Yeni tip koronavirüs (Covid-19) salgınıyla savaşta birinci günden bu yana Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde proaktif bir yaklaşım izleyen Türkiye, halk sıhhati ve iktisadi sürdürülebilirlik manasında devreye aldığı önlemlerle bu süreçten en güçlü çıkan memleketlerden biri oluyor. Dünyanın gelişmiş birçok devleti hâlâ salgınla boğuşurken Türk hükûmeti tarafından uygulanan siyasetler sayesinde son periyotta içeride ekonomik gelişmeler müspet cihette gerçekleşti. Ekonomik İstikrar Kalkanı Paketi, 300 milyar TL’ye yaklaştı. Büyük işletmelerden KOBİ’lere, esnaftan vatandaşa ve milyonlarca çalışana kadar sunulan; münâsib oranlı-uzun vadeli krediler, borç ve vergi ertelemeleri, ‘kısa çalışma’, kişisel destek kredileri üzere imkânlarla mahsusen mayıs ayından itibaren güçlü bir canlanma yaşandı. Tüketici ve üreticinin iktisada inancı arttı. Hükûmetin maksadı bu canlanmaya süreklilik kazandırmak. Sağlıklı ve kalıcı bir ivmelenmeyi piyasalara hâkim kılmak. Böylelikle yılın son iki çeyreğinde güçlü büyüme nispetlerine ulaşmak…
RAKAMLAR KONUŞUYOR
İşte yeni sıradana geçiş periyodunda, Türkiye’nin emsallerine ve gelişmiş devletlere nazaran müspet ayrıştığını gösteren rakamlar:
¥ Haziranda OSB’lerdeki elektrik tüketimi, mayısa nazaran yüzde 36 daha fazla gerçekleşti. Pandemi öncesi periyodun yalnızca yüzde 8 altına gelindi.
¥ İmalattaki canlanmayı gösteren İSO Satın Alma Başkanları Endeksi, son 28 ayın en yüksek bedeline geldi. İmalat PMI Endeksi 53,9 bedelini alarak, Şubat 2018’den beri en tepe noktayı gördü. Üretim ve yeni siparişler, büyüme ortamına geçti. Haziran PMI dataları ile Türkiye, G20 memleketlerinin tamamını arkada bıraktı.
¥ Yılın birinci yarısında sanayi siciline 6 bin 967 yeni işletme kaydoldu. Yalnızca haziranda 1421 yeni sanayi işletmesi kuruldu ve bu sayı, geçen yılın birebir periyoduna nazaran yüzde 91 daha fazla…
¥ Planlı endüstrileşme siyasetleri kapsamında birinci altı ayda Kocaeli KOBİ, Manisa Muradiye, Kütahya Seramik, Antalya Korkuteli Mermer İhtisas, Tekirdağ Marmara-Ereğlisi ve Hakkâri Yüksekova OSB’lerine hukuksal kişilik kazandırıldı. Memleketimizdeki OSB sayısı 320’ye ulaştı. OSB’si olmayan kentimiz kalmadı.
¥ OSB’lerde yılın birinci yarısında üretime geçen 583 yeni fabrika için endüstriciler, 10 milyar liraya yakın yatırım harcaması yaptı. Bu sayede azık, dokuma, kimyasal eserler, makine-ekipman, kauçuk ve plastik imalatı üzere meydanlarda üretim kapasitesi gelişti.
¥ Hususî bölümün yatırım iştahı teşvik dokümanlarına olan talepten de görüldü. Yalnızca haziranda 859 teşvik dokümanı düzenlendi. Böylelikle aylık bazda en yüksek doküman sayısına ulaşıldı. Birinci altı ayda geçen seneye nazaran yüzde 14’lük bir artışla 84 milyar liralık sabit yatırım için teşvik evrakı verildi.
¥ Bu yatırımlar tamamlandığında 129 binin üzerinde şahsa yeni iş imkânı doğacak.
¥ Dış talep de yine toparlanmaya geçti. Hazirandaki 13,5 milyar dolarlık ihracat, geçen seneye nazaran bile yaklaşık yüzde 16’lık artışa denk geldi.
¥ Milletlerarası direkt yatırımlar için çalışma hızlandı. Birinci altı ayda 4 milyar dolarlık yatırım katılaştı. 4,6 milyar dolarlık yatırım için de imza aşaması yaklaştı.
TÜRKİYE BÜYÜMEDE ‘POZİTİF’E İLERLİYOR
Bu yıl dünya memleketleri küçülecek. Avro Bölgesi’nde yüzde 8,7’lik daralma bekleniyor. Fransa, İtalya ve İspanya’da ise küçülmenin boyutları, sırasıyla yüzde 10,6, 11,2 ve 10,9 olarak iddia ediliyor. Almanya’nın yüzde 6,3, İngiltere’nin 9,7 küçüleceği kestirim ediliyor. ABD için yüzde 5’lerde bulunan küçülme varsayımları, Çin için sıfıra yakın seyrediyor. Türkiye beklentileri ise yüzde 3-5 küçülme olarak şekilleniyor. Gelgelelim iktisat idaresi daha olumlu bir tablo öngörüyor.
52 HES DEVREDE
Yerli ve yenilenebilir güç yatırımlarını artıran Türkiye, geçen hafta, 26 farklı kentteki 52 hidroelektrik santralin (HES) resmî açılışını yaptı. Böylelikle kapasiteye bin 439 megavat şurası güç eklendi. Toplu açılışta konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan “Santraller, uygar olmanın sıçrama tahtalarıdır. Gücü olmayan devletin, uygar olmaktan bahsetmesi mümkün değildir” dedi.
ILISU DA KATILDI
Ilısu; yeni ismiyle Veysel Eroğlu Barajı, geçen ay elektrik üretimine başladı. Barajın, memleket iktisadına senelik 2,8 milyar liralık ek sağlaması bekleniyor.
TENEFFÜS CİHAZI
ASELSAN, Baykar, Arçelik ve Biosys tarafından geliştirilen ulusal solunun cihazı, beş bin adet üretimi aştı ve dünyanın dört bir yanına ihraç edildi.
ERGENE KURTULUYOR
Ergene Havzası Muhafaza Fiil Planı kapsamındaki beş müşterek atık su arıtma tesisinden biri devreye alındı, üçü bu sene, biri de 2021’in ahir devreye girecek. Böylelikle havza kirlilikten kurtulacak. Cumhurbaşkanı Erdoğan, 27 Haziran’da düzenlenen ‘B Tüneli Işık Göründü Merasimi’ne canlı bağlanmış ve girişimin değerini vurgulamıştı.
ULUSAL ELEKTRİKLİ TREN
Türkiye Vagon Sanayi Anonim Şirketinin Sakarya’daki fabrikasında geliştirilen ulusal elektrikli tren, mayıs ahir raylara indi. Bugün itibarıyla testlere başlandı. Ağustos ahir da yol testlerine geçilecek. Sene içinde hizmete girmesi planlanıyor. Sonraki maksat, 200 kilometrenin üstüne çıkan Yüksek Süratli Tren setlerini üretmek…
YERLİ ENZİM FABRİKASI
Tuzla Organize Sanayi Bölgesi’nde faaliyet gösteren LIVZYM Biyoteknoloji, TÜBİTAK ve KOSGEB destekleriyle birinci ulusal enzim fabrikasını kurdu. Bu fabrika sayesinde yüzde 100 dışa bağımlı olunan enzim ithalatı engellenecek. Türkiye, farklı enzimlerin ithalatına senede 150 milyon dolar harcıyor.
2. YARIDA YATIRIMLAR ‘HAMLE’ İLE HIZLANACAK
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, yurt içi kabiliyetleri geliştirme ve global pazarlarda daha yukarılara çıkma amacıyla hayata geçirilen “Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı”nı da başlattı. Yekun büyüklüğü 3,3 milyar lira olan programa 52 farklı girişim sunuldu. Sonuçlar yakında açıklanacak. Yılın 2. yarısında öncelikli bölümler olarak belirlenen motorlu kara ve deniz taşıtları, raylı sistemler, elektrik-elektronik, yarı iletkenler, havacılık-uzay, kimya-ilaç ve tıbbi cihazlar yerlerinde yeni davetlere çıkılacak.
Bu arada Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “yılın birinci altı ayında 583 fabrikanın hizmete girdiğini” açıklamasının akabinde muhalefetten gelen “Bir günde üç fabrika mı açılıyor? Bunlar nerede, yanını göstersinler” tenkitlerine, laf konusu üretim tesislerinin isimlerini tek tek açıklayarak yanıt verdi. Bakan Varank, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda “Yılın birinci yarısında yalnızca organize sanayi ortamlarında (OSB) 583 üretim tesisi ruhsat alarak faaliyete geçti. Devletinden bihaber ezberciler gerçekleri görmek için klavyelerini bırakıp alanlara inebilir” sözlerini kullandı. Bildirisinin devamında “Ülkemizde yatırım ve üretim iştahı güçlü formda devam ediyor” değerlendirmesinde bulunan Bakan Varank, açılan 583 tesisin tam listesinin mekan aldığı görüntüyü da yayınladı.
TEMMUZ-AĞUSTOS DAHA ÂLÂ FEÇECEK
Kaynak ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, Türkiye’nin sıhhat meydanında olduğu üzere iktisatta de süratlice devreye aldığı kapsamlı siyasetlerle, salgının tesirlerini en aza indirmeyi başardığını vurguladı. Albayrak “Gerek vatandaşlarımız gerek esnafımız ve gerekse iş dünyamız için devreye aldığımız çok düşük maliyetli finansman destekleri ile piyasamızı ayakta tutmak için çok kıymetli adımlar attık. Konut, araba, turizm ve toplumsal gereksinimler için devreye aldığımız tarihin en düşük maliyetli paketleri ile önemli bir ivmelenme sürecine başladık. Sıradanlaşma periyodunda kıyas memleketlerin tamamına nazaran müspet ayrışan memleketlerden olduk. Gerçek kesim inanç endekslerinde önemli yükselişler sağladık. PMI endeksinde nisan ayındaki 33,4 seviyesinden, haziranda 53,9 seviyesine yükseldik. İhracatımız yükselişe geçmeye başladı. İnşallah temmuz-ağustos ayında bu süreç daha da olumlu bir halde devam edecek. Türkiye’nin ekonomik bir bunalıma gireceğini söyleyenler, performansımızla hüsrana uğradı ve uğramaya da devam edecek” dedi.
Haber7
