Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Orman Fakültesi Yaban Hayatı Ekolojisi ve İdaresi Kısmı Öğretim Vazifelisi Doç. Dr. Mehmet Kocabaş, yetişkin bir yunusun günde 70 kilo hamsi yediğini belirterek, “Karadeniz’de canlı hayatının olağan seviyeye çekilmesi ve artan yunus ölçüsünün dengelenebilmesi için denetimli yunus avına müsaade verilmeli” dedi.
Tarım ve Orman Bakanlığı, Karadeniz’de avlanan hamside; yasal avlanabilir uzunluk uzunluğunun altındakilerin oranının artması nedeniyle hamsi avına 10 gün müddetle yasak getirdi. Avı yasaklanan hamsinin neden küçük kaldığı tartışılıyor. Global iklim değişikliğinin tesiri ile Karadeniz’de yaşanan kuraklıkla kuruyan derelerdeki hamsi yemi olarak bilinen planktonların denizlere ulaşamadığı, beslenemeyen hamsinin de bu nedenle küçük kaldığı bedellendiriliyor. Türkiye’de 9 santimetrenin altında avlanması yasak olan hamsinin Karadeniz’e komşu kuzey ülkelerde ise 7 santimetreye kadar avlandığına da dikkat çeken balıkçılar, hamsinin jenerasyonunun tükenme tehlikesi ile de karşı karşıya olduğunu tarafında görüş bildiriyor. Bu tartışmalar sürerken uzmanlar ve balıkçılardan hamsi popülasyonunu tüketerek tehdit ettiği öne sürülen yunus balıklarının denetimli avlanması önerisi gündeme geldi.
‘YUNUSLAR ÖNEMLİ HAMSİ TÜKETİYOR’
KTÜ Orman Fakültesi Yaban Hayatı Ekolojisi ve İdaresi Kısmı Öğretim Vazifelisi Doç. Dr. Mehmet Kocabaş, 1970’li yıllardan beri memleketler arası mutabakatlar gereği avlanması yasak olan yunusların Karadenizli balıkçıların ağlarını parçalayarak ziyan verdiğini söyledi. Doç. Dr. Kocabaş, “Yunuslarla ilgili çalışmalar kâfi değil. Biz yunus popülasyonunu önemli halde takip edemiyoruz. Fakat biliyoruz ki yunuslar önemli bir halde balık tüketiyor ve balıkçıların ağlarını parçalayarak kullanılamaz hale getiriyor. Popülasyon çalışması yapılması denetimli bir formda avlanması ve popülasyonunun yönetilmesi gerekiyor. Hamsi popülasyonlarının azalmasına çok avcılık, kirlilik ve doğal vefat dediğimiz dışarıdan av baskısı yapan predatörlerin tesirinin çok olduğunu biliyoruz. İstavrit, mezgit, tirsi, kalkan, palamut bunlar da hamsi tüketiyor. Lakin onun dışında önemli formda hamsi tüketenlerden bir tanesi de yunuslar. Yunuslar kendi tartılarının yüzde 10’u kadar bir balık tüketiyor. Bu da 70 ila 100 kilo ortasını bulabiliyor. Fakat ne kadar yunus popülasyonumuz var? İşte bununla ilgili bir bilgi yok” dedi.
‘KONTROLLÜ YUNUS AVINA MÜSAADE VERİLMELİ’
Kıyıdan bakıldığı vakit çok önemli yunus sürüleri görüldüğünü söz eden Doç. Dr. Kocabaş, “Biz bunun en büyük serzenişini de balıkçılardan duyuyoruz. ‘Benim ağlarımı parçaladı’ diyorlar. Balıkçılar 1 kilometrelik ağda 5 kilo balıkla geri döndüklerini söylüyor. Ağları vurup, parçalayıp, orada bulunan balıkları da telef ediyor. Yunusun avlanmamasıyla popülasyonu olağandışı bir biçimde arttı. Karadeniz’de canlı hayatının olağan seviyeye çekilmesi için olağandışı bir formda artan yunus ölçüsünün dengelenebilmesi için denetimli yunus avına müsaade verilmesi gerekmektedir” diye konuştu.
‘DENİZİ ELE GEÇİRDİLER’
Trabzonlu balıkçı Salih Usta, “Yunuslar denize serdiğimiz ağlarımızda bulunan balıkları gördüğü vakit gidip, ağlara saldırıyor. Ağlarımızı parçalıyor, delikler açıyor. Yeni ağlarımızı paramparça ediyor. Benim kadar yunusları seven yoktur. Çok şirinler. Lakin ağlarımı parçaladığı vakit gözüm bir şey görmüyor. Zati ağın bir modülünün maliyeti bin lirayı buluyor. Çektiğim ağın içinde balık olmadığını ve paramparça olduğunu gördüğüm vakit bende yunus sevgisi falan kalmıyor. Buna bir tedbir alınsın. Karadeniz’de yunus azdı. Ancak artık yıllardır tutulmadığı avlanmadığı için denizi ele geçirdiler. 10 yıl sonra denizde yunuslar haricinde diğer bir canlı da kalmayacak. Karadeniz yunuslara kalacak, günde 70- 80 kiloya yakın balık yiyor zati. Artık dayanacak ne ekonomik gücümüz kaldı ne de psikolojimiz” dedi.
‘KAN AĞLIYORUZ’
Balıkçı Yılmaz Sakallıoğlu ise, “Yunuslar, ağlara çok ziyan veriyor. Yeni yaptığımız sıfır ağları akşamdan serip, sabah paramparça alıyoruz. Tamir edilecek formda de olmuyor ağlar. Mecbur, kaldırıp çöpe atmak zorunda kalıyoruz ağlarımızı. Bize maddi olarak çok ziyanı var. Bizim ekonomik gücümüz bu yükü kaldıramaz oldu. Kan ağlıyoruz resmen” diye konuştu.
Haber7