Ticaret Bakanlığınca, geçen yıl tüketicinin korunması ismine yeni düzenleme ve uygulamalar hayata geçirilirken piyasa nezareti ve kontrolü kapsamında denetlenen eser sayısı bir evvelki yıla nazaran 4,5 katına çıkarak 10,96 milyona ulaştı.
AA muhabirinin, 15-21 Mart Tüketiciyi Müdafaa Haftası münasebetiyle Ticaret Bakanlığı datalarından yaptığı derlemeye nazaran, Tüketicinin Korunması ve Piyasa Nezareti Genel Müdürlüğü tarafından tüketicinin korunması alanındaki yeni yol ve yaklaşımlar takip edilirken geçen yıl da gerekli yasal düzenleme ve uygulamalar “Bilinçli Tüketici, Basiretli Tacir” prensibiyle hayata geçirildi.
Bilhassa tüketicilerin bilinçlenmesi noktasında çeşitli eğitim ve kamuoyunu bilgilendirme faaliyetlerini yürüten Bakanlık, tıpkı vakitte hem iç piyasa ve ithalat kontrollerini artırdı hem de mevzuat düzenlemeleriyle tüketici mağduriyetlerinin önüne geçebilmek ve rekabet ortamının iyileştirilmesi ve korunması ismine kıymetli adımlar attı.
Piyasa nezareti ve kontrolü faaliyetleri kapsamında dokumacılık, ayakkabı, kırtasiye, mobilya, çocuk bakım eserleri, oyuncak, deterjan üzere direkt tüketiciye arz edilen eserlere yönelik kontroller ağırlaştırıldı. “Güvensiz Esere Sıfır Tolerans” anlayışı çerçevesinde tüketicileri korumak ve piyasada inançsız eser bulunmasını önlemek gayesiyle Bakanlığın sorumluluğunda olan eserlerle ilgili 2020’de denetlenen eser sayısı evvelki yıla nazaran 4,5 katına çıktı. Geçen yıl piyasa nezareti ve kontrolü kapsamında 1242 firmanın 10 milyon 960 bin 278 adet eserine yönelik kontrol gerçekleştirildi.
İnançsız Eser Bilgi Sistemi (GÜBİS), 2020 yılında aktif bir bilgilendirme sistemi olarak kullanılmaya devam edildi. Sistem bugüne kadar 1,5 milyondan fazla görüntülendi.
HEM TÜKETİCİLER HEM DE BAKANLIK FIRSATÇILARIN PEŞİNE DÜŞTÜ
Bakanlık bünyesindeki “Alo 175 Tüketici Müşavere Hattı” tüketicilerin karşılaştıkları sıkıntılarla ilgili tahlil yollarını öğrenebilecekleri ve ilgili mevzuat kararları çerçevesinde bilgi alabilecekleri bir davet merkezi uygulaması olarak faaliyetini sürdürürken, bu kapsamda 2020 yılında 442 bin 844 davet cevaplandı.
Tüketici hakem heyetleri 2020 yılında 861 milyon lira fiyatındaki 521 bin 533 başvuruyu karara bağladı. Bunların yüzde 59’u tüketicilerin lehine neticelendi.
Fahiş fiyat uygulayanlara yönelik de Haksız Fiyat Kıymetlendirme Kurulunca 2020 yılında 495 firmaya 15 milyon 500 bin lira para cezası uygulandı.
“ALDATICI REKLAMLARA” KESİLEN PARA CEZALARI YÜZDE 65 ARTTI
Tüketicilerin sıhhat ve güvenliği ile ekonomik çıkarlarının ticari reklamlar vasıtasıyla zedelenmesini engellemek ismine Reklam Kurulunca değerlendirmeler yapıldı. Reklam Heyeti tarafından 2019 yılında yasal düzenlemelere alışılmamış olduğu tespit edilen reklamlar hakkında toplam 18,3 milyon lira idari para cezası uygulanırken, kelam konusu cezalar 2020’de yüzde 65 artarak 30 milyon 144 bin 509 liraya yükseldi.
Kelam konusu para cezasının içerisinde birinci sırayı 11 milyon 866 bin 681 lira ile haksız ticari uygulamalar bölümü aldı. Bunu sırasıyla 4 milyon 140 bin 968 lira ile kozmetik ve paklık eserleri kesimi ve 3 milyon 719 bin 898 lira ile sıhhat dalı takip etti.
UYDURMA SERVİSLERİN NEDEN OLDUĞU MAĞDURİYETİ ÖNLEMEK İÇİN SERBİS AÇILDI
Tüketicilerin satışa sunulan eserlerin gramajları üzerinde yapılan değişiklik ile maruz kalacakları kapalı artırım uygulamalarına karşı mağdur olmalarını engellemek ve hakikat bir halde bilgilendirilmelerini sağlamak hedefiyle Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliğinde değişikliğe gidildi. Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan’ın da dikkati çektiği kelam konusu düzenleme ile besinde ve temel tüketim eserlerinde fırsatçıların gramaj oyunları bozuldu. Besin, temel tüketim, kozmetik ve paklık eserlerinde yapılan gramaj oyunlarına idari para cezası uygulanmaya başlandı.
Düzmece servislerin yarattığı mağduriyetlerin önüne geçmek ve tüketicilerin yanlışsız yetkili servis bilgilerine muteber bir platformdan erişmesini sağlamak gayesiyle oluşturulan Servis Bilgi Sistemi (SERBİS) firmaların ve tüketicilerin kullanımına açıldı.
Gerçekleştirilen mevzuat değişiklikleri ile kağıt üzerinde yazılı olarak tüketicilere verilmesi mecburî olan garanti evraklarının ve servis fişlerinin elektronik ortamda da tüketicilere verilebilmesi sağlandı.
Satış sonrası hizmet verilmesi zarurî eserlere, kullanımı yaygınlaşan tablet, duş kabini, drone, motorlu bisiklet, motorlu scooter, elektrikli kaykay, çocuklar için akülü araç, akıllı saat ve bileklik, cam balkonlar üzere yeni eserler eklendi ve tüketicilerin hakları garanti altına alınarak korunma alanları genişletildi.
İkinci el piyasada alışverişe sıklıkla husus olan cep telefonları ve tabletlerin makul bir standartta yenilenmesi, sertifikalı ve garantili bir formda tekrar satışa sunulması gayesiyle Yenilenmiş Eserlerin Satışı Hakkında Yönetmelik yürürlüğe konuldu.
Tüketici Bilgi Sistemi (TÜBİS) ile kamuya ilişkin başka bilişim sistemleri olan Ulusal Yargı Ağı Projesi (UYAP), Kamu Alacakları Tahsilatı Platformu (KATP) ve Kurumsal Elektronik Tebligat Sistemi (KETSİS) ortasında entegrasyonlar kurularak, tüketici hakem heyetleri ile tüketici mahkemeleri ortasındaki evrak alışverişi, tüketici hakem heyeti kararlarından doğan kamu alacaklarının vergi dairelerine bildirilmesi ve tebligat süreçlerinin elektronik ortamda, masrafsız ve kolay bir biçimde gerçekleştirilmesi sağlandı.
TÜKETİCİLERİN BİLİNÇLENMESİNE YÖNELİK FAALİYETLER
Ayrıyeten, 7 Mayıs 2018 – 6 Mart 2021 tarihleri ortasında 1,8 milyon avroluk Tüketicinin Korunmasının Güçlendirilmesi isimli Teknik Takviye Projesi yürütüldü.
Proje kapsamında tüketici hakem heyetleri ve çocuklara yönelik üretilen animasyon ve ayrıyeten aralı satışlar, abonelik, ayıplı mal, paket tıp ve reklam bahisleri hakkında 7 kamu spotu, tüketicinin korunması temalı 10 kısımlık TV programı, 15 bin poster, 50 bin broşür, 30 bin kitapçık ile tüketicilerin bilinçlenmesine yönelik faaliyetler yürütüldü.
Tüketici Profili ve Şuur Seviyesi Araştırması yapılırken 5 bin bilgilendirici broşür çalışması, tüketici sivil toplum kuruluşlarına yönelik 18 seminer ve 10 saha ziyareti gerçekleştirildi.
Haber7
