Merkezi İstanbul’da bulunan Zaralılar Vakfı ile Sivas Bilim ve Teknoloji Üniversitesi Tarım Bilimleri ve Teknoloji Fakültesi iş birliğiyle yürütülen ziraî araştırma ve geliştirme çalışmaları kapsamında, 6 yıl önce metruk evde bir avuç kadar bulunan Habeş buğdayının çoğaltılması için proje uygulandı.
Tarım Bilimleri ve Teknoloji Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Tolga Karaköy öncülüğünde yürütülen proje kapsamında, Habeş buğdayı tohumları 3 bölgede, 4 farklı alana ekildi.
“Ata tohumu” olarak nitelendirilen buğdaydan elde edilen randıman yüzleri güldürdü.
“Beklediğimiz üzere kalitesi çok yüksek çıktı”
Sivas Bilim ve Teknoloji Üniversitesi Tarım Bilimleri ve Teknoloji Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Tolga Karaköy, AA muhabirine, Habeş buğdayını ulusal çeşit olarak Türk tarımına kazandırma noktasından hareketle proje oluşturduklarını, ıslah programını Zara Vakfı aracılığıyla yürüttüklerini söyledi.
Proje fikrinin yaklaşık 2 yıl evvel ortaya çıktığını anlatan Karaköy, şunları kaydetti:
“Bizden evvelki kuşaklar sandık içerisinde tohumları saklarmış. Bu tohumlar sonraki jenerasyonlar tarafından bulunuyor. Habeş buğdayının da bu türlü bir kıssası var, bulunuyor ve bulunduktan sonra çoğaltılarak çiftçilere yavaş yavaş dağıtılmaya başlanıyor. Habeş buğdayının kalitesi beklediğimiz üzere çok yüksek çıktı. Bu sene hem kışlık hem de yazlık olarak ekimini yaptırdık. Bitki uzunluğu ne kadardır, başak uzunluğu ne kadardır, başak sayısı, başakta tane sayısı üzere farklı özellikleri gözlemledik. Gözlemledikten sonra da bitkinin kendi morfolojik özelliklerine uygun formda de tarlada başaklar seçtik.”
Karaköy, saflaştırma çalışması yürüttüklerini, Habeş buğdayının kalite özelliklerine yakın özelliklerde yeni çeşitler elde edip çiftçilerin hizmetine sunmayı hedeflediklerini aktardı.
Cet tohumunun hasadına başlandı
Zaralılar Vakfı Temsilcisi Sezai Yılmaz da ilçede dört farklı tarım yerinde ekilen buğdayın hasadının, Şeyhmerzuban Mahallesi’nde gerçekleştirildiğini belirtti.
Harabe bir konutta 6 yıl evvel bir avuç kadar buldukları, geçmişte ilçede de ekilen yöreye has buğdayı çeşitli bölgelerde ekerek çoğalttıklarını anlatan Yılmaz, hasattan elde edilen rekoltenin sevindirici olduğunu kaydetti.
Yılmaz, 9 dönümde hasat yaptıklarını söz ederek, “Yaklaşık 2,5 ton aldık. Başka 28 dönümde de yaklaşık 1 ay sonra hasat gerçekleştireceğiz. Çiftçilere tohumu çoğaltmaları ve aldığı kadarını iade etmesi kaidesiyle bu buğdaydan fiyatsız vereceğiz.” diye konuştu.
Çömlek içerisinde buldu
Cet tohumunun ortaya çıktığı metruk binanın sahibi Ünal Coşkun ise binanın içerisindeki eşyaları çıkartırken tohumu bulduklarını belirterek, “Eşyalarımızı çıkarırken, bir çömleğin içerisinde buğday çıktı. Ayıkladık, bir avuç buğday çıkarabildik ve onu da iş insanımız Sedat Coşkun istedi. Tohum olarak kullandı ve çoğaltılmasını sağladı.” dedi.
Tarlalarda buğdayın ekimini yapan Zara Ziraat Odası Lideri Zeki Şimşek de Habeş buğdayının yöreye ilişkin cet buğdayı olduğunu lisana getirerek, “Hasadını yaptık, teğe 16 verdi. Zara’da teğe 10 verdiği vakit başarılı bir buğday hasadı sayılır. Buğdayımız daha verimli olduğunu gösterdi, dönüme 300 kilo civarında mahsul alındı.” sözlerini kullandı.
Haber7
