Mersin’de yaşayan Merve Kara, 20 yıl evvel ailesi ile Topkapı Sarayı’nı gezerken çini duvarların ihtişamına hayran kaldı. Kente dönünce çini sanatını araştıran Kara, dayısının kendisine ikram ettiği tabak ile çini sanatı serüveni başladı. 20 yıl boyunca çini üzerine çalışmalar yapan Kara, Kütahya Dumlupınar Üniversitesi Çini İşlemeciliği ön lisans kısmında 2 yıl eğitim aldıktan sonra Isparta Süleyman Demirel Üniversitesi Hoş Sanatlar Fakültesi Klâsik Türk Sanatları Kısmı Çini Anasanat Kolu’nda lisans eğitimini tamamladı. Kendi imkanları ile kurduğu atölyesinde çalışmalarını sürdüren Kara, yurt içi ve yurt dışından siparişler alırken, en büyük hayalinin ise çini sanatını gelecek jenerasyonlara taşımak olduğunu söyledi.
Topkapı Sarayı’nda gördüğü çinilerle serüveni başladı
20 yıl evvel başlayan çini serüvenini anlatan Kara, “Topkapı Sarayı’nı gezerken ikinci giriş kapısından itibaren başlayan çini duvarların ihtişamı beni çok etkiledi. Yerden tavana kadar çiniyle kaplı duvarları görmek, dokunduğumda soğuk olduğunu hissetmek, renklerin, desenlerin bildiğimiz desenlerden çok farklı olduğunu görmek beni adeta büyülemişti. Sonrasında çini nedir, nerden gelmiş, nasıl yapılmış diye araştırmaya başladım. Eskişehir’de üniversite okuyan dayım, çiniye olan ilgimi fark edince bana ikram olarak çini tabak getirdi. O tabağı aldığımda çok keyifli olmuştum. O vakit fark ettim ki çini yalnızca mimari yapılarda değil birebir vakitte dekoratif bir eser ya da bir kullanım eşyası olarak günlük hayatımızda konutlarımızın içinde de olabiliyordu. Bu ilgi benim çini sanatı serüvenimin başlama noktasıydı” dedi.
Çini emek isteyen zahmetli bir sanat
Klâsik Türk çinisinin kendine has üslubu ve tekniğiyle literatüre girmiş bir sanat kısmı olduğunu kaydeden Kara, “Biz çiniyi, form verilerek birinci pişirimi yapılmış olan çamurun üzerinin dekorlanıp, sırlanması ve tekrar fırınlanması sürecine dayanan bir klasik sanat olarak yorumlarız. Çinide kullanılan gereçler günlük hayatta rastlayabileceğiniz materyallerden değil, kendine has formu olan, fırçası olan, boyası olan bir sanat. Tüm bu gereçler çini uygulaması yapmak için üretilen gereçlerdir. Çini üretimine birinci olarak, formu zımparalamakla başlanır. Formun yüzeyi pürüzlüdür, bu yüzeyi pürüzsüzleştirmek ve kusurları kapatmak için zımpara süreci yaparız, akabinde ıslak süngerle temizleriz. Sonrasında tasarladığımız deseni form üzerine geçiririz. Geçirme süreci zahmetli bir süreçtir. Desen birinci olarak boncuk iğneyle tüm çizgileri muhakkak olacak formda delinir ve kömür tozuyla form üzerine aktarılır. Bu süreçten sonra tahrirleme dediğimiz uygulama yapılır. Buradaki hedef desenin dış sınırlarını belirlemektir. Tahrirleme sürecinden sonra boyamaya geçilir. Ve son olarak sırlamayla birlikte çininin son durağı fırınlama süreci yapılır. 930 derece ısıda 2 gün boyunca pişer” diye konuştu.
Amacı tüm dünyaya tanıtmak
Gayesinin çini sanatını tüm dünyaya tanıtmak olduğunu söyleyen Kara, “Hedefim bize ilişkin olan, geçmişten gelen ve büsbütün klâsik formüller kullanılarak yapılan, bu sanatı tüm dünyaya ‘mervekaratileart’ ismi altında tanıtmak. Bu sanatın koruyucusu ve taşıyıcısı olmak ve ulaşılabilirliğini artırmak istiyorum” tabirini kullandı. Amerika ve Avrupa’nın birçok ülkesinden sipariş alan Kara, yapıtlarının fiyatının ise isteğe nazaran değiştiğini lisana getirdi.
Haber7
