Korkmaz, AA muhabirine yaptığı açıklamada, inovasyona ve teknolojiye yatırım yaptıklarını aktararak, Sanayi 4.0 prensipleri çerçevesinde pandemi devrinde de takip sistemleri, giyilebilir teknolojiler, kablosuz ve taşınabilir tahlillerin saha uygulamalarını süratle uyguladıklarını söyledi.
Korkmaz, “IT stratejimizi, 2020 yılının başında ‘bağlı’ anahtar sözü ile yine yapılandırdık. Bağlı kavramı ile aygıtların internete bağlı olmasını değil, ‘bağlı bilgi, bağlı departmanlar, bağlı süreçler ve bağlı platformlar’ olarak bir bütünün çarklarını oluşturan dijital stratejiyi hedefledik.” dedi.
Dijitalleşme çalışmalarında, üretimden satışa bedel zincirinin tamamını dikkate aldıklarını belirten Korkmaz, şunları kaydetti:
“Saha üretim faaliyetleri, yeniden rafineri alanında yapılan bakım, proje üzere fizikî aktiviteler için taşınabilir ve giyilebilir teknolojiler, robotik projeler, optimizasyon, kestirimci bakım, üretim planlaması üzere analitik projeler, gemi planlama operasyonları, backoffice, finans operasyonları yahut ham petrol temini üzere ana süreçlerimizi yöneten uygulamalara kadar, çok geniş bir perspektifte dijitalleşmeyi ele alıyoruz.
Tüpraş olarak çok büyük bir data altyapısı üzerinde data tahlil sistemlerini kullanarak karar anında fark yaratabileceğimizi çok erken fark ettik. Ehil kaynaklara erişim ve üniversite/startup’lara yakın olabilmek gayesiyle ODTÜ ve İTÜ’de oluşturduğumuz data analitik merkezlerimiz ve buralarda istihdam ettiğimiz doktora/master öğrencilerinden oluşan bilgi bilimci gruplarımız bu yıl da birçok projeyi hayata geçirdi.”
“VERİLERİN GÜCÜYLE YÜZ MİLYONLARCA LİRA POTANSİYELİ OLAN PROJE PORTFÖYÜNÜ YÖNETİYORUZ”
Doğan Korkmaz, dünyanın en iyi data analitik ünitesine sahip rafinerilerinden biri olmak emeliyle yola çıktıklarını aktararak, “Rafinerilerimizde 150 bin sensörden her gün üretilen 650 milyon satır datanın işlenip manalandırılması konusunda çalışıyoruz. Türkiye’de sanayi şirketleri ortasında bu büyüklükte data üreten diğer bir şirket bulmak güç. Telekom yahut finans kesimi ile daha çok benzeşiyoruz. Topladığımız dataların gücü ile şu anda yüz milyonlarca lira ölçülebilir potansiyeli olan bir proje portföyünü yönetiyoruz. Projelerimiz, bedel zincirimizin tedarik ve üretimden satışların tahsilatına kadar tamamına hitap ediyor.” tabirlerini kullandı.
Dijitalleşme çalışmaları kapsamında 2018’den bu yana Robotik Süreç Otomasyonu (RPA) uygulamalarıyla 100’e yakın sürecin yazılım robotuna devredildiğini vurgulayan Korkmaz, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“RPA sürecinin, iş gücümüze katkısı aylık 1.000 saatin üzerindeki insan çalışmasından tasarruf edilmesi manasına geliyor. Robotik Yol Haritası kapsamında güç kesiminde yenilikçi ve öncü uygulamalara devam ediyoruz. Bu doğrultuda da İzmit rafinerimizden başlayarak drone uygulamalarını rafineri alanlarında, tank içi bakımlarda ve yüksekte yapılan ölçümlemelerde riskli iş süreçlerine dahil ediyoruz. Böylelikle emniyetli ve inançlı çalışma ortamını en ileri dijital teknolojilerle güçlendiriyoruz.
Endüstriyel objelerin interneti tekrar rafineride önemli bir odak alanı. Halihazırda sayıları yüz binlerin üzerinde olan sensör altyapımızdan bahsetmiştim lakin nispeten ucuzlayan kablosuz sensörler, gereksinime binaen anında yerleştirilerek üretim sürecinde bizim daha evvel alamadığımız birçok veriyi de değerlendirmemize yarar sağlıyor. Şirket çalışanları, bir halde uzaktan bağlanarak dijital olan işlerini yerine getirebiliyor ama kimi vakit fizikî ekipmanlar üzerinde de oluşabilen meselelerde uzman takviyesine gereksinimleri var. Biz pandemi periyodundaki bu sorunu Akıllı Baret dediğimiz uzmanları uzaktan bağlanarak rafineride gezdirebildiğimiz projemiz ile aştık.”
“BÜYÜK DATADAN ROBOTİK UYGULAMALARA TÜM TEKNOLOJİK ARAÇLAR YELPAZEMİZDE MEVCUT”
Tüpraş Genel Müdür Yardımcısı Korkmaz, rafinaj kesiminde talepte meydana gelen azalışın ve çok yüksek oynaklığın olumsuz tesirlerini yönetebilmek için sıklıkla yine çalışılan optimizasyona öncelik verdiklerini söz ederek, “Tüm riskleri dinamik bir anlayışla yöneterek faal işletme sermayemizle sağlam bilanço yapımızı koruduk. 2020 yılında 19,8 milyon ton yurt içi satışla ülke talebinin büyük kısmını karşılarken, ihracat ve transit satış dahil 24,5 milyon ton toplam satış gerçekleştirdik.” dedi.
Yapay zeka projelerinin, hem maliyet hem de iş gücü manasında önemli verimlilik alınan projelerden olduğunu belirten Korkmaz, şöyle devam etti:
“Bir örnek vereyim; her ay yaklaşık 1 milyar dolarlık kıymete sahip olan ham petrol alımlarımıza karar vermek için de bir ‘lineer optimizasyon programı’ kullanıyoruz. Dünyanın çeşitli bölgelerinden çıkan 250’den fazla ham petrol cinsi bu programa tarifli. Ham petrol başına yaklaşık 300 adet datadan beslenen bu program, 90’ın üzerinde eserin 4 farklı lokasyonumuzda optimize biçimde üretimine hangi ham petrolün alınması gerektiğinden başlayarak, istikamet göstererek, gerek talebe gerekse karlılığa odaklanarak üretim planımızı belirliyor. Bu program ile rafinerimizdeki ünitelerin hangi modlarda çalışacağı, rafineriler ortasında hangi eserlerin transfer edileceği, hangi eserlerin ihraç edilmesi gerektiğine kadar yıllık 30 milyon tonun üzerinde kapasiteyi üretimden 2 ay evvelce başlayarak planlıyor. Lineer programlama milyonlarca mümkün senaryoyu yaklaşık 2-3 dakika müddette pahalandırıyor. Optimizasyonun yanında, simulasyonlarla geleceği de planlayabiliyoruz.”
Rafinerilerin yüksek teknoloji ile çalışan fabrikalar olduğunu vurgulayan Korkmaz, “Çünkü tehlikeli ve yanıcı bir eser daima üretilmek zorunda. Büyük data, bilgi analitiği, taşınabilir uygulamalar, objelerin interneti, robotik uygulamalar yahut fizikî robotlar üzere çabucak hemen tüm teknolojik araçlar tahlil yelpazemizde mevcut. Örneğin, Tüpraş’ta üretimimizin eser ‘spekt’lerine ahengini takip edebilmek için sonucu 24 saati bulan laboratuvar testleri gerekiyor. Bu, mesela akaryakıtı 95 oktan ürettiğimizden emin olabilmek için bir mecburilik. Biz artık bu numuneleri girdilere ve kaidelere bakarak makine öğrenmesi ile laboratuvar kusur hisselerinin içinde iddia etmeye başladık. Yani buradaki kusur hissemiz laboratuvarda yapılan kimyasal testlerdeki kusur hissesi ile birebir. 24 saat beklemeden üretim anında eserin kalitesini katılaştırmak milyonlarca liralık randıman ve aslında kapasite artışı getiriyor.” formunda konuştu.
“MAKİNE ÖĞRENMESİ ALGORİTMALARIYLA GÜÇ SARFİYATINI YÖNETİYORUZ”
Doğan Korkmaz, makine öğrenmesi algoritmaları ile güç sarfiyatını ölçmek ve yönetmek için bir platform oluşturduklarını, bu platform sayesinde gerçek vakitli güç harcamalarını takip edebildiklerini bildirdi.
Karbon emisyonu platformunu oluşturmak için de çalışmalara başladıklarını tabir eden Korkmaz, şunları kaydetti:
“Baca gazı, yakıt tüketimi, üretim verimliliği üzere parametreleri değerlendirip karbon emisyonumuzu azaltmak için teknolojinin tüm nimetlerinden faydalanacağız. ‘Bağlı’ stratejimize uygun olarak veriyi demokratikleştirip yalnızca üst seviyeye raporlamalarda değil, bilginin, karar düzeneğinin her noktasında kullanılmasını hedefliyoruz. Tek ve tıpkı veriyi, her düzeyde kararın merkezine alarak yalnızca bilgi analistlerinin değil, tüm şirket çalışanlarımızın kullanmasını planlıyoruz. 2021, bu maksatla oluşturduğumuz eğitim programlarımızla ‘veri vatandaşı’ dediğimiz çalışma arkadaşlarımızı büyük data tahlili eğitimleri ile güçlendirerek bu dönüşümün birinci sonuçlarını bekleyeceğimiz bir yıl olacak.
Yakın gelecekte dijital dönüşüm teknolojileri manasında 3 değerli kavramın da ön plana çıkacağını düşünüyorum; data ve tahlilinin demokratikleşmesi, yalnızca meskenden değil, birçok farklı coğrafyadan çalışanlara imkan veren dağınık tertipler ve iş ünitesi bazlı bilgiye dayalı karar süreçlerinin ehemmiyet kazanması. Demokratikleşme derken, yeni çağda her işlevde, her kademede çalışanın dataya dayalı karar verebilmesi, yani veriyi kullanabilmenin demokratikleşmesi çok kıymetli olacak. Büyük data tahlil imkanları, yerelleşerek en ufak iş ünitelerinde dahi tesirli kullanılacak.”
Haber7
