AA muhabirinin Norveç merkezli güç araştırma kuruluşu Rystad Energy’nin datalarından derlediği bilgilere nazaran, dünyanın en ağır ticaret rotalarından biri olan Süveyş Kanalı’nın LNG ticareti için stratejik değeri bulunuyor.
Kanal, Orta Doğu’dan Avrupa’ya giden LNG kargoları ve Akdeniz’den Asya’ya giden kimi kargolar için ana rota pozisyonunda bulunuyor.
Geçen yıl kanal üzerinden Katar’dan Avrupa’ya haftada ortalama beş adet olmak üzere toplam 260’a yakın LNG kargosu gönderildi.
Merkezi İskoçya’da bulunan araştırma ve danışmanlık şirketi Wood Mackenzie datalarına nazaran ise Süveyş Kanalı global LNG ticaretinin yüzde 8’ini oluşturuyor.
Kanalda karaya oturarak deniz trafiğinin durmasına neden olan dev “The Ever Given” gemisini kurtarma çalışmaları devam ederken, kanalın birkaç hafta boyunca kapalı kalma ihtimali, Avrupa’ya giden LNG kargoları için büyük risk oluşturuyor.
Halihazırda, nisanın birinci haftasında Avrupa’daki LNG terminallerine varması planlanan lakin şu anda Süveyş Körfezi’nde Akdeniz’i geçmeyi bekleyen 3 dolu LNG gemisi bulunuyor.
Ayrıyeten, Umman Denizi’nden Süveyş Kanalı’na giden 1 milyon metreküp kapasiteli iki geminin daha mevcut koşullar altında Avrupa’ya ulaşması güç görünüyor.
“İKİ HAFTALIK KAPANMA 2 MİLYON METREKÜP LNG SEVKİYATINI DURDURABİLİR”
Rystad Energy Doğal Gaz ve Elektrik Piyasaları Lideri Carlos Torres Diaz, yaptığı açıklamada, Avrupa’da artan hava sıcaklıklarıyla doğal gaz talebinin azalmaya başladığını lakin kıtada düşük yer altı depolama düzeylerini yenilemek için daima LNG tedarikine muhtaçlık olduğunu belirtti.
Süveyş Kanalı’ndan haftada ortalama 5 geminin geçtiğini tabir eden Diaz, “2 haftalık bir kapanma yaklaşık 2 milyon metreküp LNG’nin Avrupa’ya teslimatını erteleyebilir. En makûs senaryo olan 4 haftalık bir kapanmada ise yaklaşık 4 milyon metreküp kargo teslimatı gecikmiş olacak.” bilgisini paylaştı.
Diaz, güzergahın bir hafta içinde geçişlere hazır duruma gelmesi halinde dahi kanalı geçmek için uzun bir gemi kuyruğu oluşacağını söyledi.
Bu nedenle güzergahın olağan akışına dönüşünün vakit alacağını söz eden Diaz, “Dahası, bu rotanın açılması ne kadar uzun sürerse, gemi kuyruğu da o kadar uzun olacaktır.” diye konuştu.
“RUSYA KARLI ÇIKABİLİR”
Diaz, Rusya’nın Avrupa’ya boru çizgisiyle gaz arzının şu an azamî kapasitesinin altında olduğunu anımsatarak, “Rusya’nın gaz arzı bu süreçte esneklik sağlamaya yardımcı olabilir. Mevcut durumdan en çok kimin yarar sağlayacağına bakarsak, sorunun çözüldüğünü görmek için çabuk etmeyen ülkenin mutlaka Rusya olduğunu söyleyebiliriz. Olağanda, Avrupa’nın ikinci en büyük gaz tedarikçisi olan Norveç de bu durumdan bir çıkar sağlayabilirdi ancak boru çizgisi sistemi şu an neredeyse azamî kapasitede çalışıyor.” değerlendirmesinde bulundu.
ABD’nin gaz üretiminde görülen aylık artışa da dikkati çeken Diaz, “Bu artış ülkedeki üreticilere bu türlü bir nakliye yolu krizinde kimi siparişleri teminat altına almak için bir fırsat oluşturuyor. Gemiler, daha maliyetli olan Afrika’yı dolaşarak Avrupa’ya ulaşmak yerine, ABD’nin LNG ihracat tesislerinden Avrupa’ya daha süratli sevkiyat yapılabilecektir.” dedi.
“FİYATLAR ÜZERİNDEKİ TESİRİ DAHA AZ HİSSEDİLECEK”
Wood Mackenzie Başanalisti Lucas Schmitt de kanalın birkaç gün içinde açılması durumunda kapanmanın LNG piyasası üzerindeki tesirinin kısıtlı olacağını söyledi.
Schmitt, sürecin uzaması halinde ise geçen ay Panama Kanalı rotalı kargolarda yaşanan gecikmelere emsal bir sürecin yaşanabileceğini, bunun da piyasa üzerindeki tesirinin büyük olacağını tabir etti.
Kelam konusu olayın global LNG fiyatlarına yansımasını da pahalandıran Schmitt, “Bu olayın zamanlaması dikkate alındığında, LNG pazarında orta döneme girildiği için kapanmanın fiyatlar üzerindeki tesiri daha az hissedilecektir.” diye konuştu.
NE OLMUŞTU?
Dünyanın en kıymetli su yollarından biri olan Süveyş Kanalı’nda 24 Mart’ta dev bir konteyner gemisi ülkede yaşanan kum fırtınası ve berbat hava şartları sonucunda görüş aralığının düşmesi nedeniyle kıyıya çarparak kaza yapmıştı.
“The Ever Given” isimli geminin dar kanalda enlemesine sıkışarak geçiş yolunu kapatması sonucu kanalda uzun gemi kuyrukları oluşmuş ve deniz trafiğinin durması nedeniyle ham petrol ve LNG sevkiyatlarında aksamalar yaşanmıştı.
Süveyş Kanalı Yönetimi, birebir gün deniz trafiğinin olağana döndüğünü açıklamış fakat 25 Mart’ta geminin yine hareket edene kadar Süveyş Kanalı’ndaki seyrüsefer trafiğinin askıya alındığını duyurmuştu.
Kelam konusu geminin sahibi Japon firma da 26 Mart’ta yaptığı açıklamada, geminin yine yüzdürülmesine yönelik teşebbüslerde “zorluklarla karşılaşıldığını” bildirmişti.
Haber7