Global sıhhat bunalımında; ilaç, sıhhat, dokumacılık, tarım ve güç üzere birçok kol, Çin’de üretimdeki aksamalar ve milletlerarası lojistikte yaşanan ıstıraplar nedeniyle ağırlık altında kaldı.
Çeşitli bölümlerde üretim yapan şirketler, salgın öncesi devirde üretimlerini gözden geçirmeye başlarken, “tedarik zincirini yine yapılandırma” tasavvurlarına “milliyetçi” bir yaklaşımı da ekledi. Memleketler, bilhassa ilaç dalında daha milliyetçi bir yaklaşım izlemeye başladı.
TEDARİK ZİNCİRİNİ ÇEŞİTLENDİRMEK İSTEYENLER ÜRETİM BÖLGELERINI TAŞIYOR
Mütehassıslar, Kovid-19 salgınının sebep olduğu bunalımın, Türkiye’nin global tedarik zincirinde kendini tekrar konumlandırmada büyük bir fırsat sunduğunu vurgulayarak, Türk lirasının dolar ve avroya karşı bedel kaybetmesi, Avrupa ve ABD’ye nazaran düşük kalan personel maliyetleri, başta Avrupa piyasaları olmak üzere çok büyük pazarlara coğrafi yakınlığı, genç nüfusu, kaliteli iş gücü ve Gümrük Birliği muahedesinin Türkiye’nin konumunu güçlendirebileceğine işaret ediyor.
Daha çeşitli bir tedarik zincirine sahip olmak isteyen şirketlerin, üretimlerini Türkiye, Vietnam, Bangladeş ve Brezilya’ya taşımaya başladığı söz ediliyor.
Kovid-19 salgını, karmaşık global tedarik zincirlerinin güvenlik açıklarını ortaya çıkarırken, Çin’in ana üretim meydanlarındaki hakimiyeti ve salgın nedeniyle memleketteki ekonomik faaliyetin durdurulmasının tesirinin çağdaş tedarik zincirlerindeki sorunu daha da gün yüzüne çıkardığı kaydediliyor.
TÜRKİYE, VİETNAM, MEKSİKA VE HİNDİSTAN’IN DEĞİŞİMDEN FAYDALANMASI BEKLENİYOR
Memleketler arası firmaların, gelecekte yalnızca Çin’e güvenmek bölgesine tedarik zincirlerini çeşitlendireceğine işaret ediliyor. Türkiye, Vietnam, Meksika ve Hindistan üzere üretim merkezlerinin de bu değişimden faydalanması bekleniyor.
Birtakım şirketlerin üretimlerinin ana merkezlerini taşıyacağı tabir edilirken, bu eğilimin ucuz hale gelen otomasyonla artacağına ve dijitalleşmenin tedarik zincirinde yeni modelleri destekleyeceğine dikkati çekiliyor.
Tedarik zincirleri için yeni bir modele geçişin global ticaretteki bürokratik süreçleri hızlandıracağı belirtiliyor. Yapay zeka ve nesnelerin interneti üzere teknolojilerle tedarik zincirlerindeki alıcı şirketlerin aksama ile karşılaştıklarında süratle alternatif sağlayıcılara geçebileceklerine işaret ediliyor.
Salgının yol açtığı buhranın eski süreçlere dayanan bir sistemi sıfırlamak için bir fırsat olduğu vurgulanıyor.
TİCARET MUTABAKATLARININ YINE MÜZAKERESİ İÇİN FIRSAT
Merkezi Brüksel’de bulunan niyet kuruluşu Bruegel’in kıdemli kompetanı Alicia Garcia Herrero, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kıymet zincirinin tekrar konumlandırılmasında Türkiye’nin kıymetli bir yarar sağlayacağını tabir etti.
Türkiye’nin sağlayacağı yararın Avrupa tek pazarını hedefleyen üretim için makbul olduğunu vurgulayan Herrero, “Tedarik zincirinin yine konumlanması, Türkiye’ye AB ile ikili ticaret mutabakatlarının yine müzakere edilmesi için de bir fırsat sunuyor.” dedi.
Herrero, AB’nin elektronik konusunda Çin’e çok bağımlı olduğunu hatırlatarak, arabalar haricinde, Türkiye’nin elektronik yerinde Avrupa’nın tedarik zincirinde yanını genişletebileceğini söyledi.
Kovid-19 salgınından sonra tıbbi ekipman üretiminin Avrupalılar tarafından çok stratejik olarak algılanabileceğine işaret eden Herrero, Gümrük Birliği muahedesinin Türkiye’nin durumunu güçlendirebileceğini vurguladı.
Haber7