Kamu kurumlarında vazife yapan memurlara yapılmayan birtakım ödemeler mahalli yönetimlerde vazife yapan memurlara yapılmaktadır. Bu bağlamda mahalli yönetimlerde hizmet yapan çalışana ikramiye ödemesi yapılması hem Belediye Kanunu’nda, hem Büyükşehir Belediye Kanunu’nda hem de Vilayet Kişisel Yönetimi Kanunu’nda düzenlenmiştir. Her üç kanunda da farklı fiyatlarda da olsa misal düzenlemelere bölge verildiğini görüyoruz. Ayrıyeten, mahalli yönetim işçisine toplumsal istikrar tazminatı ödemesi de yapılmaktadır. Aşağıda bu mevzuları detaylarıyla 2020 yılı Temmuz ayı datalarına nazaran açıklamaya çalışacağız.
BELEDİYE ÇALIŞANINA HER SEFERINDE 3.861,52 TL ÖDENMEKTEDİR
Belediye Kanunu’nun 49’uncu hususuna nazaran, belediyelerdeki yekun memur sayısının yüzde onunu geçmemek kaydıyla belediyede çalışan memurlara yılda iki kere ikramiye ödenebilmektedir. Bu ödemelerden gelir vergisi ve damga vergisi kesintisi yapılmaktadır.
Bu hususla ilgili olarak 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun norm takım ve işçi istihdamı başlıklı 49’uncu unsurunda; “….Sözleşmeli ve personel statüsünde çalışanlar hariç belediye memurlarına, muvaffakiyet durumlarına nazaran yekun memur sayısının yüzde onunu ve devlet memurlarına uygulanan aylık katsayının (25.000) gösterge rakamı ile çarpımı sonucu bulunacak ölçüsü geçmemek üzere, hastalık ve yıllık olurları dâhil olmak üzere, çalıştıkları vadelerle orantılı olarak encümen kararıyla yılda en fazla iki kere ikramiye ödenebilir” kararına mekan verilmiştir.
Bu karar çerçevesinde belediye memurlarından başarılı olanlara encümen kararıyla yılda en fazla iki kereyi geçmemek üzere her kezinde 25.000 x 0,154461 = 3.861,52 TL fiyatında ikramiye ödenmektedir. Maaş katsayısındaki artışlara nazaran ikramiye meblağı da artmaktadır.
BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ IŞÇISINE HER SEFERINDE 5.560 TL ÖDENMEKTEDİR
5216 sayılı Kanun’un 22’nci unsuruna nazaran, büyükşehir belediyelerinde çalışan başarılı memurlara her seferinde 5.560,59 TL fiyatında olmak üzere en fazla iki sefer ikramiye ödenmektedir.
5216 sayılı Kanun’un işçi istihdamı başlıklı 22’nci unsurunda; “…..Sözleşmeli ve personel statüsünde çalışanlar hariç belediye memurlarına, muvaffakiyet durumlarına nazaran yekun memur sayısının % 10’unu ve devlet memurlarına uygulanan aylık katsayının (36.000) gösterge rakamı ile çarpımı sonucu bulunacak ölçüsü geçmemek üzere hastalık ve yıllık müsaadeleri dahil olmak üzere, çalıştıkları vadelerle orantılı olarak encümen kararıyla yılda en fazla iki sefer ikramiye ödenebilir” kararına bölge verilmiştir.
Bu karar çerçevesinde büyükşehir belediyelerinde çalışan memurlardan başarılı olanlara encümen kararıyla yılda en fazla iki kereyi geçmemek üzere her keresinde 36.000 x 0,154461= 5.560,59 TL meblağında ikramiye ödenebilmektedir.
VILAYET ŞAHSI YÖNETIMI IŞÇISINE HER KERESINDE 5.560 TL YAHUT 3.861 TL ÖDENMEKTEDİR
5302 sayılı Kanun’un 36’ncı hususunda vilayet hususî yönetimlerinde çalışan başarılı memurlara her kezinde 5.560,59 TL yahut 3.861,52 TL meblağında olmak üzere yılda en fazla iki kez ikramiye ödenmektedir. Ödenecek ikramiyenin meblağının büyüklüğü büyükşehir belediyelerinin olduğu bölgelere nazaran değişmektedir. Yani büyükşehir belediyelerinin olduğu noktadaki vilayet şahsi yönetiminde çalışan memurlara 5.560,59 TL ödenirken sair yanlardaki vilayet hususî yönetim memurlarına 3.861,52 TL ödeme yapılmaktadır.
5302 sayılı Vilayet Şahsi Yönetimi Kanunu’nun 36’ncı hususunda; “…Sözleşmeli ve personel statüsünde çalışanlar hariç olmak üzere vilayet şahsi yönetimi memurlarına, muvaffakiyet durumlarına nazaran yekun memur sayısının %10’unu ve devlet memurlarına uygulanan aylık katsayısının 25.000 gösterge rakamı ile çarpımı sonucu bulunacak ölçüsü geçmemek üzere, çalıştıkları vadelerle (hastalık ve yıllık olurları dahil) orantılı olarak, encümen kararı ile yılda en fazla iki defa ikramiye ödenebilir. Büyükşehir belediyelerinin olduğu konumlarda bu rakam 36.000 olarak uygulanır” kararına konum verilmiştir.
Bu karar çerçevesinde büyükşehir belediyelerinin olduğu bölgelerdeki il kişisel yönetimlerinde çalışan memurlardan başarılı olanlara yılda en fazla iki kereyi geçmemek üzere encümen kararıyla her kezinde 36.000 x 0,154461 = 5.560,59 TL fiyatında, başka taraflardaki memurlara ise 25.000 x 0,154461 = 3.861,52 TL meblağında ikramiye ödenmektedir.
İKRAMİYE ÖDEMESİNDE KRİTER VAR MIDIR?
Her üç kanunda da çalışan memur sayısının fakat % 10’u kadarına ikramiye ödenebilmektedir. Bunun için ikramiye ödemesinin objektif kriterler dışında yapılması işçide büyük bir hayal kırıklığı oluşturacaktır. Birtakım belediyelerin ikramiye ödemesinde objektif kriterler belirleyerek başarılı işçisi tespit ettikleri görülmektedir. Birçok belediyede ise kanunen zarurî olmadığı için bu türlü bir düzenleme bulunmamaktadır.
Umumi bir düzenlemeyle bu bahiste esaslı bir tahlil getirilmesinin daha hakikat olacağını düşünüyoruz. Yani her belediyenin ikramiye ödemesini objektif kriterler doğrultusunda ödemesi sağlanmalıdır. Bunun için de öncelikle yukarıda belirtmiş olduğumuz her üç Kanunda da bu mevzuyu objektif kriterlere bağlama cihetinde bir düzenleme getirilmelidir. Aksi takdirde hoş bir tatbikin berbata kullanılmasının önüne geçilemez.
Sair yandan 5302 sayılı Kanun mecburî tutmamakla birlikte vilayet hususî yönetimlerinin umumunda Vilayet Şahsi Yönetimi Çalışanının Performans ve Durum Değerlendirmesi Yönetmeliği çıkardığı ve bu yönetmelikler çerçevesinde de ikramiye ödemesi yaptığı görülmektedir.
TEMMUZ AYINDAN İTİBAREN AYLIK NE KADAR TOPLUMSAL ISTIKRAR TAZMİNATI ÖDENECEK?
Toplumsal istikrar tazminatından belediyeler, bağlı kuruluşları ve vilayet hususî yönetimlerinin takım ve konumlarında istihdam edilen ve 4688 sayılı Kanun kararları uyarınca kamu vazifelisi tarifi kapsamına giren çalışanların tamamının yapılacak ahit kararlarından yararlandırılması gerekmektedir.
Buna nazaran, kurumlar tarafından yapılacak toplumsal istikrar tazminatı ödemelerinde, kamu hizmetlileri arasında sendika üyesi olmalarına yahut olmamalarına nazaran bir ayrıma gidilemeyecek, çalışanda belirli bir sendikaya üye olma kaidesi aranmayacak ve laf konusu kurumlarda kamu vazifelisi kapsamına giren tüm çalışanın (memur, 4/B, 4/C gibi) bu ödemeden yararlandırılması gerekecektir.
Bu çerçevede; belediyeler ve bağlı kuruluşları ile bölge hususî yönetimlerinin takım ve konumlarında istihdam edilen kamu hizmetlilerine, 4688 sayılı Kanun’un 32’nci hususunda taraf alan metot ve esaslar çerçevesinde ödenebilecek toplumsal istikrar tazminatı aylık tavan fiyatı en yüksek devlet memuru aylığının (ek gösterge dahil) %100’üdür. Yani 9500 * 0,154461 = 1.467 TL’dir.
Toplumsal istikrar tazminatı vergiden istisna tutulmadığı için hem % 15 gelir vergisi hem de 0,00759 orantısında damga vergisi kesintisi yapılacaktır. Bu kesintiler yapıldıktan sonra ödenecek azami tazminat fiyatı ise 1.456 TL olacaktır. Bu tazminatın verilmesi tarafında yapılabilecek kontratlarda, tavan meblağı aşmamak kaydıyla ödenebilecek tazminatın aylık meblağı, hizmet yapılan ünite ve iş hacmi, hizmetin kıymet ve güçlüğü, vazife mekanının özelliği, çalışma vadesi, takım yahut vazife unvanı ile aşaması üzere kriterlere nazaran farklı olarak belirlenebilir.
Haber7
