Pandemi dönemini en iyi anlatan şarkı: Ben Yoruldum Hayat

Üsküdar Üniversitesi Sosyoloji Kısmı Öğretim Üyesi Dr. Tuğba Aydın Öztürk, Method Research Company Proje Yöneticisi Hale Aslı Kılıç ve Pazarlama Uzmanı Şeyda Aydın tarafından yürütülen ‘2. Dalga Sonrası Türkiye Araştırması’ sonuçlandı.

Ocak 2021 boyunca Türkiye’nin 56 kentinde yaşayan 18 yaş ve üzeri 3 bin 500 iştirakçi ile yapılan araştırma, pandemide bilhassa ikinci dalga sonrasının tesirlerini anlamayı amaçladı.

Üsküdar Üniversitesi Rektör Danışmanı, İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Deniz Ülke Arıboğan’ın danışmanlığı ile gerçekleşen araştırmada korku hali, şahıslara, kurumlara ve medya organlarına duyulan itimat, Covid-19 kapsamında alınan tedbirler hakkındaki fikirler, gelecekle ilgili olumlu ve olumsuz beklentiler, aşı çalışmaları, uzaktan eğitim ve tüketim alışkanlıkları üzere çok sayıda husus masaya yatırıldı. Ayrıyeten elde edilen datalar Nisan 2020’de yapılan ‘Koronavirüslü Günlerde Hayat Araştırması’ sonuçları ile karşılaştırmalar sunması açısından da değer taşıyor.

“PANDEMİ ASRIN KRİZİ”

Method Research Company Kurucu Ortak Selçuk Kılıç, bu araştırmanın 3 bin 500 gözlemlik, Türkiye genelinde düzenlenen 18-65 yaş ortası bir araştırma olduğunu söyledi. Pandeminin asrın krizi olduğunu belirten Kılıç, “Bütün ülkelerin tıpkı anda küçüldüğü, bütün ülkelerin tıpkı anda sıhhatle ilgili problemler yaşadığı bir periyoda denk gelmesi hasebiyle hakikaten de çok kıymetli. Herkesin de bildiği ve kendi dünyamızda yaşadığımız memnun ve mutsuz kavramamız evvelce, son bir sene evvel, Nisan ayında, daha pandeminin başlarında her 10 şahıstan 6’sı keyifli olduğunu söz ederken bu sayı on şahısta 4’e düştü. Yani 10 şahıstan artık 6’sı memnunken, 6’sı mutsuz. Nisan ayındaki araştırmada herkes 5 ay sonra biteceğini düşünüyordu. Artık ortadan 1 yıl geçti ve beşerler bir buçuk yıl sonra anca biter diyorlar. Hasebiyle bu psikolojiyi biraz daha ileriki araştırmalarda devam edip, izlemek lazım fakat mutsuzluk oranımızın arttığını söyleyebilirim. Bütün kümelerde, teşebbüsçü, öğrenci, konut hanımı, memur, personel, herkesin mutsuzluk oranında bir artış var. Herkes mutlulukta düşüş yaşıyor. Lakin en çok teşebbüsçüler ve öğrenciler dikkatimizi çekiyor” diye konuştu. Nisan ayındaher 5 bireyden 3’ünün telaşlı olduğunu belirten Selçuk Kılıç,  insanların artık de telaşlı olduğunu lakin telaş boyutunun dehşete kaymış durumda olduğunu kaydetti.

“ANLAMLI SONUÇLARIYLA YOL GÖSTEREN BİR ARAŞTIRMA OLDU”

Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü, Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan, araştırmanın çok kıymetli sonuçlarıyla dikkat çektiğini belirterek yol gösterici olması açısından dikkate alınması gerektiğini söyledi.

Pandemi ve pandemi sonrası halk sıhhati ile ilgili siyaset belirlemede bu araştırmanın Türkiye’deki sorumlu, yetkililerin işini kolaylaştıracak bir çalışma olduğunu kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Krizlerde bir kelam vardır; ‘Hayat zincire benzeri, zincirin de en kuvvetli noktası en zayıf halkasıdır.’ Bu pandemi devri global bir tansiyon ve kriz devridir. Bu krizlerde en zayıf halkalardan kopmalar olması beklenir. Bu zayıf halka topluma, yaş kümesine ve beşerdeki gelir düzeyine nazaran değişiyor. Bu noktalardan kırılmalar yaşanacak. 1929 ve 2008 ekonomik krizlerinde bu kırılmalar görüldü. Roma’nın bir vebadan sonra, İran’ın da Pers Hükümdarlığındaki veba salgınından sonra yıkılma süreçlerinin ortaya çıkması tarihte çok büyük mana taşıyan olaylardır. Pandemide de tıpkı durum geçerli. Bu sosyolojik çalışmalar bilgi toplama açısından bilhassa gelişmiş ülkelerde önemli bir biçimde sıkça kullanılan tekniklerdir. Biz de Üsküdar Üniversitesi olarak Method Araştırma Şirketi ile birlikte kendi imkanlarımız dahilinde bu çalışmayı gerçekleştirdik” dedi. 

EN BÜYÜK KAYGIMIZ: SEVDİKLERİMİZİ KAYBETMEK

Dr. Öğretim Üyesi Tuğba Aydın Öztürk araştırma sonuçlarını paylaştı. Araştırma sonuçlarına nazaran, iştirakçilerin %60’ı pandemi ile ilgili en büyük endişelerinin sevdiklerini kaybetmek olduğunu belirtirken, %48’i sıhhat problemleri yaşamaktan kaygı duyduğunu belirtti. Ekonomik problemler yaşamaktan korkanların oranı %37 olurken; iştirakçilerin %7’si paklık konusundaki takıntının uzun bir müddet daha hayatlarında olacağını düşündüğünü kaydetti.

YAZIN GERİLEYEN DERT YİNE YÜZDE 59 DÜZEYİNE YÜKSELDİ

Nisan 2020’de %60 düzeyinde olan genel dert durumu, yaz aylarındaki olağanlaşmanın tesiriyle %48’e geriledi ve fakat ikinci dalga sonrasında tekrar %59 düzeyine çıktı.

ORTA VE İLERİ YAŞTA DERT DÜZEYİ YÜKSELDİ

Araştırmaya nazaran 46-55 yaşları ortasında %55 olan dert seviyesi %63’e; 56 ve üzeri yaş kümesinin %64 olan tasa düzeyi %77 oldu.

KORKU DÜZEYİ EN YÜKSEK SEVİYEDE

Benzeri biçimde iktisat, siyaset, halk sıhhati ve psikolojisi konusundaki tüm olumsuz beklentiler 2020 yılının Mayıs – Eylül devrinde düşüş yaşarken; 2020’nin sonlarına yanlışsız tekrar en yüksek düzeye ulaştı.

TOPLUMSAL MÜNASEBETLERİN ZAYIFLAYACAĞI DÜŞÜNÜLÜYOR

Dr. Öğretim Üyesi Tuğba Aydın Öztürk, Türkiye’de şu anda insanların, birinci olayın görüldüğü 11 Mart 2020 tarihinden itibaren en yüksek korku, dehşet ve olumsuz fikirlere sahip oldukları devri yaşadıklarını belirterek “Bu olumsuz tabloya ikinci dalga sonrası periyotta toplumsal alakaların zayıflaması ve eğitim sisteminin kötüleşeceği fikirleri de eklenmiştir. Nisan 2020’de pandemiden sonra aile bireylerinin irtibatı güçlenir diyenlerin oranı %70 iken; bugün bu oran sadece %40 oranındadır. İştirakçilerin %71’i şahıslar ortası toplumsal alakaların zayıflayacağını düşünmektedir” diye konuştu.

ABARTILMADIĞINI DÜŞÜNENLERİN ORANI YÜKSELDİ

Pandeminin abartılmadığını düşünenlerin oranı Nisan 2020’de %70, Mayıs 2020’de %45’ken; Ocak 2021’de bu oran %76’ya ulaştı.

Hayattan memnuniyet azaldı, olumsuz sözlerle konuşuyoruz

Araştırma sonuçlarına nazaran, pandemi öncesinde hayatından şad olduğunu söyleyenlerin oranı %57 iken, bu oran Ocak 2021’de %38’e geriledi. Memnuniyet oranındaki en büyük değişim gençler, öğrenciler ve iş sahipleri/ girişimcilerde oldu. Gençler ve öğrencilerde bu oran %52’den %23’e; iş sahibi/girişimcilerde %65’ten %31’e geriledi.

Salgına yönelik uygulamaların kâfi bulunma oranları da Nisan 2020’ye nazaran yükseldi. Uygulamaların kâfi olduğunu düşünenlerin oranı %23’ten %30’a yükseldi.

“Hafta içi herkese yasak getirilmesi” biçimindeki yönergeye de iştirakçilerin %59’u “Evet getirilmeli”, %33 getirilmemeli halinde görüş belirtirken; %8’i kararsız olduğunu kaydetti.

Uzaktan eğitim verimsiz bulundu

Araştırmada birinci araştırmadan farklı olarak uzaktan eğitim ve konuttan çalışmanın verimliliğine ait kıymetlendirme de yer aldı.

Öğrenci iştirakçiler uzaktan eğitimi verimsiz bulduklarını belirtti. Nisan 2020’de bu oran %35’ken Ocak 2021’de bu oran %41’e yükseldi. Konuttan çalışma ise %36 oranında verimli, %36 oranında verimsiz bulundu. Kararsızların oranı %28 oldu.

Yalnız hissedenlerin oranı arttı

Araştırmada ayrıyeten yalnızlık hissi de pandemi öncesi ve sonrası olarak kıyaslandı. Buna nazaran, kendisini her vakit ve çok sık yalnız hissedenlerin oranı pandemi öncesinde %19 iken ikinci dalga sonrası bu oran %30’a yükseldi. Yalnızlık hissinin en ağır olarak yaşandığı yaş kümesi 25 yaş ve altı olarak tespit edildi ve oran gençlerde %44’e çıkarak Türkiye ortalamasının çok üzerinde kaydedildi.

Pandemiyi en çok açıklayan sözler: Kaygı ve telaş

Nisan 2020’de pandeminin birinci aylarında, iştirakçiler salgın hakkında belirsizlik, dert, tedirginlik ve kaygı sözlerini sıklıkla lisana getirdi lakin bunun yanında büyük bir çoğunluk da bu salgının içe dönme, sıhhatin ve ailenin ehemmiyetini kavrama, maneviyet hislerinin güçlenmesi, etraf şuuru ve şükür sözleri ile de açıkladı. Ocak 2021’de yapılan araştırmada ise iştirakçilerin pandemi periyodunu açıklarken kullandıkları sözcükler, “korku başta olmak üzere dert, tasa, yalnızlık, bıkkınlık, badire, mutsuzluk ve ekonomi” olup iştirakçilerin neredeyse tamamına yakını hiçbir olumlu söz kullanmadı.

Eğitim yükseldikçe aşıya olumlu yaklaşılıyor

Araştırmada iştirakçilere pandemiyle çabanın umudu olan aşı çalışmalarına ait görüşleri de soruldu. İştirakçilerin %39’u aşı yaptırmayı düşündüklerini, %22’si kararsız kaldığını ve tekrar %39’u ise aşı yaptırmayı düşünmediğini belirtti. Aşı yaptırma taraftarları %59 oran ile eğitim oranı yüksek profesyoneller ile %55 oran ile 56 yaş ve üzerindeki iştirakçiler oldu. Erkeklerde aşı yaptırma eğilimi %43 iken bu oran bayanlarda %35 oldu.

Yerli ve Alman aşıları çoğunlukla tercih nedeni

Ayrıyeten iştirakçilere hangi ülkenin aşısını yaptırmayı tercih ettikleri de soruldu. İştirakçilerden %38’i yerli, %38’i Almanya, %12 Çin, %8 Amerika, %7 İngiltere, %3 Rusya karşılığını verirken %12’si fark etmeyeceği yanıtını verdi. En yüksek oranlara sahip olan Almanya aşısını 45 yaş ve üzeri iştirakçiler tercih ederken, yerli aşıyı 45 yaş altı bireyler tercih ettiklerini tabir etti.

En az siyasilere, en çok akademisyenler ve uzman tabiplere güveniliyor

Araştırma sonuçlarına nazaran pandemi periyodunda en fazla güvenilen kişi ve kurumların başında %60’lık oran ile akademisyen ve uzman tabipler yer aldı. İştirakçilerin %36’sı Sıhhat Bakanlığı ve Bilim Kurulu’nun da içinde yer aldığı kamu kuruluşlarını inançlı bulduğunu belirtti. İştirakçilerin %63’ü ise siyasilere güvenmediklerini belirtti. Araştırmada televizyon, radyo ve gazete üzere klâsik araçlar ile yeni medya araçlarının da içinde yer aldığı medya kanallarına ise genel manada itimat düzeyinin düştüğü ortaya çıktı.

Paklık ve hijyen eserleri tüketimi arttı

Araştırmaya nazaran, salgın sonrasında en çok tüketilen eserlerin başında %63’lük oran ile paklık ve hijyen gereçleri yer aldı. Bir sonraki sırada %42’lik oran ile online alışveriş, e-ticaret seçenekleri geldi. E-ticaretin en yaygın kullanımı AB yani orta üst ve üst ekonomik sınıfa mensup bireyler, profesyoneller ve gençlerde görüldü. Gençlerde sanal tüketim %60 oranına çıktı. Türkiye genelinde %42 oranda daha fazla çay/kahve, %36 ile abur cubur/ tatlı tüketildiği de araştırma sonuçları ortasında yer aldı. Bu oranlar gençlerde %50’nin üzerine çıktı. Gençlerin tüketimi ile ilgili bir değerli husus da %44’lük oranda görüntü ve bilgisayar oyunu oynama alışkanlıkları olarak dikkat çekti.

Türkiye’nin müziği, “Ben Yoruldum Hayat” oldu

İştirakçilere “Pandemi sürecinde kendinizi düşündüğünüzde hangi müzik sizi en iyi yansıtmaktadır’ halinde açık uçlu bir soru da yöneltildi. Müziklerin çok büyük bir çoğunluğunun arabesk müzik tipinde olup olumsuz hisleri temsil ettiği görüldü. Lakin yeniden de umut, sabır, teselli üzere hisleri yansıtan müzikler da listede yerini aldı. Buna nazaran Türkiye genelinde ruh halimizi en iyi yansıtan müzik Mümin Sarıkaya’nın ‘Ben Yoruldum Hayat’ isimli müziği oldu. Bayanlar en çok Göksel’in ‘Depresyondayım’ isimli müziğini ve erkekler ise Müslüm Gürses’in ‘İtirazım Var’ isimli müziğinin kendilerini en iyi formda yansıttığını söyledi.

PANDEMİDE EN ÇOK DİNLENEN 6 MÜZİK

Genel ortalamaya bakıldığında Türkiye’nin pandemi ile ilgili his ve fikirlerini en iyi anlatan müziklerin sıralaması ise şu biçimde oldu:

Mümin Sarıkaya- Ben Yoruldum Hayat

Göksel- Depresyondayım

Edip Akbayram- Hoş Günler Göreceğiz

Sezen Aksu- Geçer

Müslüm Gürses- İtirazım Var

Pinhani- Dünyadan Uzak

Haber7