Petrol ve Doğal Gaz Platformu Derneği (PETFORM) Idare Şurası Lideri Mustafa Kalay, Türkiye’nin Karadeniz açıklarındaki Sakarya Gaz Alanı’ndaki 320 milyar metreküplük gaz keşfinin güç piyasalarına ve yerli arama-üretim bölümüne tesirlerine ait, AA muhabirinin sorularını yanıtladı.
Türkiye’nin makroekonomik görünümü dikkate alındığında gücün, bilhassa ham petrol ve doğal gaz ithalatının cari açığın en değerli nedeni olduğunu anımsatan Kalay, “Ülke kaynaklarımızın daha süratli ve faal bir formda iktisada kazandırılması, üretim alanlarımızın en verimli halde çalıştırılmasının ulusal çıkarımız olduğunu düşünüyoruz. Bu noktada ülkemizin Karadeniz’de bulduğu rezerv, cari açığımızın azaltılması ve ilerleyen periyotlarda ülkemizde yeni rezervlerin bulunmasına yönelik şirketlerimize motivasyon sağlaması bakımından hayli değerlidir.” diye konuştu.
Kalay, Türkiye’nin Karadeniz’deki doğal gaz keşfinden evvelki hidrokarbon varlığına da değinerek, “Petrol alanlarımızın yüzde 7’sinin 25 milyon varil rezervden daha büyük, yüzde 93’ünün ise 25 milyon varilden daha küçük olduğu görülmekteydi. Bu çerçevede ülkemizdeki üretimin üst düzeye çekilmesi ve yeni alanların memleketimize kazandırılması için arama-üretim kesiminin stratejik bir perspektifle ele alınması çok değerlidir. Bu doğrultuda son devirde Güç ve Natürel Kaynaklar Bakanlığımızın yerli arama-üretim bölümüne verdiği değer ve yeni keşfimiz ülkemiz için büyük ekonomik kıymet yaratacaktır.” sözlerini kullandı.
Karadeniz’deki doğal gaz rezervi keşfiyle Türkiye arama-üretim bölümüne yerli ve yabancı yatırımcının ilgisinin artacağını lisana getiren Kalay, gelecek devirde daha fazla arama ve üretim yatırımları yapılarak yeni rezervlerin ülke iktisadına kazandırılacağına inandıklarını söyledi.
Kalay, Karadeniz’deki keşfin Türkiye doğal gaz piyasasına tesirlerini de değinerek, Türkiye’nin bulunduğu coğrafya ve yaşanan gelişmeler prestijiyle doğal bir gaz ticaret merkezi olma potansiyeline sahip olduğunu söz etti.
Türkiye doğal gaz piyasasının son yıllarda gerek altyapı yatırımları gerekse ticaret tarafında atılan adımlarla bu yolda kıymetli gelişmeler kaydettiğine dikkati çeken Kalay, “Her geçen gün daha da güçlenen piyasamızda Eylül 2018’de devreye giren Organize Toptan Satış Piyasası (OTSP) ile birlikte bölgesel ticaret merkezi olma yolunda değerli bir adım atılmıştı. Bu yıl prestijiyle OTSP’de günlük hacim etraf ülke ticaret merkezlerinin çok üstünde ve bu piyasamız açısından büyük avantaj oluşturmakta. Yeni keşfimizle birlikte Türkiye doğal gaz piyasamızda güçlendirilecek ulusal bir hür piyasa yapısıyla doğal gaz ticaretinin artacağını ve gazın gerçek pahasını bularak ülkemize daha fazla paha sağlayacağını düşünmekteyiz.” dedi.
Kalay, yeni keşfin, mevcut uzun devirli doğal gaz kontratlarının yenilenme süreci bakımından da değerli bir gelişme olduğunu belirterek, şöyle devam etti:
“Türkiye doğal gaz tedarikini uzun periyotlu ve petrol endeksli kontratlar üzerinden sağlıyor ve gelecek 5 yıllık periyotta mevcut kontratların 30 milyar metreküp civarındaki bir kısmının mühleti sona erecek. 2021 sonrası doğal gaz piyasamızın gelişimi için çok kritik bir devir ve keşfedilen Karadeniz rezervimizin yeni kontrat müzakerelerinde ülkemizin elini güçlendireceğine, yeni keşifle birlikte ülkemizdeki gaz arz çeşitliliğinin artırılmasına fırsat yaratılacağına ve bu çeşitlilik sayesinde ülkemiz olarak daha esnek ve kısa vadeli kontratlara sahip olma talihimizin ortaya çıkacağına inanıyoruz. Bununla birlikte, çıkarılacak yerli gazın bölgemizde spot ihracat üzere ticari faaliyetlerin de önünü açabileceğini ve ülkemiz piyasa oyuncularının bölgesel ticari imkanlara ulaşabileceğini düşünüyorum.”
YERLİ ARAMA-ÜRETİM BÖLÜMÜNÜN STRATEJİK EHEMMIYETI
Kalay, Türkiye’nin ham petrol ve petrol eserleri ithalatına bağımlı bir ülke olmasının, ülke iktisadının memleketler arası piyasalarda belirlenen petrol ve doğal gaz fiyatlarının tesirlerine açık kalmasına neden olduğuna dikkati çekerek, “Ticaret Bakanlığı bilgilerine nazaran, ülkemizin 2018 yılı toplam ithalatı 223 milyar dolar olurken, bu sayının 43 milyar dolarını güç ithalatı oluşturmuştu. Gerçekleşen bu sayının 24,2 milyar doları petrol ve petrol eserlerine, 14 milyar doları ise doğal gaza olmak üzere toplamda 38,2 milyar dolarlık kısım yalnızca petrol ve doğal gaz ithalatına ödenmişti. Bu kapsamda güç arz güvenliğinin aktif bir biçimde tesisi ve cari açığımızın düşürülmesi noktasında yerli arama-üretim dalımızın varlığı stratejik kıymet arz etmektedir.” diye konuştu.
Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını süreciyle yaşanan global belirsizliğin de yerli kaynak üretimi ve yerli kaynaklarla tesis edilecek güç arz güvenliğinin kıymetini bir kere daha ortaya koyduğunu belirten Kalay, “Bu çerçevede Karadeniz keşfimiz de yerli üretimimize önemli bir motivasyon sağlamış ve ülke potansiyelini ortaya çıkarmaya odaklanan kesimimize de güç sağlamıştır. Dalımız Güneydoğu ve Trakya havzaları başta olmak üzere ülkemizin birçok noktasında mevcut alanların azamî kapasiteyle üretim yapması ve yeni rezervlerin ülkemize kazandırılması konusunda her ayrıntıyı ince eleyip sık dokumakta, yerli kaynakların memleketimize kazandırılması için efor sarf etmektedir.” dedi.
Kalay, bu anlayışla salgın sürecinde de dalın arama-üretim faaliyetlerine devam ederek, bu yılın birinci üç ayında geçen yılın tıpkı periyoduna nazaran yüzde 10’luk bir üretim artışı gerçekleştirdiğini söz etti.
Türkiye’de 19’u yabancı 22’si yerli olmak üzere toplam 41 şirket tarafından petrol arama ve üretim faaliyetlerine devam edildiği bilgisini veren Kalay, son keşifle birlikte yerli ve yabancı yatırımcıların arama-üretim dalına ilgisinin artacağına inandıklarını lisana getirdi.
Kalay, yeni yatırımların önünü açmak ve yeni keşifleri ülke iktisadına kazandırmak ismine son derece riskli, maliyetli ve ileri teknoloji yatırımları gerektiren petrol ve doğal gaz arama ve üretim bölümüne yönelik motive edici teşvik düzeneklerinin oluşturulmasının elzem olduğuna dikkati çekerek, “Halihazırda, öncelikli yatırım teşvikleri kapsamında yer alan maden dalı örneğinde olduğu üzere, yerli ve yabancı tüm yatırımcıların dikkatinin dalımıza odaklanabilmesi için ham petrol ve doğal gaz arama-üretim bölümünün de öncelikli yatırım teşvikleri kapsamına alınması gerektiğini düşünüyoruz.” tabirlerini kullandı.
Haber7
