Toplumsal medya aracılığıyla bir ortaya gelen bir küme küçük yatırımcının kimi şirketlerin payları üzerinden profesyonel yatırımcılara karşı başlattığı meydan okuma bir anda piyasaların gündemine yerleşti.
ABD’li görüntü oyun satıcısı GameStop’ın payları üzerinden başlayan bu meydan okuma, kimi pay senetlerinde olağan dışı hareketliliğe neden olurken, hisse piyasalarının tamamı için ise telaş oluşturdu.
Ülkedeki yetkili kuruluşlar piyasalardaki oynaklığı yakından takip ettiklerini belirtirken, analistler, küçük ve büyük yatırımcılar ortasındaki çatışmanın diğer pay senetleri için de risk oluşturabileceği ihtarında bulundu.
GAMESTOP PAYLARI 400 DOLARA KADAR YÜKSELDİ
ABD’li görüntü oyun satıcısı GameStop, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgının tesiriyle 2020’de ekonomik düşünceler yaşarken, 450’ye yakın mağazasını kapatmayı planladığını duyurmuştu.
Yaşadığı ekonomik meşakkatlerle borsa kıymeti düşen şirket, geçen yıl sonu prestijiyle payları en fazla “açığa satılan” yani yatırımcıların daha da düşeceğini iddia ettiği paylar ortasına girdi.
Yatırım fonlarından Melvin Capital, GameStop’ın geçen yıl 17 dolar civarında olan paylarından “kısa pozisyon” usulüyle fiyatların düşüşünden para kazanmaya çalıştı. Toplumsal medya platformu Reddit’te bir ortaya gelen yatırımcı kümesi da bu durumu fark etmesiyle birlikte örgütlü bir halde pay senedinde alıma geçti. “Kısa pozisyon” almak; bir pay senedini elinde bulunduran yatırımcılardan belli bir kira bedeli ödeyerek ödünç alarak, borsada satmak manasına geliyor. Böylelikle ilgili pay senedi fiyatı düşerse “kısa pozisyon” alan yatırımcı para kazanıyor, fiyat yükselirse ziyan ediyor.
WallStreetBets isimli forum üzerinden organize olan amatör yatırımcılar, GameStop paylarını alarak fiyatını yükseltirken, kümenin iştirakçi sayısı da her geçen gün arttı. ABD’li milyarder Elon Musk’ın da 26 Ocak’ta Twitter’dan “Gamestonk!!” yazarak WallStreetBets forumunun linkini paylaşmasıyla küme daha da genişledi.
GameStop’ın daha evvel 17 dolar civarında olan pay fiyatı 400 dolara kadar çıktı.
YATIRIM FONLARININ KAYBI 5 MİLYAR DOLARDAN FAZLA
Wall Street’in büyük yatırım şirketlerinin bedelinin daha da düşeceğini varsayım ettiği GameStop payları, küçük yatırımcıların yüklü alımlarıyla son 2 haftada yüzde 1.700’ün üzerinde paha kazanarak, yatırım şirketlerinin ziyan etmesine neden oldu.
Melvin Capital ve Citron Research, GameStop yükselişinden para kaybeden yatırım şirketleri ortasında yer alırken, finansal tahlil şirketi S3’ün datalarına nazaran yatırım fonlarının kaybı 5 milyar dolardan fazla oldu. Melvin Capital, büyük kaybının akabinde salı günü GameStop’taki durumunu kapatmak zorunda kaldı.
Misal halde salgın devrinde ekonomik kayıplar yaşayan ABD’li konut dekorasyon eserleri mağazası Bed, Bath and Beyond, sinema zinciri AMC, son devirde popülaritesini yitiren telefon üreticileri Nokia ve BlackBerry üzere şirketlerin payları de yükselmeye başladı.
“TEHLİKELİ BİR EMSAL”
Analistler, küçük ve büyük yatırımcılar ortasındaki çatışmanın diğer pay senetleri için de risk oluşturabileceği ikazında bulunurken, piyasalar için daha geniş manada “baş ağrısı yaratabileceğini” ve bu dalganın büyüyebileceğini belirtti.
JP Morgan hafta başında, ortalarında emlak şirketi Macerich ve restoran zinciri Cheesecake Factory üzere şirketlerin de bulunduğu “kısa pozisyon” formülüne hassas 45 pay senedinin listesini paylaştı.
JP Morgan analistlerinin paylaştığı bir notta ise GameStop hadisesinin piyasalar için “tehlikeli bir emsal” oluşturduğu söz edildi.
Analistler, GameStop ve bezer paylardaki artışın, temel göstergelerden kopuk olması durumunda uzun soluklu olmayacağını fakat piyasalarda kıymetli problemlere neden olabileceğini kaydetti.
İKTİSAT İDARESİ GELİŞMELERİ İZLİYOR
GameStop ve misal paylarda yaşanan süratli yükseliş Biden idaresinin de gündemine oturdu. ABD Menkul Değerler ve Borsa Komitesi (SEC), çarşamba günü yaptığı açıklamada, piyasalardaki dalgalanmayı faal bir halde izlediklerini, piyasa iştirakçilerinin durumunu pahalandırmak ve faaliyetlerini incelemek için regülatörlerle birlikte çalıştıklarını bildirdi.
Beyaz Saray Sözcüsü Jen Psaki de tıpkı gün düzenlediği basın toplantısında, ABD Hazine Bakanı Janet Yellen’ın da ortalarında bulunduğu iktisat idaresinin durumu takip ettiğini tabir etti. Psaki, GameStop olayına ait, “İyi bir hatırlatma oldu, borsa ekonomimizin sıhhatinin tek ölçütü değil.” değerlendirmesinde bulundu.
ABD Merkez Bankası Lideri Jerome Powell ise çarşamba günü düzenlediği basın toplantısında GameStop olayının sorulması üzerine mevzuya ait yorum yapmaktan kaçındı.
GAMESTOP PAYLARININ ALIMINA KISITLAMA
Pay senedi alım satımı yapılan platformlardan Robinhood ve Interactive Brokers, perşembe günü GameStop ve öteki şirketlerin paylarının satın alınmasına kısıtlama getirdiğini duyurdu.
“Sadece zenginlerin değil, herkesin finansal piyasalara erişimini sağlama” hedefiyle kurulan Robinhood’dan yapılan açıklamada, platformun misyonunun “finansı demokratikleştirmek” olduğu anımsatılarak, piyasaları daima izledikleri ve gerektiğinde değişiklikler yaptıkları belirtildi.
Platformun açıklamasında, son dalgalanmalar ışığında ortalarında GameStop, American Airlines, AMC, BlackBerry, Bed, Bath and Beyond ve Nokia’nın bulunduğu payların süreçlerine sınırlama getirildiği aktarıldı. Bu payların yalnızca satışına müsaade verilirken, alımı yasaklandı.
Kelam konusu kısıtlamanın akabinde GameStop payları yüzde 50’ye yakın kıymet kaybetti.
KISITLAMALARA REAKSİYON GECİKMEDİ
Robinhood üzere borsa süreç platformlarının kelam konusu payların süreçlerine yönelik kısıtlamaları reaksiyonla karşılanırken, bu durum Robinhood’un tenkitlerin odağına yerleşmesine ve küçük yatırımcıların Webull üzere öteki platformlara yönelmesine neden oldu.
Demokrat Vekil Alexandria Ocasio-Cortez, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, Robinhood’un GameStop ve gibisi payların süreçlerini engellemesinin “kabul edilemez” olduğunu belirtti.
Cortez, yatırım fonları istediği üzere süreç yaparken, perakende yatırımcıların pay almalarının engellenmesi kararı konusunda daha fazla bilgilendirme gerektiğini tabir etti ve soruşturma davetinde bulundu.
Cumhuriyetçi Senatör Ted Cruz da Cortez’e yansısında takviye verdi.
Bir başka Demokrat Vekil Ilhan Omar ise Twitter’dan Wall Street’in Büyük Buhran’dan bu yana en berbat sakinliğin yaşandığı periyodun akabinde milyarlarca dolar kazandığını belirterek, “Ve bu an sıradan insanların onları kendi hileli oyunlarında yendikleri an.” sözünü kullandı.
Demokrat Senatör Elizabeth Warren da “GameStop yükselişi, borsa bir kumar üzere oynandığında ve SEC piyasa manipülasyonunu durduramadığında ya da durdurmadığında neler olabileceğini gösteriyor. Sağlıklı bir borsa istiyorsak, işlerini yapacak bir polise gereksinimimiz var.” değerlendirmesinde bulundu.
SONLU ALIMLARA MÜSAADE VERİLDİ
Robinhood Üst Yöneticisi (CEO) Vlad Tenev ise perşembe akşamı bir televizyon programında yaptığı açıklamada, makul spekülatif süreçleri durdurma kararının şirketin ve milyonlarda kullanıcısının çıkarına olduğunu savundu.
Müşterilerini koşullar ve yönetmeliklere uygun olarak mümkün olduğunca sınırlamamayı istediklerini belirten Tenev, “Bu kısıtlamaları uygulamak zorunda kalmak bize acı veriyor. Bu pay senetlerinde en kısa müddette ticareti mümkün kılmak için elimizden geleni yapacağız.” tabirlerini kullandı.
Tenev, kelam konusu payların süreçlerine Robinhood’un SEC yönetmeliği gereği “riski ve mevduat ihtiyaçlarını ihtiyatlı bir biçimde yönetmesi” gerektiği için sınırlama getirilmesine karar verdiklerini vurguladı.
BİTCOİN FIRLADI
Geçtiğimiz haftalarda WhatsApp’ın zarurî güncelleme kararı sonrası rakip uygulama
Musk, daha evvel profiline “Dogecoin” yahut “Dogecoin CEO’su” tabirlerini sabitlemiş ve dikkatleri üzerine çekmişti. Musk bu paylaşımı yaptıktan sonra Dogecoin’in bedeli yaklaşık 10 kat artmıştı.
Bitcoin’in bedeli yüzde 15 arttı
Musk’ın son paylaşımı sonrası Bitcoin’in kıymeti yaklaşık yüzde 15 oranında arttı. Bitcoin’in bedeli TSİ 13:15 prestiji ile 36 bin 770 dolar düzeyinde.
Signal’i öneren ve bu önerisi sonrası yanlış Signal payının yükselmesinde rol oynayan Musk bu sefer Bitcoin’i işaret etti. Amazon’un sahibi Jeff Bezos’un akabinde dünyanın en varlıklı ikinci insanı pozisyonunda olan Musk, Twitter hesabında profiline ‘Bitcoin’i ekledi.
Musk Twitter üzerinden yaptığı paylaşımda ise “Geçmişe bakınca kaçınılmazdı” sözüne yer verdi.
Haber7
