Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan ve TÜBİTAK Kovid-19 Türkiye Platformu çatısı altındaki bilim kişileri tarafından geliştirilen Favipiravir isimli ilacın yerli sentezi üretildi.
Ruhsatlandırma aşamasına gelen yerli sentez ilacın birinci numunesi Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank’a geçtiğimiz günlerde sunuldu.
DIŞA BAĞIMLILIK BİTECEK
Pandemi sürecinde çok kısa bir vade içerisinde yerli teneffüs cihazı geliştirerek ortaya çıkan gereksinimi ziyadesiyle karşılayıp eserin ihracına da başlayan Türkiye, Sıhhat Bakanlığı’nın ruhsat sürecini tamamlaması ile seri üretime geçilecek ilaç sayesinde dışa bağımlı olmadan tedavi süreçlerini yönetebilecek.
Türk mühendisleri tarafından rekor süratte üretilerek dünyaya ihraç edilen yerli ağır bakım teneffüs cihazının akabinde yeni bir muvaffakiyet hikayesinin daha yazıldığı girişimin başında ise Doç. Dr. Mustafa Hoş bulunuyor.
40 GÜNDE ÜRETİLDİ
ABD’de ilmî çalışmalar yürütürken Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ulusal ilaç söylemlerinden etkilenerek yurda dönüş yapan Şık, Zeynep Atabay Taşkent ile koordine ettikleri süreçte ortaya çıkan birinci yerli COVID-19 ilacını 32 kişilik ekiple 40 gün üzere kısa bir müddette ortaya çıkarmayı başardı.
Ruhsatlandırma aşamasında olan ilaca ait Doç. Dr. Mustafa Şık yenisafak.com’a konuştu;
BİR HAFTAYA RUHSAT SÜRECİ TAMAMLANABİLİR
İlacın hala ruhsat alma sürecinde olduğunu ve ruhsatlandırma sürecinin tamamlanmasıyla külliyen yerli ham husus ile sentezlenmiş bir ilacın ortaya çıkacağını kaydeden Hoş, ruhsatlandırmayla ilgili sürecin haftaya sonuçlanacağını düşündüklerini, sürecin hızlanması için Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan ile de bir görüşmelerinin olacağını lisana getirdi.
DIŞARIDAN ALIMA GEREK KALMAYACAK
İlacın ruhsatının çıkmasıyla en kısa vadede ihracının da mümkün olduğunu belirten Şık, iç piyasada ise dışarıdan alınan muadili ilaca gerek kalmayacağını, koronavirüse karşı üretilen yerli ilacın gereksinim duyulan tüm noktalara teslim edilmeye başlanacağını aktardı.
AŞI İÇİN TAKVİM 2021
Koronavirüse karşı aşı sürecinin uzun süreceğini ve kendi varsayımlarına nazaran bu üretimin 2021 yılını bulabileceğini lisana getiren Hoş, aşı bulunana kadar virüse karşı 3 ilacın ön plana çıktığını bunlardan birisinin ise yerli sentez üretimini yapmayı başardıkları Favipiravir olduğunu söz eden Şık, ilacın koronavirüse karşı epeyce dinamik olduğunu belirtti.
KORONAVİRÜSE KARŞI ÇOK TESIRLI
Yerli sentez üretimi gerçekleştirilen ilacın koronavirüse karşı epeyce tesirli olduğunun da altını çizen Hoş, ”Bir arkadaşım Covid-19’a yakalandı ve çok ağır geçirdi bu süreci. Kendisini direk bu ilaç ayağa kaldırdı. Bana tedavi sonrası dönüş yaptı: ”Hocam sizlerden Allah razı olsun. Ben koronavirüsü çok ağır geçirdim. Lakin bu ilacı kullanarak ayağa kalktım. Hizmetleriniz daim olsun.” dedi.
YENİ BİR MOLEKÜL BULMADIK
Yeni bir molekül bulmadıklarının yine altını çizerek ortaya çıkan kavram tartışmasına da son vermek isteyen Şık konuşmasını şöyle sürdürdü;
”Daha evvel Covid-19’a karaşı kullanılan ilacı yerli imkanlarla ve ham unsurla geliştirdik. Zati malum koronavirüs olduktan sonra memleketler kapandı. Uçaklar çalışmadı, gümrükler kapandı. Binaenaleyh bu stil inanılmaz durumlar yerli üretimlerin ne kadar kritik olduğun bir defa daha gözler önüne serdi.”
10 MİLYON LİRA HARCANDI
İlacın Atabay Kimya bünyesinde geliştirildiğini belirten Şık, maliyetine ait ise, TÜBİTAK’ın kendilerine 1.7 milyon lira üzere bütçe sunduğunu, Atabaylar’ın ise ham husus için önemli bir kaynak kullandığını ve yekunda araştırma ve eser geliştirme dahil 10 milyon lira üzere bir rakamın harcandığını belirtti.
FAVİPİRAVİR NEDİR?
Japonlar tarafından geliştirilen bir ilaç olan Favipiravir 2014 yılından beri Japonya’da ve kimi devletlerde satışta. Virüslerle savaş eden Favipiravir’in yapılan denemelerde rastgele bir zıt tesir göstermediği ve koronavirüsünün tedavisinde yararlı olduğu Çinli yetkililer tarafından açıklanmıştı.
Kenan Biter/Yenişafak
Haber7