Medipol Mega Üniversite Hastanesi Tıbbi Onkoloji Kısmından Uzm. Dr. Ebru Karcı, toplumda sıkça görülen kalın bağırsak kanserine ait risk faktörlerini kıymetlendirdi. Dr. Karcı, Sıhhat Bakanlığı bilgilerine nazaran kalın bağırsak kanserinin bayan ve erkekler ortasında 3’üncü sıklıkta görüldüğünü belirterek “Genelde ileri yaş hastalığı olup ortalama görülme yaşı 63’tür. Kolorektal kanser, dünyada olduğu üzere ülkemizdeki tarama programlarında da yer alır. Tarama programlarının emeli şimdi kansere dönüşmemiş poliplerin ve kanserin erken evrede tespit edilmesini sağlamaktır. Tarama programında 50 ila 70 yaş aralığındaki erkek ve bayanlara; 2 yılda bir gaitada bâtın kan testi, 10 yılda bir kolonoskopi; kolonoskopi yapılamıyorsa 5 yılda bir rektosigmoidoskopi tetkiki önerilir” diye konuştu.
Aile hikayeniz kanser riskinizi belirliyor
Dr. Karcı, riskli kümede yer alanların taramaya erken periyotta başlaması gerektiğine değinerek, kelamlarına şöyle devam etti: “Daha evvel adenomatöz polip yahut kolorektal kanser tanısı alanlar, Crohn ve Ülseratif Kolit tanısı olanlar, ailesinde kolorektal kanser yahut polip kıssası olanlar, adenomatöz poliposis (FAP) yahut Lynch Sendromu üzere ailesinde genetik geçişli hastalıkları olanlar yüksek riskli kümelerde yer alır. Bu bireylerde taramaya daha erken yaşta başlanmalıdır. Kolon kanseri ve beslenme ile ilgili yapılan çalışmalara nazaran kırmızı et, işlenmiş et (sosis, sucuk, pastırma, tütsülenmiş et) yüklü beslenme, alkol tüketimi kanser riskinde artışa neden oluyor. Çok kilo yahut obezite kolorektal kanser riskini arttırır. Sigara ile ilgili yapılan çalışmalarda kolon kanserinde artışa neden olabileceği düşünülmüştür. Bunun yanında meyve, zerzevat, baklagiller, tavuk, balık ve tahıl bakımından güçlü besinleri tüketmenin risk oranını azalttığı belirlendi. Haftada yapılan en az 5 gün 30 dakika ve üzerinde yapılan orta dereceli aktiviteler, tempolu yürüyüş ve düz yerde bisiklete binmek üzere kansere karşı alınabilecek tedbirler ortasındadır.”
Sağdaki yahut soldaki tümörlerin belirtileri farklı
Kolon kanserinde tümörün bulunduğu yere nazaran değişik belirtilerin görüldüğüne işaret eden Dr. Karcı, “Kolon kanseri hiçbir belirti vermeden de ortaya çıkabilir. Sol kolon tümörleri kanama, dışkı alışkanlığında değişiklik, kabızlık, ishal atakları yahut bağırsak tıkanmasına neden olabilir. Sağ kolon tümörleri ise sıklıkla kansızlık, kitle ve kilo kaybı ile belirti verebilir. Her kanserde olduğu üzere kolon kanserinde de tedavi formunu belirlemek ve hastalığın gidişatını öğrenmek için evvel evresi bulunur. Evre 0, kanserin en erken kademesidir. Kanser dokusu kolon duvarının en iç katmanı olan mukozanın içinde izlenir. Endoskopik olarak çıkarılması kâfi olup; ek tedaviye muhtaçlık yoktur. Evre 1’de ise tümör hücreleri kolon duvarı katmanlarından mukozanın altındaki submukoza katmanına yahut daha da ilerleyerek kas katmanına ulaşmıştır. Ama rastgele bir lenf bezinde tümör izlenmemiştir. Evre 2’de de kanser hücreleri kolon duvarlarının tüm katmanlarını tutmuş olup etraf dokulara da yayılım gösterebilir. Ama rastgele bir lenf bezinde kanser izlenmez” dedi.
Evreye nazaran tedavi usulü değişiyor
Dr. Karcı, 3 ve 4’üncü evrelerle ilgili şu bilgileri verdi: “Evre 3’ün en kıymetli özelliği kanser dokusunun kolon etrafındaki lenf bezlerinde ya da lenf bezlerine yakın dokular içerisinde izleniyor olmasıdır. Evre 4 ise kolon kanserinin son evresidir. Bu evrede kanser kolon ve lenf bezleri dışında öbür organlara da yayılmıştır. Kolon kanserleri her organa yayılım özelliği gösterseler de en sık karaciğer ve akciğere metastaz yapar. Hastalığın evrelerine nazaran yapılabilecek tedaviler cerrahi, kemoterapi, maksada yönelik tedaviler, immünoterapi üzere sistemik; radyoterapi, hipertermi intraperitoneal kemoterapi, radyofrekans ablasyon, transarteriyel kemoembolizasyon, transarteryel radyoembolizasyon, hepatik arteryel infüzyon üzere lokal tedaviler olarak sıralanabilir. Erken evre kolon kanserinde tedavi cerrahi ve evresine yahut nüks riskine nazaran adjuvan dediğimiz pekiştirici kemoterapidir. İleri evre tümörlerde ise ikili yahut üçlü ilaç ile kombinasyon kemoterapisi önerilir. Bu evrede hastalığın yerleşim yeri, tümörün genetik ve patolojik özellikleri kıymetlendirilerek maksada yönelik ilaçlar ve immünoterapiler kemoterapi ile kombine yahut tek başına kullanılabilir. Gayeye yönelik tedaviler, öteki kanser tedavileri ile birlikte kullanılarak kanser hücresinin vefatına neden olur. Birtakım amaca yönelik tedaviler, büyüme sinyalinin kanser hücresine ulaşmasını engellerken öbürleri kan yoluyla kanser hücresinin beslenmesini azaltır. Bu tedavilere hastanın tümör dokusundaki mutasyon tahliline bakılarak şahsa has tedaviye karar verilir.
Haber7
