Türkiye’nin hangi ülkelerde askeri üssü var?
Amerikan haber ajansı Associated Press’in (AP) mayıs ayında yayımladığı haberde, yakıt ve ticari yük gemileri için dünyanın en değerli deniz denetim noktalarından biri olan Mayyun Adası’nda gizemli bir hava üssü inşa edildiği belirtilmişti.
Habere nazaran, Yemen hükümet yetkilileri, 2019’da Husilere karşı Suudi Arabistan liderliğindeki koalisyondan çekildiğini duyurmasına karşın BAE’nin kelam konusu üssün inşasının gerisinde olduğunu argüman etmişti.
BAE, Şubat 2020’de Yemen’deki askerlerini büsbütün çektiğini açıklasa da Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon güçleri birkaç gün evvel Abu Dabi’nin hala koalisyon güçleri bünyesinde faaliyet gösterdiğini ortaya koydu.
BAE, AP’nin Mayyun Adası ile ilgili haberine ait rastgele bir açıklama yapmadı.
– YEMEN’DEN YANSILAR
Mayyun Adası’nda askeri üs inşasıyla ilgili argümanların akabinde halktan ve Yemen Meclisinden yansılar yükseldi.
Meclis Lider Yardımcısı Abdulaziz Cabbari, 25 Mayıs’ta Twitter hesabından paylaştığı bildirisinde, BAE’nin Mayyun Adası’nda yaptıkları karşısında sessiz kalınmasını “Yemen’in egemenliğinin ihmali” olarak niteledi. Cabbari, Yemen hükümetine hitaben “Ülkesinin egemenliğini ihmal eden meşruiyetini kaybeder.” tabirlerini kullandı.
Yemen Meclisi, 26 Mayıs’ta hükümete, Mayyun Adası’nda askeri üs inşa edilmesine ait milletvekillerinin sorularını içeren bir ileti gönderdi.
Yemen Başbakanı Muin Abdulmelik de 7 Haziran’da, ilgili mercilere Mayyun Adası’nda üs kurulmasına ait soruşturma açılması, detaylı bir rapor hazırlanması ve sonuçlardan milletvekillerinin haberdar edilmesi talimatı verdiğini bildirdi.
– HUSİLERDEN BAE’YE “İŞGAL GÜCÜ” NİTELENDİRMESİ
Husilere bağlı SABA haber ajansına nazaran, Husilerin kelamda Dışişleri Bakanı Hişam Erdem, 2 Haziran’da yaptığı açıklamada, “BAE işgal güçleri, Yemen topraklarının bir kısmı ve adalarında bir oldubittiyi dayatmak için yasa dışı uygulamalar ve umutsuz teşebbüsler yürütüyor.” tabirlerini kullanmıştı.
“BAE’nin şu anda Sokotra takımadaları ve Mayyun Adası’nda yaptıkları, sessiz kalınamayacak bir durum ve milletlerarası hukuka da karşıt.” diyen Onur, Abu Dabi’yi “ateşle oynadıkları Yemen toprakları ve adalarını terk etmemeleri halinde, kibirlerinin bir sonucu olarak alevlerin yakında kendilerine de ulaşabileceği” konusunda uyardı.
Gözlemciler bunu Husilerin, Suudi Arabistan’a olduğu üzere BAE’ye de insansız hava araçları (İHA) ve balistik füzelerle akınlar başlatma konusunda üstü kapalı bir tehdidi olarak kıymetlendirdi.
– BAE’NİN SESSİZLİĞİ, KOALİSYON GÜÇLERİNİN YORUMU
BAE, Mayyun Adası’nda hava üssü inşa ettiği tarafındaki savlarla ilgili sessizliğini korurken Suudi Arabistan resmi ajansı SPA, 3 Haziran’da dikkat alımlı bir haber yayımladı.
Koalisyon güçlerindeki bir kaynağa dayandırılan haberde, BAE güçlerinin Sokotra ve Mayyun adalarında bulunduğuna dair haberlerin gerçeği yansıtmadığı belirtildi.
Haberde Mayyun’daki hazırlıkların koalisyon güçlerinin denetimi altında olduğu, Yemen hükümet güçlerini ve hükümete bağlı Batı Kıyısı Ortak Kuvvetlerini desteklemeye, deniz seyrüseferini garantiye almaya hizmet ettiği aktarıldı.
BAE’nin Yemen’den çekildiğini duyurmasına karşılık kelam konusu haberde, BAE’nin uğraşlarını koalisyon güçleriyle Marib’i Husi milislere karşı havadan savunmaya ağırlaştırdığı kaydedildi.
Haberde, Yemen’in egemenliğine ve toprak bütünlüğüne hürmet göstermenin, koalisyonun prensipleri ve temel değişmezleri ortasında olduğu vurgulandı.
– “HİÇBİR TARAFIN YEMEN TOPRAKLARINDAN VAZGEÇMEYE HAKKI YOK”
Bu gelişmeler, Yemen hükümet yetkililerini ve uzmanları, Suudi Arabistan liderliğindeki koalisyonu maksatlarından sapmakla suçlamaya ve koalisyon ile legal hükümet ortasındaki ilişkiyi düzeltme daveti yapmaya yöneltti.
Yemen Enformasyon Bakan Yardımcısı Muhammed Kayzan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, “Yetkili makamların mahallî raporları, BAE’nin Mayyun Adası’nda kuşkulu faaliyetlerinin varlığını doğrulamaktadır.” sözlerini kullandı.
Bu aksiyonların Yemen’in egemenliğini olumsuz etkilediğini ve BAE’nin Yemen’den resmen çekildiği tarafındaki savlarla çeliştiğini aktaran Kayzan, şunları kaydetti:
“Koalisyon güçlerinin açıklaması, adada kimi gelişmeler olduğunu teyit ederken, Yemen, topraklarında rastgele bir yabancı ülkeyle askeri üs inşa edilmesi için muahede imzalanmadığını tekraren vurguladı.”
Kayzan, “Hiçbir Yemenli tarafın ulusal toprakların bir karışından vazgeçmeye hakkı yok, zira bu egemenlik problemidir.” dedi.
Sokotra yahut Mayyun adalarında inşaat çalışmaları yahut teknik, askeri gelişmelerin varlığının münasebet ne olursa olsun kabul edilemez olduğunu vurgulayan Kayzan, ülkenin egemenliğinin ihlali manasına gelen bu durumu hiçbir Yemenlinin kabul etmeyeceğini belirtti.
Kayzan, tüm Yemenlileri hükümet ile koalisyon ortasındaki bağlantının düzeltilmesi, bağların karşılıklı hürmet çerçevesinde yürütülmesi ve Yemen’in birlik ve istikrarına dayalı olması gerektiği tarafında seslerini yükseltmeye çağırdı.
– “HAVA ÜSSÜ İNŞASI SAVAŞIN KAZANIMLARINI PAYLAŞIM ÇERÇEVESİNE GIRIYOR”
Askeri mevzular ve strateji alanında araştırmacı Ali ez-Zeheb ise “Mayyun Adası’nda bir askeri hava üssü inşa edilmesi, Yemen’deki savaşın kazanımlarını paylaşma çerçevesine giriyor. Yasal idare de bunun karşılığını aldı. Hiçbir memleketler arası yahut bölgesel taraf, karşılığını almadan rastgele bir meseleye müdahale etmez.” değerlendirmesinde bulundu.
Hükümetin Mayyun Adası’ndaki gelişmeleri Yemen boyutundan çok daha çok İran’a karşı Arap milliyetçiliği boyutuyla irtibatlı gördüğünü belirten Zeheb, “Hükümet bu nedenle mevzuyu Sokotra Adası’nda yaptığı üzere gündeme getirmeyecektir.” görüşünü savundu.
Mayyun’da yaşananların, hükümetin Husilerle ortasındaki pozisyonunu güçlendirmek ve siyasi kazanımlar elde etmek için verdiği odunların bir kesimi olduğu yorumunu yapan Zeheb, İran tehdidinin herkes için en büyük tehlike olmaya devam ettiğini söyledi.
Zeheb, “Suudi Arabistan ve BAE, Yemen savaşında çok şey ödedi. Bunun bir bedeli olacağı belirliydi. Bu bedel de Suudi Arabistan ve BAE başta olmak üzere koalisyon ülkelerinin ulusal gündeminin stratejik bir hizmetkarı olmaktır.” sözlerini kullandı.
Mayyun Adası’nın stratejik bir pozisyonda bulunduğunu ve Kızıldeniz’deki deniz güvenliğinde tesirli bir figür olduğunu lisana getiren Zeheb, şöyle devam etti:
“BAE’nin Mayyun’da bir askeri üste mevcudiyeti, Afrika Boynuzu’ndaki (adanın doğusundaki ülkeler) varlığını tamamlar. Bu BAE’nin etkin milletlerarası ortakları İngiltere, ABD ve Fransa’nın çıkarlarını da takviyeler. Birebir vakitte, bilhassa Kızıldeniz’de her geçen gün daha görünür hale gelen İran tehditlerine karşı Suudi Arabistan’ın ve ulusal güvenliğinin çıkarlarına da hizmet eder.”
Zeheb, Suudi Arabistan ile BAE ortasında, Yemen kıyıları ve adalarındaki nüfuz paylaşımı konusunda küçük farklılıklarla birlikte stratejik ittifakın hala var olduğunu söyledi.
Haber7
