Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, Kanal7 Ankara Temsilcisi Mehmet Acet’in sunduğu Başşehir Kulisi programında koronavirüs süreci ve aşılamayla ilgili merak edilen soruları yanıtladı.
Ceyhan’nın açıklamalarından satır başları:
AŞIYA GÜVENMELİ MİYİZ?
Evvel şunu kabul edelim ki Türkiye’nin elinde Sinovac’ın ürettiği inaktif aşı var. Hepimiz sıramız geldiğinde bu aşıyı yaptıracağız. Ben de aşı oldum. Aşının yan tesiri son derece düşük. Değişik çalışmalarda yüzde 20 yan tesir oluyor. Bunlar da çok hafif. Aşı yapılan şahısların yüzde 5’inde yan tesir görülüyor. Önemli yan tesir de yok denecek kadar az.
SİNOVAC AŞISININ FARKLI SONUÇLARI
Bu büsbütün denek sayısıyla alakalı bir şey. Çin uzun mühlet üzerinde baskı kurulmasına karşın açıklamadı zira ellerindeki denek sayısı yetersizdi. Baskı sonrası sonuçları vermek zorunda kaldı. Lakin vermemesi gerekiyordu. Bilimsel çalışmalarda baş karışıklığına yol açabilir.
Türkiye, Endonezya ve Brezilya’da farklı denek sayılarıyla yapılan faz-3 çalışmalarının sonuçları açıklanınca farklı sayılar ortaya çıktı.
SONUÇLARINDAN GEREĞİNCE EMİN OLMADAN MI KULLANIYORUZ?
Hiçbir aşı faz-3 çalışmaları bittikten sonra başlanamaz. Lakin bir an evvel aşılamaya başlayıp aşılamayı tamamlamak kıymetli. Evet bunun ortaya çıkardığı sakıncalar vardır. Lakin öbür türlü ismi pandemi olmaz. Karşınızda bir düşman var. Elinizdeki silahın ne kadar isabetli vurduğunu tam incelemeyeden o silahı kullanmak durumunda kalabılırsınız. Bu gözlemlenmeye devam etmeyecek manasına gelmiyor. Dünyada hiçbir aşının faz-3 çalışmaları büsbütün bitmedi.
TÜRKİYE AŞIDA YANLIŞSIZ BİR TERCİH Mİ YAPTI?
Hangi aşının daha sağlam olduğu konusunda elde şimdi net bir bilgi yok. Canlı aşılar çok avantajlı olan bir aşı lakin yanılgı yapma hissesi vardır. Rastgele bir yanlışta büyük meseleler yaşanabilir.
Canlı aşılardan sonra inaktif aşılar geliştirildi. Bunlar çok evvelce beri kullanıldı. Türkiye de aşıya yabancı değil. 1887 yılında aşı fabrikası kurulmuştu. İnaktif aşıların koruyuculuk müddetleri daha kısa olabilir.
Bütün aşılar emniyetli. Aşılar aktif de olmalı. Farklı sayılar var. Bunu vakit daha iyi gösterecek hangi aşının daha tesirli olduğunu. Aşılar ayrıyeten bireyden bireye bulaşıyı da önleyebilmeli.
AŞILAR KAÇ HAFTA ORTAYLA YAPILACAK?
İkinci doz aşıların geciktirilmesi etkinliğinden bir şey kaybettirmez. Aşılarda birinci dozdan sonra düşük bir antikor elde ediyoruz. İkinci dozun münasebeti ise virüsü külliyen etkisiz hale getirmek.
28 günlük orta kullandığınız aşıya nazaran değişir. Çin aşısı 14 günlük ortaya nazaran protokolde geçti. Şuanda elimizdeki aşıyla 3 milyon kişinin aşısını yapacağız. İkinci doz aşı 14 güne yetişmeyeceği için 28 gün sonra yapılacak. Riskleri de var. Ortadaki mühlet uzadığı vakit virüs aşıyı tanıyıp savunma düzeneği geliştirebilir. Bunları söylerken bu olacak diye demiyoruz. 28 gün olması konusunda Bilim Şurası ve Bakanlık ortasında mutabakat olmuştur.
AŞI YAPTIRANLAR VİRÜSÜ DİĞERİNE BULAŞTIRABİLİR Mİ?
Bireyden şahsa bulaşmayı engellemiyor hiçbir aşı. Bu özelliği gösterecek aşılar bir sene içerisinde geliştirilemiyor. Bir doz aşının koruyuculuğu çok az. İki doz aşı yaptıranlar da maske aralık ve paklık kurallarına muhakkak uymaları gerekiyor.
MUTASYON
Mutasyona uğrayınca daha makûs bir bulaşı haline gelmiyorsa ve daha az bulaştırıcılığı olan bir hale bürünüyorsa bu iyi haberdir. Aşı bölünerek orjinal halinden uzaklaşmış oluyor.
Temel bizi korkutan Güney Afrika’da meydana gelen mutasyon. Bu İngiltere’den daha evvel ortaya çıkmış. Bu da daha süratli bulaşıyor ve daha ağır seyrediyor. Ve bu mutasyonun aşılara karşı direnç gösterme ihtimali de var. Şimdi daha klinik data elde edilmedi.
Haber7
