kıymetlendirdi.
Özmen, 2020 yılının zelzelelerin ağır yaşandığı bir yıl olduğunu, Elazığ Sivrice, Van Başkale, Manisa Akhisar, Karlıova, Çankırı ve en son Manisa’da meydana gelen sarsıntıları hatırlattı. Özmen, “Bir devlette sarsıntı tehlikesinden bahsederken başta diri faylara bakıyoruz. Sonra geçmiş periyotta yaşanan sarsıntı donelerine bakarak ileriye akıllıca tahlillerde bulunuyoruz. Türkiye’ye de baktığımız devir sonlarının içerisinde sarsıntı üretme potansiyeli olan 550 tane diri fay var. Örümcek ağlar üzere Türkiye diri faylarla sarılmış durumda. Ve bu sayıya denizel ortam ve komşu devletlerdeki diri fayları da eklersek 800 tane zelzele üretme potansiyeli olan diri fay var. Çalışmalar yapıldıkça bu sayının üzerine yeni sayılar da ekleniyor. Ondan ötürü bu kadar fazla diri fayın olduğu nahiyede de vakit zaman bu türlü zelzelelerin olması bizler açısından olağan” dedi.
TÜRKİYE, DAHA BÜYÜK ZELZELELERE GEBE’
Özmen, 1900 yılından günümüze kadar geçen 120 yıllık sarsıntı aktivitesine bakıldığında Türkiye’de 24 tane hasar yapan, 7.0 şiddetinden fazla zelzele yaşandığını gördüklerine dikkat çekerek, “Buna olağan istatiksel prosedür kullanarak bakarsak her 5-6 yılda bir 7.0 şiddetinin üzerinde zelzele yaşandığını görüyoruz. 1999 yılından günümüze hakikat gelirsek İzmit Körfezi’nde, Düzce’de ve Van’da oldu. Yani bu demek ki Türkiye’nin bir taraflarında tansiyon birikiyor, güç birikiyor. Bunlar saatli bomba üzere patlayacağı devri bekliyor. Yani Türkiye’de bir tansiyon birikmesi var. Bu açığa çıkmadığı için bir formda bu önümüzdeki günlerde olur, aylarda olur, yıllarda olur fakat Türkiye’nin maatteessüf daha büyük zelzelelere gebe olduğunu söyleyebiliriz. Her ne kadar biz yanını, devranını tam olarak söyleyemesek de geçmişte oluşan zelzele olgularına ve diri faylara bakarak Türkiye’nin mümkün daha büyük sarsıntılara gebe olduğunu söyleyebiliriz” diye konuştu.
‘MANİSA FAYINDA DAHA BÜYÜK SARSINTI OLMA İHTİMALİ VAR’
Dünkü sarsıntının ‘Gölmarmara’ diye isimlendirilen fayın üzerinde meydana geldiğini hatırlatan Özmen, “2016 yılından beri o nahiyede baya bir tansiyonun olduğunu görüyoruz. Ama 3-5 tane meydana gelen 5 büyüklüğündeki zelzeleyle o kesimde biriken tansiyonun boşalmayacağını düşünüyoruz. Zira 6 büyüklüğündeki bir zelzelenin gücünün boşalabilmesi için 5 büyüklüğündeki zelzeleden 30 tane meydana gelmesi lazım. 7 büyüklüğündeki bir sarsıntının gücünün boşalabilmesi için 5 büyüklüğündeki bir zelzeleden 900 tane meydana gelmesi lazım. Yani bunun üzere 3-5 tane zelzelenin meydana gelmesiyle orada biriken tansiyon boşalmaz. Ancak Manisa civarında umumide biz 6-6.5 büyüklüğünde sarsıntıların oluştuğunu görüyoruz. Yalnızca Manisa fayı diye isimlendirilen yarar daha büyük bir zelzele olma ihtimali var diye söyleyebiliriz” tabirlerini kullandı.
Haber7
