AA muhabirinin, Bakanlığın fiyatı sık değişen ve stratejik tarım eserlerini takip emeliyle oluşturduğu Eser Masaları tarafından ayçiçeği için hazırlanan rapordan hazırladığı derlemeye nazaran, dünya genelinde ayçiçeği üretim ölçüsü 2020’de bir evvelki yıla nazaran yüzde 10 azaldı.
Ayçiçeği üretiminde dünyada kelam sahibi olan Rusya, Ukrayna ve Moldova’da çiçeklenme periyodunda yaşanan kuraklık nedeniyle üretim ölçüleri düştü. Bu ülkelerin, ihracatta ayçiçeği tohumu yerine ham yağ satmak istemesi eser fiyatlarında hareketlenmelere neden oldu. Dünya ayçiçeği üretiminde 2’nci sırada olan Rusya, 9 Ocak-30 Haziran 2021 devri için ayçiçeği ihracatında uygulanan vergiyi ton başına yüzde 6,5’ten yüzde 30’a çıkardı.
Bu süreçte, kolza üretiminin azalması nedeniyle de ayçiçeği yağına talep yükseldi.
Türkiye’nin yağlık ayçiçeği ekiliş alanları 2015’te 5,6 milyon dekarken 2019’da yüzde 20 artarak 6,7 milyon dekara yükseldi. 2015 yılında 1,45 milyon ton olan yağlık ayçiçeği üretimi de 2019’da 1,95 milyon tona ulaştı. 2020 yılında ise yağlık ayçiçeği üretimi 1,9 milyon ton olarak gerçekleşti.
Ülkenin 2020 yılı ayçiçeği tohumu ithalatı, 2019’a nazaran yüzde 0,8 artarak 1,145 milyon ton olarak kayıtlara geçti. Ayçiçeği tohumu ithalatında, 2019 yılında Moldova, Romanya ve Rusya, 2020’de Rusya, Bulgaristan ve Çin öne çıktı.
Dayanak ölçüsü arttı
Bakanlıkça yağlık ayçiçeği fark ödemesi dayanağı yüzde 25 artırılarak kilogram başına 40 kuruştan 50 kuruşa çıkarıldı. Bu yıl üretici fiyatlarındaki yükseliş ve destek miktarındaki artışın ayçiçeği ekiliş alanlarına olumlu yansıması bekleniyor.
Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını sürecindeki belirsizlik, iç piyasa fiyatlarındaki dalgalanmanın engellenmesi, endüstrinin ham unsur muhtaçlığının karşılanması, dünya fiyatlarında ve döviz kurlarında yaşanan değişimin yurt içi piyasaları olumsuz etkilememesi için hasat periyodu sona erdikten sonra gümrük vergilerinde düzenleme yapıldı. Buna nazaran, ayçiçeği ham yağında toplu konut fonu kaldırılarak, gümrük vergisi oranı 30 Haziran 2021’e kadar yüzde 10 olarak uygulanmaya başlandı.
Rapora nazaran, Bakanlık tarafından yurt içi ve dışı piyasalardaki fiyat değişimleri, stok idaresi, hasat durumu yakından takip edilirken, üreticileri koruyacak ve tüketicileri kollayacak her türlü önlem, gerek görüldüğü vakit acilen alınıyor.
Haber7
