Askeri deniz platformlarından otonom sistemlere, siber güvenlikten uydu teknolojilerine kadar geniş bir yelpazede tahliller üreten ve dünyanın en büyük 100 savunma sanayii şirketi ortasında yer alan Savunma Teknolojileri ve Mühendislik Ticaret A.Ş(STM) ,kapılarını gazetecilere açtı. Savunma Sanayii Lideri Prof. Dr. İsmail Demir ve STM Genel Müdürü Özgür Güleryüz, güvenlik güçlerini yerli ve ulusal sistemlerle donatmak için çalışmalarını aralıksız sürdüren firmanın dahil olduğu projelerle ilgili soruları yanıtladı.
SÜRÜ İHA PROJESİ GELİYOR
Kargu, Alpagu ve Togan üzere kamikaze İHA’lara imza atan STM, “Sürü İHA” çalışmalarını sürdürüyor. Döner kanatlı ve sabit kanatlı İHA’ların GPS olmayan ortamlarda misyon yapabilmesini amaçlayan KERKES projesi ile İHA’ların sürü halinde hareket etmesi için başlatılan çalışmalara değinen Güleryüz, “Sürü İHA projesinde takvimde gecikme yok, farklı konseptlerin geliştirmesi; tabiat ve öbür kaidelere uyarlı olacak halde devam ediyor” dedi. Savunma Sanayi Lideri İsmail Demir’de, geleceğin harekat ortamında, sürü kavramının bütün insansız sistemleri içine alacak, onların uyumunu sağlayacak bir yazılım/akıllı sisteme evrilmesini beklediklerini söyledi. Demir, “O yüzden yalnızca sürü İHA çalışması değil, tüm sistemler için program dizaynlarının ona nazaran yapılmasını bekliyoruz” dedi.
BÂTIN PROJELERİN ÇALINMASI MÜMKÜN MÜ?
SSB olarak, Siber Güvenlik Kümelenmesi oluşturduklarını belirten Demir, “Yabancıların pazarı haline gelmiş, yazılım ve siber güvenlik alanının yerlileştirilmesi için ne yapılabilirizi konuşuyoruz. Şu an 180’i aşkın firma bu kümelenmenin içinde. Uzaktan erişimin yaygın olduğu bir devirde, bağlantı aygıtlarının yazılım ve donanımlarının emniyette olmasını gerektiren bir süreç içindeyiz. Dünyanın geleceği enterkonnekte sistemlere gerçek giderken, bu sistemlerin alt yapısını birilerine (yabancılara) emanet ettiğimizde büyük bir güvenlik açığı vermiş olabileceğimizi düşünüyorum” dedi. TSK’nın Siber Savunma Merkezi’nin STM tarafından kurulduğunu açıklayan Güleryüz, “Şirketin yürüttüğü zımnî projelerin çalınması kelam konusu mu?” sorusuna ise şu cevabı verdi:
“STM ve başka savunma sanayii firmaları, tesis güvenlik kapsamında. Saklı bilgilerin tutulduğu ağlar ile internetin tutulduğu ağlar fizikî olarak birbirinden bağımsızdır. Bâtın bilgilerin ulaşılması mümkün değil”
Dünyada ve Türkiye’deki siber trafik bu merkezden takip ediliyor. Merkez, milletlerarası ziyanlı yazılım paylaşım platformları ile entegre çalışıyor. Toplumsal medya atakları için de çalışma yapılıyor.
STM Genel Müdürü Özgür Güleryüz de yürüttükleri faaliyet ve projeler hakkında bilgi verdi. STM’nin kendi çeşitli siber güvenlik yazılımları da bulunan, siber güvenlik izleme-önleme merkezlerinden birine sahip olduğunu, Güleryüz, Türkiye’nin ağır siber taarruz alan ülkelerden biri olduğunu vurguladı. Güleryüz, dış gelişmelere bağlı olarak bu hücumların artabildiğini kaydederek, “Trafiğin hangi ülke üzerinden geldiğini görüyoruz ancak gerçekte o ülke olmayabilir. Bu trafik oluşurken hangi göstergeler, hangi zafiyetler kullanılıyor, hangi IP ve ziyanlı yazılımlardan faydalanıyor. Bunları alıp kendi portföyümüz üzerinden kurumlarımıza bildiriyoruz” bilgisini verdi.
STM’nin mikro ve nano uydu projeleri de yürüttüğünü belirten Güleryüz, bu kapsamda alanda anlık imaj gereksinimini karşılamak üzere alçak yörüngede misyon yapacak Lagari mikro uydusunun geliştirildiğini belirtti. Denizlerdeki hareketleri takip etmek maksadıyla yeniden alçak yörüngede misyon yapacak, bu sefer gemileri tanımlama yeteneğine sahip “Pirisat” nano uydusunu geliştirme çalışmalarının devam ettiğini, her iki projede de AR-GE’ni STM tarafından yürütüldüğünü kaydetti.
KAMİKAZE DRONLAR: OTONOM SİSTEMLERE SÜRÜ ZEKASI
STM’nin “kamikaze dron” olarak isimlendirilen, TOGAN, KARGU ve ALPAGU sistemleri hakkında da bilgi veren Güleryüz, bu dron sistemlerinin “sürü zekasına” sahip hale getirilmesiyle TSK’ya kıymetli bir yetenek kazandırılmış olacağını vurguladı. Sürü zekanın çok geniş bir alanda avantaj sağlayacağını, örneğin bir sistem vurulduğunda, başkasının misyonu devralabileceğini, bunu insanın komut vermesi gerekmeksizin yapay zeka ile dronun kendisinin yapmanın mümkün olduğunu belirten Güleryüz, “Hava, kara, deniz ve denizaltıların insansız sistemler birlikte çalışmaları, haberleşmeleri, kendi kendilerine karar vermeleri, etkin olarak komuta merkezine bilgi vermeleri, yapay zeka ile komuta merkezine tercih sunabilmeleri üzere bahisler geleceğin harekat ortamı için çalışılması gereken bahisler. Mevcutta birkaç ülkede bu teknoloji var, biz de önden giderek en ileride olanlardan biri olmak istiyoruz” dedi.
TOGAN, KARGU VE ALPAGU’YA YENİ YETENEKLER
Döner kanatlı, tek er tarafından kullanılabilen keşif gözetleme hava aracı TOGAN’ın iki aracın birbirine vazife devretme yeteneğiyle daima gözetleme imkanı bulunan, akıllı sistemler olarak tasarlandığını belirtti. Güleryüz, “TOGAN, hareketli obje tespiti üzere imaj sürece özellikleri ile insan kusurlarından kaynaklı müşahede yanılgılarını gidermekte” dedi.
ALPAGU VE KARGU’NUN MÜHİMMAT BIRAKAN MODELİ ÇALIŞILIYOR
Döner kanatlı, tekrar tek er tarafından kullanılabilen ve üzerindeki mühimmatla gayeye “kamikaze” dalışı yapan KARGU’nun yapay zeka takviyeli ve hareketli amaçları vurabilen bir sistem olduğunu belirten Güleryüz, “Son ‘vur kararını’ denetim istasyonundan verdikten sonra belirlediğiniz maksada sizin seçtiğiniz uzaklıktan etkisiz hale getiriyor. 1 kilometre üstten misyon yaparken 160 km süratle daldığında, aşağıdaki gaye bunu hissettiği andan itibaren yaklaşık 2 saniye üzere bir vakti var. Mühimmat bırakan versiyonları da çalışılıyor, kısa müddet içinde hazır olacak” dedi.
KARGU ile birebir misyon senaryosuna sahip fakat sabit kanatlı olan, yeniden tek er tarafından kullanılabilen ve bir tüpten fırlatılan uçan sistem olan ALPAGU’nun da deniz ve hava platformlarına entegresi için çalıştıklarını belirten Güleryüz, ALPAGU’nun ihracatının da gerçekleştiğini vurguladı.
MİLGEM FIRKATEYNLER HAVA SAVUNMAYA KATKI VERECEK
ADA sınıfı korvetlerle başlayan MİLGEM projesinde, gemisavar füze ATMACA’nın atıldığı yeteneğe ulaşıldığını hatırlatan Özgür Güleryüz, MİLGEM’in İ sınıfı fırkateyn projesinde birinci gemi İstanbul’un denize indirildiğini hatırlattı. Güleryüz, “Bu fırkateyn, hava savunma harbinden daha aktif bir platform olacak ve kardeş gemilerine katılacak” dedi.
Haber7