Çin Hastalık Denetim ve Tedbire Merkezi (CCDC) Genel Yöneticisi Gao Fu, bir internet seminerinde, ülkede geliştirilen Kovid-19 aşı adaylarından birinin, klinik denemeler için onay almadan evvel üzerinde denenmesine istekli olduğunu açıkladı.
Ön testlere katılarak kamuoyunda aşılara yönelik kuşkuyu gidermeyi amaçladığını belirten Gao, hangi aşının üzerinde denendiğiyle ilgili bilgi vermekten kaçındı.
Bilim insanları, bir aşı adayının klinik deneme onayı alınmadan evvel beşerler üzerinde test edilmesine karşı çıkıyor. Programlı bir klinik deneme kapsamında yapılmayan bu çeşit ön testlerin aşı adayının güvenilirliğine ve etkililiğine dair kâfi bilgi sağlamayacağı savunuluyor.
Çin’de Sinopharm ilaç şirketinin, ortalarında üst yöneticilerin de bulunduğu kimi çalışanlarına, insan üzerinde test için onayı bulunmayan deney evresindeki aşıdan uyguladığı ortaya çıkmıştı.
Öte yandan devlete ilişkin şirketlerin kimilerinde vazife için yurt dışında gidecek çalışana aşı yaptırmalarının önerildiğine dair haberler Çin medyasında yer almıştı.
KLİNİK DENEMELER DEVAM EDİYOR
Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) datalarına nazaran Çin’de 3’ü üçüncü, 5’i birinci ve ikinci klinik deneme evrelerindeki 8 aşı adayı beşerler üzerinde test ediliyor.
CCDC Yöneticisi Gao, geçen ay yayımlanan, Çinli SinoPharm şirketinin Vuhan Biyolojik Eserler Enstitüsü iş birliğinde geliştirdiği bir aşı adayını tanıtan makalenin muharrirleri ortasında yer almıştı.
“Etkisizleştirilmiş” farklı virüs, bakteri ve patojen kesimlerinin birleşiminden oluşan aşı adayının birinci ve ikinci kademe klinik denemeleri Çin’de yürütülmüş, üçüncü basamak klinik denemelerine ise 17 Temmuz’da Birleşik Arap Emirlikleri’nin başşehri Abu Dabi’de başlanmıştı.
3 KADEMEDE YAPILIYOR
Bir aşının yaygın olarak kullanılabilmesi için 3 basamakta beşerler üzerinde test edilmesi gerekiyor.
Klinik denemelerin birinci basamağında, az sayıdaki istekli sağlıklı denek üzerinde aşının inançlı olup olmadığı ve muhtemel yan tesirleri araştırılıyor.
İkinci evrede, güvenilirliği doğrulanan aşının aktifliği 100’den fazla denek üzerinde test ediliyor.
Üçüncü ve son evrede ise birebir süreç, birkaç bin denekle tekrarlanıyor. Tüm bu süreç, aylar ve hatta yıllar alabiliyor.
27 AŞI DENEME BASAMAĞINDA
Dünya Sıhhat Örgütü bilgilerine nazaran, 27 Temmuz prestijiyle dünya genelinde Kovid-19’a karşı 25 aşı adayı klinik öncesi geliştirme kademesinde, 139 aşı adayı ise klinik deneme etabında bulunuyor.
Çin’de ortaya çıkan Kovid-19, 200’den fazla ülke ve bölgeye yayılarak salgına dönüştü.
Dünya genelinde olay sayısı 16 milyon 650 bini aşarken, 656 binden fazla kişi hayatını kaybetti.
Haber7