Olağan Şiir Genel Yayın Yönetmeni Aykut Nasip Kelebek, Olağan Kıssa mecmuası Genel Yayın Yönetmeni Yunus Emre Özsaray ve Lisan ve Edebiyat mecmuası Yayın Yönetmeni Zafer Acar’ın sunumuyla gerçekleşen “Dil İnsandır, Edebiyat Vicdan” programında Ekrem Fazilet, Türkçenin sahiplenilmesiyle ilgili kıymetli açıklamalarda bulundu.
CUMHURBAŞKANI LİSANI SAHİPLENME KONUSUNDA YOL GÖSTERİCİ
Okunuşlardan yazılışlara, gereksiz yabancı sözlerin çok benimsenmesinden söz kayıplarına dek, lisanımızın süreklik gösteren meselelerine değinen Fazilet, Cumhurbaşkanlığı tarafından başlatılan ve şahsen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından vurgulanan Türkçe savunmasının, lisanımızın korunmasına yönelik hassasiyetin geliştirilmesi için son derece kıymetli olduğunu kaydetti. Bu yaklaşımın vakitle daha fazla güç kazanacağına inandığını söz eden Fazilet şöyle konuştu:
“Cumhurbaşkanlığı öncülüğünde 2021 yılının İstiklal Marşı’nın 100. Yılı hasebiyle İstiklal Marşı Yılı, Yunus Emre ve Türkçe Yılı, Hacı Bektaş Veli Yılı olması, bizi Türkçeye daha çok yaklaştırıyor ve bu üzere çalışmalar sayesinde Türkçe çok önemli bir savunmaya giriyor. Cumhurbaşkanımızın ‘Yunus Emre ve Türkçe Yılı’ münasebetiyle yaptığı açılış konuşmasında lisana getirdiği ‘Vatanı evvel lisan sonra ordu bekler’ cümlesi hususun değerini ortaya koymaktadır. Vatan savunmada lisan, silahlı savunmadan önde gelir. Lisan ve kültür ayağını sağlam tutamazsanız ulusal birliği ve vatan birliğini koruyamazsınız.”
YUNUS EMRE VE TÜRKÇE YILI
Ekrem Fazilet, Yunus Emre ve Türkçe Yılı’nın ehemmiyeti hakkında şunları söyledi:
“700 yıl evvel yaşamış Yunus’u, kullandığı lisanın duruluğunu ve sadeliğini konuşuyoruz. Yunus Emre’yi hem lisan hem de niyet yapısı manasında anlamak gerekiyor. Bizim kültürümüzü ve lisanımızı inşa eden Yunus Emre ve çağdaşlarıdır. Onların yaşadığı devir Anadolu’nun fetret periyodudur. Osmanlı’nın kuruluşunda güçlü irfan erleri, edebiyatçılar, ilim adamları vardı ve Osmanlı’yı pahalı kılan da kuruluşundaki bu cevherlerdi. Atalarımızdan Türkçe üzere bir emaneti almışız; gelecek kuşaklara taşımak, bunu da en iyi biçimde yapmak zorundayız. Bunun için hepimize vazife düşüyor. Yabancı lisanlara gösterdiğimiz hassasiyetten fazlasını Türkçeye göstermemiz lazım.”
LİSANIYLA, DİNİYLE, TARİHİYLE BARIŞIK EĞİTİMCİLER YETİŞMELİ
Lisanın yanlışsız anlaşılması için en temel sorunun ulusal eğitim olduğunu lisana getiren Fazilet, gerçek lisan tahsili için eğitimin kâfi olmadığını şu sözlerle ifade etti:
“Bizim temel sıkıntımız ulusal eğitimdir. Bunun için eğitim yetmiyor, bunun yanı sıra doğduğu ve büyüdüğü toprakların köküyle beslenen edebiyatçılara gereksinimimiz var. Aydınlarımızın temel sorunu ise lisan bedellerine gereğince hassas yaklaşmamasıdır. Türk aydınının yaşadığı toprakların lisanını de dinini de iyi bilmesi lazımdır. Hangi kesitten ve mensubiyetten olursa olsun bu değişmez. Bunun yanı sıra tarihi de iyi bilmesi gerekir. Tanpınar’ın, ağacın güneşle serpilip geliştiği, köküyle beslendiğine dair vurgusu bu durumu anlatmaya kâfidir. Türkiye’de yetişen bir kısım aydınlarda ve mütefekkirlerde Batı hayranlığı çok güçlü. Batı’dan ve daha birçok yabancı kaynaktan beslenebiliriz lakin kökü unutmamalıyız. Kökensizlik bizi birinci fırtınada yıkabilir. Eğitim sistemimiz öğretmen problemini merkeze alarak lisanına, dinine, tarihine yabancı olmayan, bu ögelerle barışık, ulusal pahalarını hor görmeyen eğitimci yetiştirmeye odaklanmalıdır. Bu bedeller yok edilerek ulusal şuur de yok edilmiş oluyor. Sözler ne kadar eskiyse, bir kültür birikimi o kadar sağlam oluyor. Zira bir söz, tek başına bir hafızayı temsil ediyor.”
KENDİ SÖZLERİMİZ BİZE KÂFİ
Anayasa lisanının Türkçe dilbilgisi kurallarıyla uyumayan, sözler noktasında birçok sorunu bünyesinde bulundurduğunu kaydeden Fazilet, şunları söyledi:
“Anayasanın Lisanı Sempozyumu’nu gerçekleştirdiğimizde, cümlelerimizin kuruluşunun bile Türkçe olmadığını gördük. Anayasa’da son derece gereksiz söz ve bağlaçlar kullanılmış. Bilhassa kanunların lisanı, kamuoyuna sunulmadan evvel kesinlikle Türkçeleştirilmelidir. Kendimizi çok az sözle ifade ediyoruz. Sözler son vakitlerde lisanımıza yanlış karşılıklarla yerleşiyor. Harflerin nasıl seslendirileceği ile ilgili rastgele bir eğitim almıyoruz, müfredatımızda bu türlü bir ders yok. Türkçenin tam idraki sağlanamadığı ve layıkıyla öğrenilemediği için öteki derslerde muvaffakiyet elde edilmesi de giderek zorlaşıyor.”
TÜRKÎ CUMHURİYETLERLE ORTAK KELAMLIK
Azerbaycan Devlet Çeviri Merkezi (ADTM) ile işbirliği gerçekleştirdiklerini ve bu işbirliği sayesinde coğrafyadaki lisan birliği konusunda değerli adımlar atılacağını müjdeleyen Ekrem Fazilet, bu çalışmalardan şu biçimde kelam etti:
“ADTM Çeviri Ajansı’yla yapmak ortaya koymak istediğimiz öncelikli yapıtın ‘Ortak Sözlük’ çalışması. Bu bakımdan büyük heyecan duyuyorum. Türkî cumhuriyetlerle Türkçe konusunda ortak çalışmalar yürütmek, Türkçemize gösterdiğimiz sadakatin bir tabiri olacaktır.”
TÜRKÇE SÖZ ARAYIŞINDA YENİ BİR İVME
Yabancı sözlerin yerine söz üretme noktasında kurum ve kuruluşlara gerekli ihtarlarda bulunduklarını söyleyen Fazilet, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Son derece yaygın kullanılan, ‘pandemi’ sözü yerine salgın sözünün kullanılması için kamuoyuna ve bu kelimeyi gündeme taşıyan ilgili kuruluşlara hatırlatmada bulunduk. Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın uzay çalışmaları ile ilgili açılışı yaparken astronot sözü yerine Türkçe bir karşılık bulunması konusundaki daveti, yabancı sözler yerine Türkçe söz arayışının gündeme gelmesi açısından değerli bir ışık yaktı.”
MEDENİYET VE ULUSALLIK
Medeniyete beden veren birçok medeniyet ve kültür olabileceğini ile getiren Fazilet, Cumhuriyet’le birlikte Müslüman medeniyetinden beslenirken Batı medeniyetine yönlendirildiğimizi, medeniyeti bu manada milliyeti ve ulusallığı aşan bir alanda düşünmek gerektiğini tabir ederek, “Türkçe İslam dünyasına mal olmuş lisanlardan biridir. Bu bakımdan İslam coğrafyasında konuşulan lisanlarla alışverişi çok güçlü ve medeniyet anlayışının da bu kapsamda düşünülmesi gerekiyor” dedi.
TÜRÇESİZLİĞİN TABELA YÜZÜ
Lisana dâhil olan yabancı sözlerin çoğalmasıyla birlikte tabela kirliliğinin meydana geldiğini, dernek olarak bu husustaki hassasiyetlerini ve ihtarlarını sıkça lisana getirdiklerini tabir eden Fazilet, “Biz sıkıntıyı, tabelalardaki kirlilik olarak düşünüyorduk; halbuki bu durum lisanımızın sorunlarına dair işin görünen yüzüymüş” dedi.
F KLAVYE’NİN BAŞARISI
F Klavye’nin yaygınlaştırılması konusunda efor gösterdiklerini ve bunun karşılığını aldıklarını kaydeden Fazilet, şunları söyledi:
“F Klavye ile ilgili soruna komutların Türkçe olması noktasında bir çalışma yapmak üzere girdik, lakin F Klavye’nin son derece kullanışlı ve yazımı kolaylaştıran bir tarafı olduğunu fark ettik. Daha süratli yazmak için en hoş klavye olması da son derece kıymetliydi. F Klavye’nin icadından sonra dünya klavye şampiyonasında devamlı Türkler birinci oluyor. İnanıyorum ki F Klavye’nin kıymeti vakitle daha iyi anlaşılacaktır.”
Haber7
