İneklerin mideleri dört bölmeden oluşur ve bunlardan biri olan işkembe, plastik atık konusunda bir yol gösterebilir. İşkembedeki bakteriler, yaygın olarak kullanılan birtakım plastikleri parçalayabilen enzimler üretir. Bilim insanları bu özelliği inceleyerek kullanımdan sonra bu çeşit materyallerin işlenmesi için yeni teknolojiler arıyor. Nihayetinde ineklerin midelerindeki bakteriler şişelerde, besin ambalajlarında ve sentetik kumaşlarda kullanılan polietilen tereftalat (PET) dahil olmak üzere muhakkak cinsteki plastiği parçalayabilir.
Avusturya’daki Doğal Kaynaklar ve Hayat Bilimleri Üniversitesinden Georg Guebitz ve meslektaşları bu hususta bir çalışma yaptı. Araştırmacılar bulgularını Frontiers in Bioengineering and Biotechnology‘de yayımladı.
İŞKEMBEDEKİ ENZİMLER ÇOK DEĞERLİ ROL OYNUYOR
Takım, lokal bir mezbahayı ziyaret etti. Akabinde dağ çayırlarında beslenen genç bir öküzün işkembesinden sıvı örnekleri topladı. Sıvının, kutinazlar da dahil olmak üzere birçok enzim çeşidi içerdiğini buldular. Otçul diyete sahip inekler, kutin isimli bitkilerin ürettiği doğal bir polyester tüketir. Sentetik polyester PET ise bu doğal hususa misal bir kimyasal yapıya sahip.
Çalışma, bu enzimlerin yaygın olarak kullanılan üç tip polyesteri (polietilen tereftalat/PET, polibütilen adipat tereftalat/PBAT ve polietilen furanoatı/PEF) parçalayabildiğini gösterdi.
MEVCUT GERİDÖNÜŞÜMDEN DAHA UCUZ OLABİLİR
Enzimleri, bir ineğin midesi üzere eşleşmesi için yaklaşık 40°C’lik bir sıcaklıkta tuttular. Sonucunda 1 ila 3 gün içinde bu unsurları parçaladı. Gubitz, “İneklerin diyetinin polyesterlere misal bir kabuğu olan yiyecekler içerdiğini bulduk. Bu, işkembedeki bakterilerin neden sentetik polyesterlerle bile başa çıkabilen enzimler ürettiğini açıklıyor.” dedi.
Guebitz, gelecekte bu enzimlerin polyesterleri daha büyük, ticari bir ölçekte parçalamak için kullanılabileceğini söyledi. Ayrıyeten en azından potansiyel olarak şu anda plastikleri işlemek için kullanılan teknolojilerden daha ucuz olabileceğini ekledi. Fakat öteki araştırmacılar bu bahiste temkinli.
Haber7