Küresel Times’ın haberine nazaran ABD’nin, Washington’daki “Taipei Ekonomik ve Kültürel Temsilcilik Ofisi”nin (TECRO) ismini “Tayvan Temsilcilik Ofisi” olarak değiştirmeyi planlamasına Çin’den karşılık gecikmedi.
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Zhao Lijan, haftalık basın toplantısında isim değişikliğine reaksiyon göstererek, “ABD ile Tayvan Adası ortasındaki her türlü etkileşimin durdurulması gerektiğini” vurguladı.
Zhao, ABD’yi Tayvan’daki “ayrılıkçı güçlere yanlış sinyaller göndermeyi bırakması ve tek Çin prensibine uyması” konusunda uyardı.
Financial Times’ta yer alan haberde, ABD’li yetkililerin, Tayvan’daki Demokratik İlerleme Partisi’nden gelen talep üzerine, isim değişikliğini “ciddi formda değerlendirdiği” kaydedildi.
Pekin Üniversitesinde Çin-ABD münasebetlerine ait araştırmalar yürüten Ni Feng, ABD’nin “geleneksel bir kent ismi olan Taipei’yi Tayvan olarak değiştirmesi halinde, Tayvan’ı bir ülke üzere Çin ile tıpkı pozisyonda değerlendirdiğine dair net bir bildiri vereceğini” belirtti.
Ni, isim değişikliğinin önemli sonuçları olabileceği ihtarında bulundu.
ÇİN-TAYVAN UYUŞMAZLIĞI
Çin’de İkinci Dünya Savaşı’nın akabinde çıkan iç savaşta Mao Zedong liderliğindeki Çin Komünist Partisinin (ÇKP) 1949’da iktidarı ele geçirmesi ve Çin Halk Cumhuriyeti’nin kuruluşunu ilan etmesi üzerine Çan Kayşek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Kuomintag) üyeleri, Tayvan’a yerleşip 1912’de kurulan “Çin Cumhuriyeti” iktidarının Ada’da devam ettiğini ileri sürerek bağımsızlık ilan etmişti.
Bu teşebbüs Çin tarafından kabul edilmese de Tayvan temsilcileri, 1971’e kadar Birleşmiş Milletler (BM) Genel Konseyi’nde Çin’i temsil etmişti. 1950’ler ve 1960’larda çok sayıda ülkenin diplomatik alaka tercihini Çin Cumhuriyeti’nden Çin Halk Cumhuriyeti’ne çevirmesinin akabinde 1971’de BM Genel Heyeti’nde yapılan oylamada Pekin hükümetinin Çin’in tek yasal temsilcisi kabul edilmesiyle Tayvan’ın memleketler arası örgütlerdeki pozisyonu bilinmeyen hale gelmişti.
Pekin idaresi, “Tek Çin” prensibini benimseyerek Çin’i memleketler arası toplumda yalnızca kendilerinin temsil ettiğini savunuyor ve Tayvan’ın dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik münasebetler kurmasına, BM’de ve başka milletlerarası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor.
Haber7