İbrahim Kalın, Dış Ekonomik Alakalar Konseyi (DEİK) ve Brüksel merkezli fikir kuruluşu Avrupa Siyaset Merkezi (EPC) tarafından çevrim içi düzenlenen “Belirsizlik Çağında Türk Dış Politikası” başlıklı aktiflikte konuşma yaptı.
Libya’da etkin biçimde diplomasi yürütüldüğünü belirten Kalın, dün Rusya ile “güvenilir ve sürdürülebilir” bir ateşkes üzerine odaklanacak bir çalışma kümesi kurulmasında uzlaşıldığını anlattı.
Kalın, Libya’nın doğusundaki gayrimeşru silahlı güçlerin önderi Halife Hafter’in daha evvelki muahedelerde olduğu üzere son muahedeyi da “ihlal” ettiğini belirtti.
Türkiye’nin memleketler arası meşruiyete sahip Ulusal Mutabakat Hükümeti’nin (UMH) davetiyle Libya’da bulunduğunu anımsatan Kalın, Hafter’in saldırgan tavrını sürdürdüğünü vurguladı.
Kalın, Libya’da 2015 yılında siyasi uzlaşı emeliyle Süheyrat Muahedesi imzalandığını hatırlatarak, burada da Hafter tarafının mutabakata karşıt davrandığını söyledi.
Hafter’in Libya’yı tek diktatör olarak yönetmek istediğine işaret eden Kalın, Libya halkının büyük çoğunluğunun bu türlü bir durumu asla kabul etmeyeceğini söz etti.
Kalın, Hafter’in Libya’da ateşkes davetlerini bir sonraki taarruzun hazırlık çalışmaları için vakit kazanmak gayesiyle “taktik” olarak kullandığını anlattı.
Siyasi süreci desteklediklerini anımsatan Kalın, “Libya’da rastgele bir küme yahut ülke ortasında bir askeri tansiyon yahut çatışma yaşamak istemiyoruz.” diye konuştu.
– “Mısır’ın Libya’ya asker göndermesi tehlikeli bir askeri macera olur”
Kalın, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un agresif Libya siyaseti ile Avrupa’da gerçekleştiremediği liderliğini Kuzey Afrika’da göstermek istediğini, Fransa’nın Hafter’e sağladığı takviyenin, NATO’nun güney güvenliğini de tehdit ettiğini vurguladı.
Mısır Meclisi’nin Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi’ye “Libya’ya müdahale” yetkisi veren tasarıyı onaylamasını ziyanlı bulduğunu belirten Kalın, Mısır’ın Libya’ya asker göndermesinin tehlikeli bir askeri macera olacağını söyledi.
Türkiye ve Yunanistan’ın benzeri tarihi ve kültürü paylaşan, NATO’da müttefik pozisyonunda iki komşu ülke olduğunu anımsatan Kalın, Doğu Akdeniz ve Ege’de deniz sonları ve kıta sahanlığı üzere çözümlenememiş hususlar bulunduğunu anımsattı.
– “Yunanistan’ın maksimalist durumunu kabul etmiyoruz”
Kalın, Yunan tarafının Ege ve Doğu Akdeniz’de maksimalist argümanlarda bulunduğunu vurgulayarak, “Türkiye’ye 2 kilometre uzaklıkta, Yunan ana karasına ise 580 kilometre uzaklıkta olan Meis adasının Antalya Körfezi’nin neredeyse yarısı kadar olan 40 bin kilometrekare genişliğinde kıta sahanlığı savı katiyen kabul edilemez. Bu mantığa, coğrafyaya ve memleketler arası mutabakatlara alışılmamıştır. Yunanistan’ın maksimalist durumunu kabul etmiyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
Oruç Reis araştırma gemisinin, Doğu Akdeniz’deki araştırma faaliyetine ait Kalın, “Yunanistan’ın çok reaksiyon gösterdiğini düşünüyoruz. Doğu Akdeniz’de rastgele bir askeri yahut siyasi gerginlik istemiyoruz.” diye konuştu.
Kalın, Türkiye’nin Yunanistan ile münhasır ekonomik bölge de dahil olmak üzere deniz sonları bahislerini görüşmeye hazır olduğunu, Yunan tarafının ise çok maksimalist konumundan vazgeçmesi gerektiğini vurguladı.
Güney Kıbrıs Rum Idaresi’nin (GKRY) de Yunanistan üzere davrandığını ve Avrupa Birliği (AB) üyeliğini Türkiye’ye baskı amacıyla “pazarlık kozu” olarak kullandıklarını hatırlatan Kalın, “Doğu Akdeniz’deki tüm doğal kaynakların adil biçimde paylaşılmasını istiyoruz. Biz yalnızca haklarımızı korumak için oradayız. Tehdit yahut yaptırım telaffuzlarını asla kabul etmeyiz.” diye konuştu.
– “FETÖ ve PKK, Avrupa’da Türkiye ile bağlantıları “zehirliyor”
AB’nin Türkiye’nin yasal güvenlik telaşlarını dikkate almadığını belirten Kalın, terör örgütleri PKK ve FETÖ’nün Avrupa’da serbestçe hareket edebilmesinin güvensizliğe neden olduğunu anlattı.
Kalın, FETÖ ve PKK’nın Avrupa’da Türkiye ile alakaları “zehirlediğini” söyledi.
– “Türkiye burada daha büyük bir yük taşıyor”
AB ve Türkiye ortasında sığınmacı mutabakatında AB tarafının yükümlülüklerini yerine getirmediğini söz eden Kalın, “Sığınmacı probleminin tahlili için birlikte çalışmak istiyoruz. Herkes itiraf etmeli ki Türkiye burada daha büyük bir yük taşıyor. Bir taraf hiçbir şey yapmazken, Türkiye’nin sırtını sıvazlamak ve çok iyi iş çıkarıyorsun buna devam et demek kâfi değil.” dedi.
Türkiye’nin insani nedenlerle son 5-6 yıldır yaklaşık 4 milyon sığınmacıya konut sahipliği yaptığını anımsatan Kalın, “Külfet paylaşımı çağımızın bir gerçeğidir. Sığınmacılar yahut başka mevzularda yükü paylaşmazsanız adil olmazsınız.” değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye ve Avrupa iktisadının birbirine bağlı olduğunu anlatan Kalın, Türkiye’nin dış ticaretinin yaklaşık yüzde 45’ini Avro Bölgesi ekonomileri ile gerçekleştirdiğini anımsattı.
Kalın, Türk vatandaşlarına vize serbestisi sağlanması ve Türkiye-AB sığınmacı mutabakatının güncellenmesi gerektiğine dikkati çekerek, “Gümrük Birliği güncelleme müzakerelerini tamamlamak istiyoruz.” diye konuştu.
Avrupa ülkeleri ile ticaret hacmini geliştirmek istediklerini vurgulayan Kalın, terör üzere ortak tehditlere birlikte gayret edilebileceğini anlattı.
Kalın, mevcut durumda Avrupa’da vizyoner liderliğin eksik olduğunu söyledi.
DEİK Idare Konseyi Üyesi Zeynep Bodur Okyay’ın açılışını yaptığı programın moderatörlüğünü Amanda Paul üstlendi.
Haber7
