Yeni Şafak yazarı Şahap Kavcıoğlu, Türkiye’nin pandemiye karşın yakaladığı büyüme sayılarına ait dikkat çeken bir yazı kaleme aldı.
İşte Kavcıoğlu’nun o yazısı;
Böylelikle, %1,8’lik yıllık müspet büyümeyle Türkiye, 2020 yılında dünyada Çin’le birlikte olumlu büyüme ivmesi yakalayan iki ülkeden biri oldu.
Pandemi devrinde üretimin desteklenmesi ve iç tüketimin canlanmasına yönelik alınan önlemler bu sonuca ulaşmada tesirli oldu. Bu muvaffakiyet, vaktinde alınan yanlışsız kararları hayata geçiren iktisat bürokrasisinin, Türk sanayicisinin ve girişimcisinin başarısıdır.
Fakat, açıklanan büyüme sayıları tekrar de ekonomistlerin yıllık %2,3’lük, son çeyreğe ait %7 beklentilerinin altında kaldı. Bunun nedeni ise, 2020 yılının son çeyreğinde sıkılaşan finansal şartlar ve tekrar devreye giren toplumsal kısıtlamaların tesiri.
2020 yılında Türkiye’de hem ihracat, hem de iç talep yoluyla imalat endüstrisinde güçlü bir artış oldu. Münasebetiyle büyümede ana lokomotif imalat sanayi olmuş durumda. 2020 yılı büyüme öyküsünde imalat endüstrinde öne çıkan kalem makine ve teçhizat yatırımlarındaki artış. Makine ve teçhizat yatırımları 2020’nin son çeyreğinde bir evvelki yılın birebir periyoduna nazaran %38,7 artarak, yıllık bazda %21 büyüdü. Ayrıyeten, yapılan dayanaklar sonucunda 2020 yılının tamamında iç talepte de güçlü bir toparlanma oldu.
Sektörel bazda bakıldığında 2020 yılında tarım ve sanayi kesiminde büyüme görüldü. Buna nazaran tarım bölümü yıllık olarak %4,8; sanayi %2 büyüme kaydetti. İnşaat ve hizmetler bölümünde ise daralma gerçekleşti. İnşaat bölümü 2020’de yıllık olarak %3,5 daralırken, salgından en çok etkilenen bölüm olan hizmetler kesiminde küçülme %4,3 oldu.
Tarım, son çeyrekteki %4 artışı ile de iktisada 0,21 puan katkı yaptı. Üçüncü çeyrekte düşük kredi faizleriyle canlanan inşaat son çeyrekte %12,5 daraldı. Bu daralma iktisadın 0,76 puan küçülmesine neden oldu. İnşaat kesiminde daralmanın 2021 yılının birinci çeyreğinde de sürmesi bekleniyor.
Tekrar, yerleşik hane halklarının sonuncu tüketim harcamaları, 2020 yılında bir evvelki yıla nazaran %3,2 arttı. Hane halkı tüketim harcamalarının GSYH içindeki hissesi %56,4 oldu. Tüketim harcamalarının büyümeye katkısı son çeyrekte 5,7 puan oldu.
Türkiye iktisadının büyümesini dünyada öbür ülke ve bölgelerle kıyaslarsak; Pandemi nedeniyle 2020 yılında ABD, Almanya, Japonya ve Güney Kore üzere pek çok ülke iktisadı küçüldü. Türkiye iyi bir performans göstererek, OECD ülkeleri ortasında birinci, G-20 ülkeleri ortasında ikinci sırada yer aldı.
Üstteki tabloya baktığımızda, Avrupa Birliği iktisadı yeni tip koronavirüsün tesiriyle 2020’de %7,2 küçüldü. Avrupa Birliği’nde en berbat ekonomiler ortasında, %8,3 daralmayla Fransa, eksi %8,9 İtalya ve eksi %11 İspanya’nın akabinde üçüncü sırada yer alıyor. Bu süreçte, artık birlik üyesi olmayan İngiltere ise, 2020 yılını %10’un üzerinde daralmayla kapattı.
Pandemi ülkelerin GSYH’lerini tarihte çok az görüldüğü formuyla daralttı. Bu nedenle 2021 yılı için, sağlanan trilyonlarca dolarlık mali takviyeler, aşının yaygınlaşması ve birikmiş taleple birçok iktisat için %5’in üzerinde bir büyüme beklentisi oluşturuyor.
2021 yılına ait Türkiye ile ilgili olarak Milletlerarası Para Fonu (IMF), Bank of America (BofA) ve Goldman Sachs üzere kuruluşlar tarafından hazırlanan raporlarda, Türkiye iktisadı ile ilgili büyüme kestirimlerinin %5-6 bandında seyrettiği görülüyor. Yılın birinci çeyreğinde kısıtlamaların ve para siyasetindeki sıkılaşmanın tesiriyle büyümede görülen yavaşlamaya karşın, bilhassa ikinci çeyrekte devreye girecek yüksek baz tesiri ile büyüme oranını üst çıkacağı tabir ediliyor.
Pandeminin 2021 yılını da olumsuz etkilememesi için kalıcı büyümeyi hedefleyip, sıkı para siyasetinden vazgeçerek yatırım ve ihracat odaklı, istihdam sağlayan büyümeyi gerçekleştirmeliyiz. Bunun için, yatırım ve üretim maliyetini direkt etkileyen kredi maliyetlerinin makul düzeyde olması için faiz artışından vazgeçmemiz gerekir.
Haber7
