Rusya’nın Soçi kentinde 16-17 Şubat’ta düzenlenen toplantıya Ait ortak açıklama yapıldı. 17 unsurdan oluşan ortak açıklamada, Suriye Arap Cumhuriyeti’nin egemenliği, bağımsızlığı, birliği ve toprak bütünlüğüne ve BM Kaidesi’nin maksat ve prensiplerine olan güçlü bağlılıklarının vurgulandığı belirtilerek, bu unsurlara tüm taraflarca hürmet gösterilmesi gerekliliğinin altının çizildiği kaydedildi. Terörizmin tüm hal ve tezahürleriyle çaba etme ve Suriye’nin egemenliği ve toprak bütünlüğünün yanı sıra komşu ülkelerin ulusal güvenliğine de halel getirecek ayrılıkçı gündemlere karşı durma tarafındaki kararlılıkların yenilendiği belirtilerek, “Suriye’nin çeşitli yerlerinde artan ve suçsuz hayatların yitirilmesiyle sonuçlanan terör faaliyetlerini kınamışlardır. Milletlerarası insancıl hukuk uyarınca, sivillerin ve sivil altyapının korunmasını sağlarken, DEAŞ, Nusra Cephesi ile El Düstur yahut DEAŞ’la irtibatlı tüm öteki bireyler, kümeler, teşebbüsler ve varlıklar ile Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu tarafından terör örgütü olarak belirlenen başka örgütlerin büsbütün ortadan kaldırılması hedefiyle ortalarındaki işbirliğini sürdürme konusunda mutabık kalmışlardır. İdlip gerginliği azaltma bölgesi içindeki ve dışındaki sivillere tehdit oluşturan “Heyet Tahrir Şam”ın ve BM Güvenlik Kurulu tarafından terör örgütü olarak tanımlanan öbür temaslı terörist kümelerin artan mevcudiyeti ve terörist faaliyetlerine ait önemli tasalarını lisana getirmişlerdir; İdlip Gerginliği Azaltma Bölgesindeki durumu detaylı olarak gözden geçirmişler ve alanda sükunetin sağlanması için İdlip’le ilgili bütün mutabakatların tümüyle uygulanması gerektiğinin altını çizmişlerdir” denildi.
SURİYE’DEKİ SÜREGELEN ASKERİ HÜCUMLAR KINANDI
Suriye’nin kuzeydoğusundaki durumun ele alındığı kaydedilerek, “Bu bölgede uzun vadeli güvenlik ile istikrarın lakin ülkenin egemenliği ve toprak bütünlüğünün korunması temelinde sağlanabileceği konusunda mutabık kalmışlardır. Gayrimeşru özyönetim teşebbüsleri dahil olmak üzere, terörle gayret kisvesi altında alanda yeni gerçeklikler yaratılmasına dair her türlü teşebbüsü reddetmiş; Suriye’nin birliğini zayıflatmayı amaçlayan ve komşu ülkelerin ulusal güvenliğini tehdit eden ayrılıkçı gündemlere karşı durma kararlılıklarını söz etmişlerdir. Bu bağlamda, sivillere yönelik artan akınlar konusunda kaygılarını lisana getirmişlerdir. Suriye Arap Cumhuriyeti’ne ilişkin olması gereken petrol gelirlerine yasa dışı halde el konmasına ve bu gelirlerin aktarılmasına ait itirazlarını teyit etmişlerdir. İsrail’in, memleketler arası hukukun ve memleketler arası insancıl hukukun ihlalini teşkil eden ve Suriye ile komşu ülkelerin egemenliğine halel getirmenin yanı sıra bölgedeki istikrar ve güvenliği tehlikeye atan Suriye’deki süregelen askeri hücumlarını kınamışlar ve bu hücumların durdurulması davetinde bulunmuşlardır. Suriye ihtilafına askeri tahlil getirilemeyeceğine dair kanaatlerini söz etmişler ve ihtilafın Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin 2254 sayılı kararıyla uyumlu, Birleşmiş Milletler’in kolaylaştırıcılığında, Suriyelilerin öncülüğünde ve sahipliğinde, uygulanabilir ve sürdürülebilir bir siyasi süreç yoluyla sona erdirilmesine olan taahhütlerini yinelemişlerdir” tabirine yer verildi.
SURİYE’DE AŞILAMAYA ÖNCELİK DAVETİ
Astana garantörlerinin belirleyici katkısı ve Soçi’deki Suriye Ulusal Diyalog Kongresi kararlarının uygulanması sonucunda oluşturulan Cenevre’deki Anayasa Komitesi’nin kıymetli rolünün vurgulandığı kaydedilerek, şöyle denildi:
“Anayasa Komitesi Yazım Komisyonu’nun 25-29 Ocak 2021 tarihlerinde Cenevre’de gerçekleştirilen beşinci cinsini detaylı olarak ele almışlar ve Komite’nin sürdürülebilir ve tesirli halde çalışmasını sağlamak için, Suriyeli taraflar, Anayasa Komitesi üyeleri ve kolaylaştırıcı pozisyonundaki BM Genel Sekreteri’nin Suriye Özel Temsilcisi Geir O. Pedersen’le daima temas halinde Komite’nin çalışmalarını desteklemeye kararlı olduklarını teyit etmişlerdir. Komitenin, halkoyuna sunulmak üzere bir anayasa ıslahatının hazırlanması ve yazılması vazifelerini yerine getirebilmesi için Tarz Kuralları ve Temel Çalışma Prensiplerine riayet edilmesinin ve Komite çalışmalarında ilerleme sağlanmasının kıymetini vurgulamışlardır. Komite’nin çalışmalarının, dış müdahaleler ve haricen dayatılan takvimler olmaksızın, uzlaşı anlayışı ve yapan yaklaşımla, üyeleri ortasında genel mutabakatın tesisi hedefiyle yürütülmesi gerektiği konusundaki görüşlerini beyan etmişlerdir. Covid-19 salgınının, tüm Suriye’nin sıhhat sistemi, sosyo-ekonomik ve insani durumu bakımından büyük bir sınama teşkil ettiğini kabul ederek, Suriye’deki insani durum ve salgının tesirine dair duydukları derin kaygıyı yinelemişlerdir. Bilhassa salgın periyodunda, milletlerarası hukuka, milletlerarası insancıl hukuka ve BM Kaidesi’ne ters tüm tek taraflı yaptırımları reddetmişlerdir. BM Genel Sekreteri ve BM İnsan Hakları Yüksek Komiserinin bu bahiste yaptığı açıklamaları not etmişlerdir. Dünya Sıhhat Örgütü başta olmak üzere, BM sistemine, COVAX teşebbüsü aracılığıyla da dahil olmak üzere, Suriye içinde aşılamaya öncelik verilmesi davetinde bulunmuşlardır.”
16’NCI MİLLETLERARASI TOPLANTI NUR-SULTAN’DA
Ayrımcılık, politikleştirme ve ön şartlar olmaksızın ülke genelinde tüm Suriyelilere insani yardımı arttırmanın gerekliliğinin vurgulandığı kaydedilerek, “Mültecilerin ve ülke içinde yerlerinden edilmiş bireylerin, geri dönme ve desteklenme hakları temin edilerek, Suriye’deki asıl ikamet yerlerine inançlı ve istekli olarak geri dönüşlerinin kolaylaştırılmasının gerekliliğinin altını çizmişlerdir. Bu bağlamda, memleketler arası topluma gerekli katkıyı sağlama davetinde bulunmuşlar ve Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK) ile öbür milletlerarası uzman kuruluşlar dahil olmak üzere, ilgili tüm taraflarla teması sürdürmeye hazır olduklarını teyit etmişlerdir. Zorla Alıkonan/Kaçırılan Şahısların Hür Bırakılması, Cenaze Takası ve Kayıp Şahısların Akıbetinin Tespiti Çalışma Kümesi çerçevesindeki işbirliğinin arttırılması ve genişletilmesine yönelik kararlılıklarını yinelemişlerdir. Astana formatına gözlemci olan Ürdün, Irak ve Lübnan heyetlerinin yanı sıra Birleşmiş Milletler ve Memleketler arası Kızılhaç Komitesi’nin iştirakini memnuniyetle not etmişlerdir. Astana formatında Suriye bahisli 16’ncı Milletlerarası Toplantıyı 2021 yılının ortasında Nur-Sultan’da gerçekleştirmeyi kararlaştırmışlardır” sözüne yer verildi.
Haber7
