İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), Çin’in Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nde insanlığa karşı kabahat işlediğini belirtti.
HRW, 53 sayfalık yeni raporunda Çin liderliğini, “yaygın ve sistematik kitlesel gözaltı, azap ve kültürel zulümden” sorumlu tuttu.
Uygurlara ve öteki Müslüman Türk azınlıklara karşı, aşikâr bir nüfusu direkt amaç alan, “kitlesel keyfi alıkoyma, azap, kitlesel takip ve nezaret, kültürel ve dini terkin, ailelerin dağıtılması, Çin’e zorla geri gönderilme, zorla çalıştırılma ve cinsel şiddet” üzere insan hakları ihlalleri tespit edildiğine dikkat çekilen raporda, Çin, Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nde insanlığa karşı kabahat işlemekle suçlandı.
HRW Çin Yöneticisi Sophie Richardson ise “Çinli yetkililer Müslüman Türklere sistematik bir halde zulmediyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Richardson, Çin’in “mesleki eğitim” sağladığını ve radikalleşmeyi önlediğini tez ettiğini fakat bu telaffuzunun insanlığa karşı işlenen cürümleri gizleyemediğini tabir etti.
Çin’in işlediği “insanlık suçlarının” memleketler arası hukukta en ağır hak ihlalleri ortasında yer aldığına dikkat çekilen raporda, Uygur Türklerine karşı zulmün son yıllarda eşi gibisi görülmemiş düzeylere ulaştığı belirtildi.
Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Kurulu’na, Çin’in “insanlığa karşı suç” argümanlarını araştırmak, sorumluları belirlemek ve cezalandırmak için bir komite kurması daveti yapan HRW, ilgili hükümetlere ise bu cürümleri işleyenlere yaptırım, vize ve seyahat yasağı uygulaması davetinde bulundu.
HRW, Çin’in Uygurlara yönelik bu tavrını bilakis çevirmenin memleketler arası toplumun birlikte harekete geçmesiyle mümkün olduğunu vurguladı.
Çin’in Sincan Uygur Özerk Bölgesi’ndeki uygulamaları
Çin’de son yıllarda Uygur Türklerinin kimlik ve kültürlerine yönelik ihlaller milletlerarası kamuoyu tarafından eleştiriliyor.
Pekin’in “mesleki eğitim merkezleri” olarak isimlendirdiği, memleketler arası kamuoyunun ise “yeniden eğitim kampları” diye tanımladığı yerlerde, çok sayıda Uygur Türkü kendi isteği dışında tutuluyor.
Pekin idaresi, Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nde kaç kamp bulunduğuna, buralarda kaç kişinin olduğuna ve kelam konusu şahıslardan ne kadarının toplumsal hayata döndüğüne ait bilgi vermiyor.
BM ve başka memleketler arası örgütler, kampların incelemeye açılması davetlerini yinelerken Çin, şu ana kadar kendi belirlediği birkaç kampın az sayıda yabancı diplomat ve basın mensubu tarafından kısmen görülmesine müsaade verdi.
Çin makamları, BM yetkililerinin direkt bilgi almak emeliyle bölgede serbestçe inceleme yapma talebini ise geri çeviriyor.
Haber7
