Haber7- Enes Taha Ersen
ABD’nin Kıbrıs Rum Bölümü’ne uyguladığı ambargonun kaldırılması konusu milletlerarası gündemin en kıymetli hususlarından biri oldu. Bilhassa Doğu Akdeniz’deki Yunanistan’ın sebep olduğu tansiyon nedeniyle Avrupa’nın müdahale bildirileri vermesi sonrasında ABD’nin nasıl bir hal takınacağı merak konusu olurken, bugün açıklanan ambargonun kaldırılması sorunu “ABD Yunanistan ve GKRY’nin tarafını mı tutuyor?” sorularını da beraberinde getirdi.
ABD Dışişleri’nin bahse ait yaptığı açıklamada Pompeo’nun Kıbrıs Cumhurbaşkanı Nikos Anastasiades ile görüştüğü ve kararla ilgili bilgilendirildiği sözüne yer verilirken yasağın kaldırılmasına ait “2021 mali yılı için Silah Düzenlemesinde Milletlerarası Trafik kapsamında denetim altında bulunan öldürücü olmayan silahların ihracat, sevkiyat ve ithal edilmesine yönelik kısıtlamalar süreksiz olarak kaldırılacaktır.” sözüne yer verildi. ABD ambargosunun kaldırılmasına ait Haber7.com’a değerlendirmede bulunan Prof.Dr. Cet Atun ve Türkiye Gazetesi Muharriri Batuhan Yaşar Washington-Atina-Lefkoşa çizgisinde yaşananları tahlil etti.
ABD AMBARGOSU VE TARİHÇESİ
Prof.Dr. Cet Atun bahse ilşkin yaptığı değerlendirmede ABD ambargosunun tarihçesine değindi. Rum idaresinin bilhassa yasa dışı, yasa dışı yöntemlerleri kendine gelir kapısı haline getirmesi nedeniye bu türlü bir uygulamanın hayata geçirildiğine dikkat çekti:
“ABD’nin Rum tarafına koyduğu ambargo, ölümcül olmayan silah ambargosuydu 
bunun ismi aslında. Yani insanlara ziyan vermeyen, vefatına neden olmayan silahların satılmamasıyla ilgiliydi. Bunun da nedeni Rum tarafının kara para aklaması, insan kaçakçılığı, beyaz kanın ticareti ve uyuşturucu kaçakçılığı yapmasıydı. Bütün bunlardan bu ambargoyu uygulayarak Rumlara bir biçimde aba altından sopa göstermişti ABD. “Sen bunlardan vazgeçer, bütçeni AB’ye yanlışsız bir halde bildirirsen, Rusların, oligarkların paralarını aklamaktan vazgeçersen, narkotik ve insan ticaretini durdurursan ben bunu kaldırırım” formunda koymuştu bunu ABD idaresi.”
DENETIM ALTINDAKİ RUM IDARESI
Rum idaresine uygulanan ambargonun kaldırılmasını, Güney tarafının uyguladığı yasa dışı faaliyetleri kontrol altına alınması olarak kıymetlendiren Atun, Ambargonun kaldırılmasında Doğu Akdeniz ve Adalar bölgesinde yaşanan Türkiye-Yunanistan sürtüşmesinin de tesirli olduğunu söz etti:
“2011 yılındaki ekonomik krizden sonra AB Rum tarafının bütün bütçesini denetim altına alacak bir komite kurdu. Duyunu Genele gibisi Avrupa’nın kontrolüne giren Osmanlı Devleti üzere bütün maliyesinin denetim edildiği bir sistem kurdu Rum tarafı üzerinde AB. Ondan sonra kara para aklamaya son verildi, off shore bankalar kontrol altına alındı, kapatıldı. İnsan kaçaklığında hala hadiseler yaşanmaya devam etse de bu da azaltıldı. Uyuşturucu konusunda da büsbütün ABD’nin, CIA’nın kontrolü altına girdiler. Bütün bu düzenlemeler olduktan sonra ABD bu ambargoyu kaldırdı. Bu ambargonun kaldırılmasında Doğu Akdeniz’deki Türkiye-Yunanistan sürtüşmesi de tesirli oldu.”
AMBARGONUN KALDIRILMASINDA BIDEN TESIRI
ABD’nin bu kararının ardında Joe Biden ile ilgili de enteresan bir gerçeklik olduğuna değinen Prof. Dr. Atun şunları söyledi:
“1975 yılında ABD Türkiye’ye Kıbrıs Barış Harekatı nedeniyle ambargo koymasının nedenleri ortasında Joe Biden ve Menendez yer alıyor. Menendez’in teşebbüsleri ve Joe Biden’ın baskılarıyla bu ambargo bir formda kalkmış oldu. Türkiye ile Yunanistan ortasındaki sürtüşmeden ötürü diye direkt olarak söylemek mümkün değil. Büsbütün Rum tarafının kontrol altına girmesi nedeniyle kalkmış oldu.”
TRUMP İÇİN SEÇİM YATIRIMI
Biden konusundaki bu durumu fırsata çevirmek için harekete geçen ABD Lideri Donald Trump, elini kuvvetlendirmek ismine çabucak seçim arefesinde bu adımları attığını söyleyen Atun şunları söyledi:
“Trump açısından bakıldığında bu mevzuyu bir seçim yatırımı olarak pahalandırmak mümkün. Joe Biden 1972’lere geri gittiğimizde, California’daki Yunan ve Ermeni lobisi tarafından ortaya çıkartılan, desteklenen bir adaydı-nitekim kazandı da. O kendisini Rum üzere hissettiğini tekraren lisana getirmiş, soyadının “Bidenopulos” olduğunu söz etmiştir. Artık Trump bilhassa Rum ve Ermeni oylarını almak için -ki California’da çok tesirli bir lobidir- danışmanları tarafından yönlendirildiği ve bu türlü bir adım attığının inancındayım. Trump’ın bu cins yollara sapacağını çok da düşünmüyorum lakin seçim ortamında oldukları için her yolun mübah olduğunu düşündükleri kanaatindeyim.”
YUNANİSTAN’DAN DAYANAK İMAJI VERMEK İSTİYOR
Cet Atun bahsin bir de Atina boyutu bulunduğunu tabir ederen, Yunan tarafının ABD’nin bu atağını, Doğu Akdeniz’de Türkiye karşısında takviye olarak yansıtmaya çalıştığını belirtti:
“Bu hususta Madalyonun bir de öbür yüzü var. Türkiye ile Yunanistan ortasındaki krizden ötürü Yunan Başbakanı Miçotakis ve Rum tarafının Başbakanı Anastasiadis kapı kapı dolaşıyor. Bütün ülkelerden yardım istiyorlar, ittifak istiyorlar. Kendi başlarına Türkiye ile çaba edemeyeceklerini çok iyi bildiklerinden dayanak arıyorlar. Alışılmış ki ABD’den de. Birinci çaldıkları kapı oydu. ABD bu bahiste, bu evrede vermek istediği ileti: “Biz Rum tarafına uyguladığımız ambargoyu kaldırıyoruz ve bu da bir biçimde takviye verdiğimiz tarafında algılanabilir.” Bu iletisi vermek istediler. “
YUNANİSTAN’IN EKONOMİK BATAKLIĞI
Yunanistan’ın bir dayanak arayışında olduğunu söz eden Atun, bu noktadaAtina’nın Türkiye karşısında hem ekonomik hem de teknik açıdan yetersiz olduğuna dikkat çekti. Atun Yunanistan’ın mevut borçlarının 2100 yılına kadar ödenmesinin güç olduğunu söz etti:
“Şunu da ek etmekte yarar var. AB’nin içindeki aklıselim ülkeler İspanya, İtalya, Almanya üzere; bunlar Yunanistan’ın durumunu çok iyi biliyorlar. Yunanistan 2060’a kadar ödemek şartıyla borçlanmıştı AB’ye. Artık iktisadı o kadar makus, o kadar berbat ki borçlarını 2100 yılına kadar ödeyemeyeceği tez edilmektedir. AB’deki ekonomistlerin öngörüsü bu.”
“YUNANİSTAN’IN TÜRKİYE İLE SAVAŞMA IMKANI YOK”
Atun, Doğu Akdeniz ve Adalar etrafında yaşanan tansiyonlu bağlar için de, Atina’nın Türkiye ile bir savaşa giremeyeceğini, tekniki yetersizliklerden dolayı donanma ve hava kuvvetlerinin çökmüş vaziyette olduğunu söyledi.
“Bu yüzden Yunanistan’ın Türkiye ile savaşma imkanı yok. Mümkün değil. Donanması aslında 20 yaş üzerindedir. Gemilerde 25 yaştan sonra ticari gemilerin seyir yapması yasaktır. 25 yaş üzerinde seyir yapan gemilerden de harika vergiler alınır. Bir aracın yol vergisi 5 bin liraysa 25 yaşından fazla olan araçlardan 50 bin lira alınır üzere düşünmek gerek. Bu kadar kritik bir bölgede donanma büsbütün çökmüş vaziyette. Keza Hava Kuvvetleri’nin de hiçbir gücü yoktur. Atina da bunun farkındadır. Bu yüzden kapı kapı dolaşıp dayanak arıyor. Türkiye’den bir şeyler koparmaya çalışıyorlar. Türkiye’nin haklı olduğunu biliyorlar, Ege’deki haklarını da Türkiye yasal olarak alacaktır. Aslında Türkiye Yunanistan’a Lahey’e gidip Dünya Adalet Mahkemesi’nde sorunu çözme teklifinde bulunuyor. Rum tarafı istemiyor, gitmiyor. “ben bu işi Dünya Denizcilik Teşkilatı’nın koyduğu kurallarla, 1982 Deniz Hukuku’nun açık kapılarıyla çözmeye niyetliyim” diyor. Bu nedenle bu ambargonun kaldırılması bu periyotta de ABD’nin Yunanistan’a bir dayanağı üzere algılanmasını sağlandığını düşünüyorum.”
“AVRUPA İLE SENKRONİZE HAREKET”
Türkiye Gazetesi müellifi Batuhan Yaşar da ABD’nin Avrupa ile uyumlu olarak, senkronize bir dayanak sağladığını, Rum idaresi üzerinden Yunanistan’ı desteklediğini belirtti. Yaşar şunları söyledi:
“Burada ABD’nin Avrupa Birliği ile yürüttüğü senkronize hareketten bahsetmek gerek. Bir taraftan da Yunanistan Lozan’a muhalif olmasına karşın ABD’ye Ege’de deniz üssü açtı. Bu birinci adımdı. Akabinde AB’nin kayıtsız koşulsuz Yunanistan’ı destekleyeceğiz açıklamasını kelamdan öte harekete dönüştürememesi, akabinde da ABD’den gelen Rum bölümüne yönelik ambargonun kalkmasını üçlü bir atılım olarak değerlendirmeliyiz. Bunlar olacaktır. Çok da şaşırtan değil. Bir taraftan Rum kesitine yönelik bu türlü bir atak aslında Türkiye’nin hem Doğu Akdeniz’de hem de petrol alanı bölgelerinde elini zayıflatmaya yönelik adımlar olarak bakılabilir. Ancak burada gözardı edilmemesi gereken bir nokta var. Türkiye eski Türkiye değil. Güçlü bir ülke, bütün bunları karşılayabilecek bir ülke.”
“GÖLGE OYUNLARIYLA GELEN ÜLKELER”
Yaşar kelamlarına şu halde devam etti:
“Öyle umulurdu ki stratejik ortağımız, NATO’dan sıra arkadaşımız ABD, bu hareketi, bu hamleyi yapmasaydı keşke. Fakat bu işler keşkelerle olmuyor.. Bakıldığı vakit karşımızda artık kukla kullanmayan ve gölge oyunlarıyla gelen ülkeler çıkıyor. Üzülecek bir durum olmadığını söyleyebiliriz. Türkiye bütün bunların hepsine karşı koyabilecek durum ve güçte. Ancak bakıldığı vakit AB’nin atılımından sonra ABD’den gelen bu adım aslında şaşırtan olmadı. Bu ikisini bir ve senkronize görmek gerek.”
OY KAZANMA ATILIMI
Batuhan Yaşar, seçim öncesinde yapılan bu atağın Trump’ın Rum ve Ermeni lobilerinden oy kazanmak için yapıldığına işaret etti:
“Bu hamleyi Trump’ın oy kazanmak için yaptığı bir atılım olarak görmek mümkün. 
Türkiye kamuoyunda ABD’deki güçlü lobiler ortasında sırf Musevilerin lobileri bilinir. Fakat o denli değil. Rum ve Ermeni lobileri en az Yahudi lobileri kadar güçlüd ve kelam sahibidir ABD’de. Münasebetiyle kongre ve senatodaki bu gücü gözardı etmememiz lazım. Bunları unutmamlıyız. Öbür taraftan da Türkiye’nin bu lobi faaliyetlerine çok önemli bir formda eğilmesi lazım. Bu işler sırf Büyükelçilikler ile yapılacak işler değil. Bütün STK’ların da elini taşın altına koyması lazım.”
“LOBİ FAALİYETLERİ GÜÇLENDİRİLMELİ”
Türkiye’nin de lobi faaliyetlerini güçlendirmesi gerektiğine dikkat çeken Yaşar “Sadece ABD’de değil, Paris, Londra, Brüksel, Berlin ve AB başkenlerinde Türkiye’nin gücünü gösterecek atılımlara muhtaçlık var. Evvelce darbe öncesinde buralar FETÖ’nün elindeydi. Dış güçlere hizmet için kullanıldığı ortaya çıktı bunların. FETÖ’nün elinden alındıktan sonra buralar vakıflar, okullar, Yunus Emre Vakfı, Maarif Vakfı vasıtasıyla okullar tekrar açıldı. Lakin bunlar da yetmez. Bütün STK’ların herkesin el birliği içinde Türkiye’nin milletlerarası arenadaki lobi faaliyetlerine bilhassa de ABD’de ve Avrupa’daki faaliyetlerinin desteklenmesi lazım.” dedi.
Haber7
