Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın bugün açıklayacağı müjde heyecanla beklenirken, Karadeniz’de bulunduğu öne sürülen rezervle ilgili yeni ayrıntılar da gelmeye devam ediyor. Habertürk gazetesi müellifi Muharrem Sarıkaya, bugünkü köşe yazısında Karadeniz’de bulunan rezervle ilgili kıymetli bilgilere yer verdi. Yazısında. Emekli Tümamiral Cihat Yaycı’yla görüşmesine yer veren Sarıkaya, Karadeniz’de hidrat-gaz olduğunu ve bu gazın doğalgazdan 164 kat daha bedelli olduğunu belirtti.
Muharrem Sarıkaya’nın bugünkü köşe yazısı şöyle:
Karadeniz’de uzun yıllardır hidrokarbon yatakların tespiti için sismik ve sondaj çalışması yapılıyordu.
Hatta Kırklareli’nin Limanköy beldesi açıklarında hidrokarbon yataklara rastlanmış, iki kuyuda rezervin verimli olmadığı ileri sürülüp vazgeçilmişti.
ABD’li Arco şirketi ile yapılan çalışmalar bir noktada yarıda bırakılmıştı.
Son periyot evvel Oruç Reis gemisi bu bölgede sismik çalışma yaptı, 15 Temmuz’dan bu yana da Fatih Sondaj Gemisi faaliyetini sürdürüyordu.
Sonunda evvelki akşam iki noktada iyi durumda rezerve rastlandığı haberi geldi; biz de buradan paylaştık.
Sabah buna ait biraz daha bilgi almak için aradığımda, yeni tespitin daha evvelki Limanköy fayı üzerinde olup olmadığını sorguladım.
Dediler ki, “Hayır değil, ona paralel ilerleyen Kıyıköy fayında rezerve rastladık, fakat Limanköy’deki iki kuyuda test edilmeyen düzeylere inilirse orada da bulunur…”
KENDİMİZ YAPINCA
Bütün bunların Türkiye’nin kendine ilişkin sismik gemileri ile araştırmasını yapması sonucu olduğunu da belirtti.
“Kıyıköy-1 kuyusundaki gazın durumunun iyi olduğunu” da vurguladı.
Bulunan gaza ait “sismik ve kaynak kaya” örneklerinden alınan bilgilere ait bir dizi görseli de yolladı.
Şunu belirteyim ki, konuşmaları dinleyince 1990’lı yılların sonundan bu yana daima olarak gaza rastlandığına ait yapılan açıklamalar hafızamda canlandı.
Herkesi gaza getirdikten sonra da gazın çıkmadığı günleri anımsadım.
Kendisine de bu durumu açıkça söyledim…
Gülmeye başladı, “Bu kere o denli değil” dedi…
Yıllarını bu işe vermiş birinden gelmiyor olsa, geçmişte olanlarla kalır, bu satırları kaleme almaktan kaçınırdım…
BULUNAN REZERVLER
Sohbeti bitirmiş telefonu kapatmıştım ki, bölgeyi çok iyi bilen ve bu hususta kitabı da bulunan emekli Tümamiral Cihat Yaycı’nın iletisi telefonuma geldi.
Iletisinde hususla ilgili yazdığı kitabında yer alan haritayı da koymuş, geçmişten bu yana bunun bilindiğini kayda geçirmişti.
Aradım, sohbete başladık…
Doç. Dr. Yaycı, emekli olduktan sonra Bahçeşehir Üniversitesi’ndeki Denizcilik ve Küresel Stratejiler Merkezi Başkanlığı’nı üstlendiğini biliyordum.
Biraz Üniversite’den kelam ettik, akabinde mevzuyu Karadeniz ve Akdeniz’e getirdik.
Daha evvel bu sütunda birkaç sefer aktardığım Karadeniz ve Akdeniz’deki gaz-hidratlar konusunu anımsattı.
Tuna-1 ve Kıyıköy-1 alanlarında bulunan gazın kaynağının da gaz-hidratlar olduğunu belirtti.
Benzeri formda Yavuz gemisinin de Akdeniz’de bir alanda rezerv tespiti yaptığını da belirtti.
Doç. Dr. Cihat Yaycı’nın kelamını ettiği gaz-hidrat denizin altında suyun basıncı ile sıkışıp kayalaşan ve gaz üreten bir nevi petrol türevi…
Özelliği ise bir ünite hidrat-gazın karşılığının eski hesaba nazaran 64 ünite doğalgaza denk gelmesi.
Gerçekten ABD bunu kaya gazlarında tespit etti ve önemli gelir kapısı haline getirdi; üstelik sıkıştırıp gemi ile getirdiği Avrupa’ya da satmaya başladı.
Boru çizgilerinin tahakkümünü tüketti…
YAYCI: GAZ’DAN 164 KAT DEĞERLI
Doç. Dr. Yaycı, bir noktaya dikkat çekip devam etti:
“O devirde bu hususlar ele alındığında, yani 2010 yıllarında hidrat-gaz 64 ünite ile çarpılırdı. Burada ise bir ünite hidrat-gaz 164 ünite gaza muadil durumda.”
O gün de emsal tezini lisana getirmiş, Türkiye’nin 572 yıllık doğal gaz muhtaçlığını karşılayacak boyutta olduğunu söylemişti.
Artık ise bunun çok daha yüksek bir sayıyla çarpılması gerektiğini belirtti.
“Şimdi denizden fıkır fıkır kaynadığı tespit edilen gaza ulaşılacak, akabinde da hidrat-gaz katmanına inilecek” dedi.
Anlattığına nazaran birinci etapta hidrat-gazın deniz altında yarattığı gaz alanlarına ulaşılacak bunun için gerekli tekniğe Türkiye sahip…
Lakin ABD, Rusya ve Japonya’nın dışında hidrat-gazın çıkarılması için teknolojiye sahip öbür bir ülkenin olmadığını belitti.
Türkiye’nin beş yıl içinde bu teknolojiye de ulaşma hünerine sahip olacağına inancını lisana getirdi, “Hele bir gazı çıkaralım sonra hidrat-gaza ulaşırız” dedi.
Türkiye’nin yılda 50 milyar dolar civarında petrol ve gaza ödeme yaptığı dikkate alınırsa kıymetli bir gelişme.
Tuna Bloğu denilen ve Türkiye’nin rezerve rastladığı belirtilen Tuna-1 alanının çabucak yanı başında Bulgaristan ve Romanya 2009’dan bu yana gaz ve petrol faaliyetini yürütüyor.
Son üç yıldır kıymetli ölçüde gaz çıkarıyor.
Romanya bu faaliyetini, Tuna-1 alanının çabucak yanı başında olan Domino-1 bölgesinde Türkiye’de de petrol dağıtım şirketi satın alan Avusturya merkezli OMV ile sürdürüyor.
Çabucak üstünde de birebir faaliyeti ABD’li ExxonMobil gerçekleştiriyor.
Bu alanda Türkiye daha evvel de bir küçük rezerve rastladığını açıklamış, Güç Ajansı’na da kaydını yaptırmıştı.
Bugün tespit edilenin daha iyi bir rezerv olduğu belirtiliyor.
ÖZAL’IN ÖNGÖRÜSÜ
Karadeniz 1986 yılında Karadeniz Ekonomik İşbirliği Teşkilatı’nın kurulması ile kıyıdaş ülkelerin Münhasır Ekonomik Bölgelerini belirledi.
Hasebiyle Akdeniz üzere bir sorun üretmiyor, Tuna-1 alanı da Türkiye’nin MEB’inin hududuna yakın bir yerinde, Romanya’nın faaliyetini yürüttüğü Domino-1 alanının 62 kilometre güneydoğusunda yer alıyor.
Aslında bu durum, Sovyetler Birliği dağılmadan Karadeniz İşbirliği Mutabakatı ile Türkiye’yi kıymetli bir pozisyona taşıyan, başka komşu ülkelerin “Türk-Rus gölüne döndü” yakınmasına yol açan Özal ve takımının ileri görüşünü yansıtıyor…
Akdeniz’deki sıkıntıların hiçbiri Karadeniz’de yaşanmıyor…
Haber7
