Dünyayı ve ülkemizi tesiri altına alan ve her geçen gün daha fazla kişinin yakalandığı koronavirüs hastalığı birinci olarak Aralık 2019’da Çin’de ortaya çıktı. O tarihten itibaren de hastalık kuşkusuyla milyonlarca insan sıhhat kuruluşlarına başvurdu. Bu bireylerin birçoklarının ortak şikayeti sindirim sistemi sorunları ve ishal oluyor. Zira Covid-19’un bedendeki pek çok sistem ile birlikte mide ve bağırsak sıhhatine da olumsuz tesirleri olabiliyor. Doç. Dr. Mustafa Kaplan, koronavirüsün yol açtığı sindirim sistemi sıkıntıları hakkında bilgi verdi.
Koronavirüs beden sistemlerini tek tek etkiliyor
Besinlerin bedende parçalanması ve kullanılmayan kısımlarının dışarı atılmasını sağlayan sindirim sistemi bir organlar topluluğudur. Ağız, yutak, yemek borusu, mide, ince bağırsak, kalın bağırsak ve anüsü etkileyen meseleler sindirim sistemi hastalıkladır.
Koronavirüsün neden olduğu enfeksiyon ise bedendeki birçok sistemi etkileyen bir hastalıktır. Rahatsızlığın başında yalnızca nefes darlığı, öksürük, boğaz ağrısı ve ateş üzere teneffüs sistemini ilgilendiren bir enfeksiyon olarak görülse de yalnızca bu formda olmadığı vakit içinde anlaşılmıştır.
Virüs bağırsaklarda çoğalıyor
Koronavirüs bedendeki en çok etkilediği sistemlerden birisi ise sindirim sistemidir. Viral ve bakteriyel enfeksiyonlara bağlı olarak sindirim sisteminde ishal gelişebilmektedir. Kimi hastalar ishal şikayetleri ile sıhhat kuruluşlarına başvurmakta, hatta birtakım hastaların ishal belirtisi araştırılırken Covid olduğu ortaya çıkmaktadır. Yapılan araştırmalarda koranavirüsün bağırsaklarda çoğalma özelliği olduğu belirlenmiş, ince bağırsaklardaki emici yapıları ise bozduğu belirlenmiştir.
Virüsün, bağırsaklardaki besinlerle alınan aminoasit yapısının bozulmasına neden olduğu görülmüştür. Bu hastalarda başlangıç belirtisi olarak en sık görülen ve tesiri nerdeyse bir aya kadar, bazen de daha uzun süren koku ve tat kaybı da ortaya çıkmaktadır. Geçmeyen bulantı, kusma hissi, halsizlik şikayetlerinden yola çıkılarak ya kan testi ya da göğüs tomografisi çekilerek hastaların Covid-19 olumlu olduğu netleştirilmektedir.
İlaçların neden olabildiği şikayetler geçici
Bilindiği üzere koronavirüsün neden olduğu hastalığın tedavisinde kullanılan ilaçlar, hastalığın şiddetini azaltmak için yüksek dozda başlanmakta ve bir haftaya kadar hastalara bu ilaç verilmeye devam edilmektedir. Son vakitlerde yapılan çalışmalarda bu hastalığın en tesirli tedavilerden birinin bu anti-viral ilaç olduğunu belirlenmiştir. İlacın en bilinen tesirlerinden birisi de mide bağırsak şikayetlerini artırması ve karaciğer testlerinde çıkacak pahaları yükseltmesidir. Bu ilacı kullanan birtakım hastalarda bu kıymetler 10 kata kadar artmakta ancak ekseriyetle süratli bir biçimde düzelmektedir.
Hastaların 3’te 1’inde az da olsa karaciğer enzim yüksekliği görülmektedir, lakin karaciğer yetersizliği ve sarılığa neden olduğu kanıtlanmamıştır. Ayrıyeten koronavirüsün kendisi de ‘dispepsi’ denilen hazımsızlık ve mide ağrısına neden olabilmektedir. Güzelleşme sonrasında hastalarda pıhtı atma riski olabileceği için aspirin yahut kan sulandırıcılar, bunlar da mideye bazen dokunabilmektedir.
Şiddetli şikayetlerle başvuran hastalara mide kollayıcı ilaçlar verilmeli
Hastalığı atlatan bireyler; geçmeyen mide ağrısı, hazımsızlık, bulantı üzere şikayetlerle hastanelerin acil servislerine ve gastroenteroloji kısımlarına başvurmaktadır. Hastalara, bu durumun süreksiz olduğu belirtilmelidir.
Şikayetleri şiddetli olan hastalara ise mide esirgeyici ilaçlar ve bağırsak hareketlerini düzenleyen ilaçlar verilmelidir. Bu rahatsızlık devam ediyorsa endoskopi yapılması tavsiye edilebilir. Kilo kaybı, ağızdan yahut makattan kanama, boğazda takılma hissi, ailede mide kanseri öyküsü varsa endoskopiyi çabucak olmaları önerilmelidir.
En değerlisi sağlıklı beslenmek
Hastalık boyunca yanlışsız besinlerle istikrarlı bir beslenme programı uygulanmalıdır. Gün içinde bol su içilmeli, katkısız doğal besinler tüketmeye itina gösterilmelidir. Beslenme konusunda doktora danışılarak uygun bir planlama yapılabilir.
Haber7
