Bildiride, toplantının Kazakistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Kasım-Comart Tokayev başkanlığında, Kazakistan Cumhuriyeti Birinci Cumhurbaşkanı, Elbaşı ve Türk Kurulu’nun Onursal Lideri Nursultan Nazarbayev, Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Kırgız Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sadır Japarov, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Özbekistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, Türkmenistan Devlet Lideri Gurbangulu Berdimuhammedov, Macaristan Başbakanı Viktor Orban’ın yanı sıra Türk Kurulu Genel Sekreteri Baghdad Amreyev’in iştirakleriyle gerçekleştirildiği kaydedildi.
Türk Kurulu Devlet Liderleri, ilkbahar ekinoksunu müjdeleyen, tabiatın yenilenmesini ve yeni bir hayatın başlangıcını simgeleyen Nevruz Bayramını kutladı.
Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan ve Türkmenistan’ın bağımsızlıklarını yine kazanmalarının yaklaşan 30. yıl dönümü münasebetiyle tebriklerini ve 1991 yılında Türk Lisanı Konuşan Devletlerin bağımsızlığını çabucak tanıdığı için Türkiye Cumhuriyeti’ne şükranlarını söz eden Devlet Liderleri, Türk Lisanı Konuşan Devletlerin son yıllarda elde ettiği kayda paha siyasi ve sosyo-ekonomik ilerlemeye vurgu yaptı.
Devlet Liderleri, Türk dünyasında çok taraflı ilgilerin gelişimine yüksek paha atfettiklerini ve Türk devletleri ortasındaki iş birliğini daha da derinleştirmeye yönelik güçlü taahhütlerini söz etti.
Azerbaycan topraklarının askeri işgalden kurtarılmasını övgüyle anan ve Ermenistan-Azerbaycan çatışmasının sona ermesinden memnuniyet duyduklarını lisana getiren Devlet Liderleri, Türk dünyasında daha yakın iş birliği ve daha ileri dayanışma için uzun vadeli vizyon ve amaçları belirleme ve stratejik yönelimi şekillendirme kararlılıklarını yineledi.
Devlet Liderleri, başlangıcından bu yana Türk Kurulu’nun elde ettiği pahalı kazanımları vurgulayarak, kurulun Türk dünyasında iş birliğinin ve eşgüdümlü faaliyetlerin sağlanmasındaki, Türk dünyasının kıymetlerinin ve çıkarlarının bölgesel ve milletlerarası arenada daha fazla tanıtılmasındaki ve desteklenmesindeki rolünü artırma niyetlerini teyit etti.
Halklarının faydasına barış, istikrar, güvenlik ve refaha katkı sağlayan bir araç olarak çok taraflı ekonomik iş birliğinin değerinin altını çizen Devlet Liderleri, Türkistan kentinin geniş Türk dünyasından halkları bir ortaya getirmedeki manevi ehemmiyetini kabul etti.
İslam ahlakının Türk ekolünü kuran ve Türk dünyasında ideolojinin gelişiminde güçlü bir tesirde bulunan ilham kaynağı büyük bir şahsiyet olarak Hoca Ahmet Yesevi’nin mirasını öven Devlet Liderleri, Türk Lisanı Konuşan Ülkeler İşbirliği Kurulu’nun Kurulmasına Dair Nahçıvan Mutabakatı doğrultusunda, örgüte üye devletlerin ortak tavır geliştirmelerini teminen, Türk dünyasının çıkarlarını etkileyen bölgesel ve milletlerarası mevzularda istişarelerde bulunmaya devam etmenin kıymetini tabir etti.
– “TÜRKİSTAN KENTİ, TÜRK DÜNYASININ MANEVİ BAŞKENTLERİNDEN BİRİ OLARAK İLAN EDİLDİ”
Bildiride, alınan kararlar ise şöyle yer aldı:
“Türkistan kenti, Türk dünyasının manevi başkentlerinden biri olarak ilan edildi. Türk dünyasının öbür seçkin kadim kentlerine gelecekte rotasyon adabı temelinde emsal statünün verilebileceği konusunda mutabık kalındı ve Sekretarya’ya Türkiye’de yapılacak 8. Türk Kurulu Doruğu öncesinde Dışişleri Bakanları Kurulu’nda (DBK) kabul edilmek üzere üye ülkelerle birlikte bu mevzuda bir yönetmelik hazırlama talimatı verildi. Kazakistan Cumhuriyeti’nin Birinci Cumhurbaşkanı, Elbaşı ve Türk Kurulu’nun Onursal Lideri Ekselansları Sayın Nursultan Nazarbayev’in Türk Kurulu’nun isminin değiştirilmesi teşebbüsünü desteklenerek, Dışişleri Bakanlarına ve Sekretarya’ya, 2021 sonbaharında Türkiye Cumhuriyeti’nde düzenlenmesi öngörülen 8. Dorukta alınabilecek bu karara temel teşkil edecek evrakları hazırlama talimatı verildi. ‘Türk Dünyası Vizyonu-2040’ ve ‘Türk Kurulu 2020-2025 Stratejisi’ evraklarının birinci taslaklarını hazırlamasından ötürü Sekreterya’yı takdir edilerek, üye devletlerin ilgili makamlarına, Türkiye’de yapılacak müteakip tepede, ulusal uygulamalarına uygun olarak muhtemelen onaylanmak üzere Sekretarya ile birlikte çalışarak anılan evrakları hazırlama talimatı verildi.”
Çatışmalardan etkilenen bölgelerin yine ihyası, inşası ve entegrasyonu gayretlerinde Azerbaycan hükümetiyle ve halkıyla dayanışmaların tabir edildiği bildiride, birbirlerinin egemenliğini, toprak bütünlüğünü ve milletlerarası kabul görmüş hudutlarının değişmezliğini karşılıklı olarak tanıma ve hürmet gösterme temelinde Ermenistan ile Azerbaycan ortasındaki ilgilerin olağanlaşması desteklendiği belirtildi.
Türk Kurulu’nun, daha argümanlı ve ulaşılabilir maksatlar belirlemesine, bilhassa ulaştırma, gümrük, güç ve altyapı alanlarında stratejik ehemmiyete sahip bölgesel projeler gerçekleştirmesine ve bunları faal biçimde uygulamasına imkan sağlamak için ekonomik kaidelerin ehemmiyeti vurgulanan bildiride, şunlar kaydedildi:
“Türk dünyasının edebiyat, sanat, sosyo-ekonomik, ilim ve kültürel hayatının gelişmesine büyük katkı sağlayan ünlü şair ve devlet adamı Ali Şir Nevai’nin Türk halkları nazarındaki büyük kıymetine işaretle ve doğumunun 580. yıl dönümünün bu yıl kutlanması münasebetiyle Türk Kurulu Milletlerarası Ali Şir Nevai Mükafatı tesis edilmesinde mutabık kalındı. Üye devletlerin ilgili kurumlarına, Türk dünyasının edebiyat, sanat, bilim ve kültürünün gelişimine değerli katkılar yapmış olan seçkin şair, filozof ve devlet adamlarından Yusuf Balasagun’un doğumunun 1005. yıl dönümünü, Nizami Gencevi’nin doğumunun 880. yıl dönümünü, Yunus Emre ve Türkçe yılını, Ali Şir Nevai’nin doğumunun 580. yıl dönümünü, Cambıl Cabayev’in doğumunun 175. yıl dönümünü ve Alihan Bökeyhan’ın doğumunun 155. yıl dönümünü ve Hüseyin Karasayev’in doğumunun 120. yıl dönümünü kutlama faaliyetlerinin Türk İşbirliği Örgütleriyle eşgüdüm içinde düzenlenmesi talimatı verildi. Son tepeden bu yana Türk Kurulu Sekretaryası’nın faaliyetlerinde elde edilen değerli muvaffakiyetleri takdir edildi.”
Bildiride, Devlet Liderleri’nin, Kazakistan Cumhuriyeti Birinci Cumhurbaşkanı, Elbaşı ve Türk Kurulu’nun Onursal Lideri Nursultan Nazarbayev’e doruğa öncülük ettiği için ve Kazakistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Kasım-Comart Tokayev’e toplantıdaki görüşmeleri yöneterek başarılı bir formda sonuçlandırdığı için teşekkür ettikleri aktarıldı.
Bildirinin, çevrim içi olarak Azerbaycan, Kazak, Kırgız, Türkçe ve Özbek lisanlarında kabul edildiği kaydedildi.
Haber7
