Dikkat çeken Ayasofya yazısı: Sebebi sadece biziz!

Danıştay, Ayasofya’nın müze olmasına ait 1934 tarihli Bakanlar Şurası kararını iptal etti. Kararın akabinde, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzaladığı kararnamayle Ayasofya Camii, Diyanet İşleri Başkanlığı’na devredildi. Ayasofya’da birinci namaz 24 Temmuz Cuma günü kılınacak. 

Habertürk müellifi Murat Bardakçı, Ayasofya’nın tekrar ibadete açılmasına ait dikkat çeken bir yazı kaleme aldı. Bardakçı’nın, “Biz kapattık, biz açtık!” başlıklı yazısı şöyle:

Muhafazakâr camianın, 1930’lu yıllardan itibaren iki büyük hasreti vardı:

1. 1932’de artık Türkçe okunması emredilen ezanın asırlar boyunca olduğu üzere tekrar Arapça okunması,

2. 1934’te müze yapılan Ayasofya’nın tekrar cami hâline getirilmesi.

Devlet, tek parti periyodunda Arapça ezan yasağının tatbikine şiddetli halde itina gösterdi; yasağın yürürlükte olduğu 18 sene boyunca kanuna karşı çıkıp ezanı Arapça okuyan, kameti de yeniden Arapça getiren binlerce kişi tutuklandı ve kimileri mahkûm edildiler…

Baskıyı Adnan Menderes Hükümeti sona erdirdi ve Meclis 16 Haziran 1950’de Arapça ezan yasağını kaldırdı…

Ayasofya hasreti de nihayet dün son buldu ve Ayasofya, Danıştay’ın 1934’deki Bakanlar Konseyi kararını iptal ettiğinin açıklanmasının akabinde Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın imzaladığı kararname ile yine cami haline getirildi.

Muhafazakâr camianın bu iki bahiste çektiği azâbı o etrafları ve mülahaza dünyalarını bilmeyenlerin anlayabilmeleri zordur.

Talepler siyasî yahut ideolojik değildi, içten gelen hasretlerin sözü idiler ve ezanın akabinde Ayasofya sıkıntısının de halli, çok uzaklarda olan lakin bir gün kesinlikle gerçekleşeceğine inanılan bir düş, bir hayal idi.

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın dün gece TV’lerde yaptığı ve “Hamdolsun” diyerek bitirdiği konuşması, gençlik yıllarında işte bu hayalin hayata geçebilmesi temennisi ile çıkılan yolda yıllarca savaş verdikten sonra galip gelmenin getirdiği mutluluğun tabiridir.

“KILIÇ HAKKI” VE “FETİH SEMBOLÜ”

Ayasofya bahsinde yıllardan buyana devamlı olarak iki kavramı ısrarla yazıp söyledim: Mekânın “kılıç hakkı” ve “fetih sembolü” olduğunu…

Her iki kavramı telâffuz etmem birilerini hiddetlendirdi, “kılıç hakkı”nın İslâmî terminolojiye mahsus olduğundan ve gayrı dinlerle alâkasının bulunmadığından bîhaberler çıkıp “Kılıç hakkı neyin nesidir? Bu devirde bu türlü şey mi olur? İsrail ‘Bu da benim kılıç hakkımdır’ deyip Mescid-i Aksa’yı sinagog yapsa verecek yanıt bulamayız” diye birşeyler söyleyip durdular.

Derken “fetih sembolü” kavramını tartıştılar ve işi döndürüp dolaştırıp Ayasofya’dan sağlanan turizm gelirine getirdiler!

Diyaneti terminolojiden ve Türkler’e mahsus savaş kavramlarından nasibini alamamışlar ile “fetih” kavramını “turizm geliri”ne bağlamakta beis görmeyen zihniyete yanıt vermek gereksiz olduğu için, burada Ayasofya’nın “kılıç hakkı” ve “fetih sembolü” olduğunu zevk duyarak tekrar etmekle yetiniyorum!

Ayasofya’nın bundan 86 sene evvel müzeye çevrilmesine Danıştay’ın kararı ve Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile son verilmiş, sonunda Fatih’in vakfiyesi de tekrar işler hâle getirilmiştir ve Cumhuriyet tarihimizin en kıymetli hadiselerinden olan bu gelişmenin “dünyaya karşı kazanılmış bir zafer” olarak görülmemesi, tıpkı halde ehemmiyet taşımaktadır.

Açık söyleyeyim: 1934’deki karara kesinlikle bir sorumlu bulabilmek için komplo teorilerine dalmamız yahut paranoya buhranlarına girmemiz lüzumsuzdur, Ayasofya’nın müze haline getirilmesinin arkasında öteki memleketlerin yahut dış mihrakların tesirleri yahut basınçları yoktur, kararı Ankara kendi başına vermiştir! Dış siyasette Türkiye’yi o günlerde bu türlü bir tatbike mecbur bırakacak rastgele bir gelişme mevcut değildir ve hiçbir devlet yahut etraf bize “Ayasofya’nın cami olarak kullanılmasına son verin” dememiştir.

Ayasofya’yı 1934’te biz kapattık ve 86 sene sonra yeniden biz açtık! Mâbedin müze hâline getirilmesi memlekette o yıllarda çok şiddetli halde esen inkılâp rüzgârlarının tatsız bir neticesi idi; derken aradan uzun yıllar geçti, anlayışlar ve ideolojiler değiştiler yahut tarihe mâloldular ve Ayasofya 1934’ten evvelki 481 sene boyunca kullanıldığı biçime döndü, yani tekrar cami hâline getirildi.

Tekrar söyleyeyim: Ayasofya’yı biz kapattık ve tekrar biz açtık! Bu kapanış ile açılışın arasındaki 86 sene içerisinde yaşanan hicranların, ruhlara çöken hüzünlerin, tahammülüne çalışılan ıztırapların ve başa gelen bütün dertlerin sebebi öbürleri değil, yalnızca biziz!

Haber7