İktisat Islahat Paketi’nde yer alan uzaktan çalışma mevzuatının yeni iş modelleri ahenk sağlayacak halde revize edilirken, yeni kuşak çalışma prosedürleri yaygınlaşacak. Türkiye, salgın devrinde yaygın biçimde kullanılan “kısmi vadeli, meskenden, uzaktan, vardiyalı” çalışmanın akabinde yeni iş modelleri ile tanışacak. Yeni devirde flextime (esnek zaman) yaygın hale gelirken, emekliliğe geçiş modelinden uydu ofislere kadar birçok yeni çalışma modeli devreye girecek.
ŞİRKETLER UYDU OFİSLER KURACAK
Salgınla gayret süreci toplumsal hayatta olduğu üzere iş hayatında da kıymetli değişiklikleri beraberinde getirdi. Uzaktan çalışma tüm dünyada olduğu üzere Türkiye’de de çalışma hayatının merkezine oturdu. Türkiye uzaktan çalışmaya ait ikincil mevzuat hazırlıklarına başladı. Gerçekten İktisat Islahat Paketi’nde yeni kuşak iş sistemlerine dikkat çekilerek yeni iş modellerine ahenk kapsamında mevzuatlarda revizyona gidileceği tabir edildi. İş Kanunu’nda kısmi vadeli çalışanların toplumsal haklarının yanı sıra kıdeme hak kazanma mühletlerine ait düzenlemeler yapılacak. Yeni devirde şirketlerin merkez ofislerinin yanı sıra kentin çeşitli bölgelerinde daha küçük uydu ofislere sahip oldukları yeni yapılar yaygınlaşacak. Yeni periyotta ön plana çıkacak kimi iş modelleri şöyle:
GELİŞMİŞ ÜLKELERDEKİ MODELLER
Salgın devrinde hem kamu hem özel dalda yaygın hale gelen uzaktan çalışma içinde “evde, uydu, komşu ve gezici büro” modellerinde roller tanımlanacak, sorumluluklar netleştirilecek. Hollanda, Almanya başta olmak üzere birçok ülkede uygulanan “Dağıtılmış işgücü modeli, bölünmüş yahut dönüşümlü iş paylaşımı, kolay yahut vasıflı kayan esnek iş mühleti, ödünç iş bağlantısı, ağırlaştırılmış iş haftası modeli, yıllık iş mühletleri modeli, flextime, emekliliğe yumuşak geçiş modeli” üzere iş modelleri de devreye girecek.
EMEKLİLİĞE YUMUŞAK GEÇİŞ MODELİ NEDİR?
Her modelin kendi içinde oluşturduğu avantajlar, dezavantajlar tüm boyutlarıyla ortaya konulacak. Avrupa ülkelerinde yaygın biçimde uygulanan emekliliğe yumuşak geçiş modeli ile belli bir yaştan sonra emekçi azalan müddetlerde istihdam ediliyor. Bunun yanında emeklilik yaşına az kalan personele kayan iş mühletleri sisteminde çok daha geniş imkanlar sağlanıyor. Emekliliğe yumuşak geçiş, iş göreni emeklilik şokundan kurtarmanın yanı sıra yaşlanmasına bağlı olarak azalan çalışma gücüne uygun biçimde iş müddetlerini azaltmayı amaçlıyor.
DAĞITILMIŞ İŞGÜCÜ MODELİ
Dağıtılmış işgücü modeli rastgele bir coğrafik hudut yahut kısıtlamaya maruz olmayan işgücünü içeriyor. Şirketlerin ülke genelinde hatta birden fazla ülkede büsbütün uzak, tam vakitli bir takım kiralamasına, eğitmesine ve desteklemesine imkan tanıyor. Çalışanların iş günü başlangıç ve bitiş vakitlerini değiştirmelerine imkan tanıyan esnek bir saat program olan flextime çalışma modeli de ön plana çıkacak.
HAKLAR KORUNACAK, VAZİFELER TANIMLANACAK
Yeni çalışma modelleri yaygın hale gelirken çalışanların hakları yasal olarak müdafaaya alınacak. Fiyat ve çalışma şartları net halde ortaya konulacak. Uzaktan çalışma modellerinde internet irtibatı olan bir bilgisayar, yazıcı, cep telefonu ve ofis mobilyaları verilmesi üzere tüm detaylar kontratlarla netleştirilecek. Roller tanımlanacak, sorumluluklar net biçimde ortaya konulacak. Bilgi saklama ve bilgi muhafaza kuralları, performans kıymetlendirme kriterleri, meslek gayeleri, haftalık tatil üzere bahisler belirlenecek.
DÜNYADA YAYGIN 10 İŞ MODELİ
1-Kısmi müddetli çalışma; Klasik ve esnek kısmi müddetli çalışma.
2-İş paylaşımı; Bölünmüş gün, hafta, dönüşümlü, belli olmayan.
3-Kayan (esnek) iş mühleti; Kolay ve vasıflı kayan.
4-Çağrı üzerine çalışma.
5-Evde çalışma ve uzaktan çalışma: Konutta, uydu, komşu, gezici ofis.
6-Emekliliğe yumuşak geçiş modeli
7-Yoğunlaştırılmış iş haftası modeli
8-Ödünç iş münasebeti
9-Yıllık iş müddetleri modeli
10-Vardiya modelleri
Haber7
