HABER7
FETÖ’nün ABD’deki bir numaralı koruyucusu olan, terör örgütü önderi Fetullah Gülen’in ABD’ye gitmesi için ABD’deki tüm gücünü kullanan eski CIA Ortadoğu Masası şefi Graham Fuller bir defa daha ortaya çıktı.
ABD’de Joe Biden’in lider ilan edilmesinin akabinde ABD’nin Türkiye siyaseti ile ilgili bir tablo çizmeye çalışan Fuller, Türkiye’nin dünyadaki jeopolitik durumunu tek tek anlatarak neler yapılabileceğini kendi internet sitesinde yayınladığı bir yazı ile anlattı.
“Türkiye denetimden çıktı mı?” başlıklı bir yazı kaleme alan Fuller şu anda ABD ve Avrupa’da Türkiye’nin denetimden çıktığı düşünülse de aslından durumun bu türlü olmadığını lisana getirdi.
“DURUM YENİ OSMANCILIK’TAN DAHA FAZLASI”
Batı’nın gözüyle Türkiye’yi anlamanın imkansız olduğunu belirten Fuller Türkiye’nin dünyadaki yerini nasıl gördüğüne bakmak gerektiğini söyleyerek Ankara’yı yönlendiren ana faktörleri sıraladı.
Fuller, ‘Türk İmparatorluk Geleneği’ başlığı altında “Yaklaşık yedi yüzyıl boyunca Osmanlı İmparatorluğu, başka rastgele bir Müslüman imparatorluğundan daha büyük bir coğrafik alana hükmetti. Türk hükümdarlarının tarihi hafızası, geniş jeopolitik atılımlar yapılmasına imkan tanıyordu. Türk hükümdarların Hindistan ve Endonezya’da bile tesiri vardı. Fakat bu tıp bir Türk jeopolitik kanısı artık modası geçmiş durumda… Yalnızca çağdaş Türk devletinin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün idaresindeki kısa bir mühlet dar tanımlanmış bir çağdaş Türk ulus devleti örneğini gördük. Bugünkü durum ise Yeni Osmanlıcılık’tan daha fazlası…”tabirlerini kullandı.
ÇARPICI DAVUTOĞLU YORUMU
“Türkiye’nin çağdaş jeopolitik vizyonu” başlığı altında Türkiye’nin büyük jeopolitik vizyonunu Ahmet Davutoğlu’nun çizdiğini belirten Fuller Davutoğlu’nun vizyonunu “Türkiye’nin bir Avrupa gücü, bir Balkan gücü, bir Akdeniz gücü, bir Orta Doğu gücü, bir Kuzey Afrika ve hatta hudutlu bir Afrika gücü, bir Kafkas gücü, bir Orta Asya gücü, bir Avrasya gücü olarak kabul edilmesi gerektiği formunda özetlenebilir” şeklinde yorumladı.
AVRUPA; TÜRKİYE’DEN VAZGEÇEMEZ
Türkiye-Avrupa münasebetlerini “Bir Avrupalı güç olarak Türkiye” başlığında ise “Türkiye teknik olarak Avrupa’nın bir modülüdür. Sonunda Avrupa, bağımsız bir Türkiye’yi dışarı atmaktansa, Türkiye’nin artan kaldıraç tesirini daha fazla kaybetmekten uzak bir noktada tutmayı tercih edecektir” tabirlerini kullandı.
RUSYA, TÜRKİYE’YE KATLANIYOR
Türkiye’nin bir Avrasya gücü olduğunun da altını çizen Fuller, Türkiye-Rusya münasebetlerini ise şu biçimde kıymetlendirdi: Rusya, Orta Asya’daki Türk bağlarından ve çıkarlarından hala rahatsız. Lakin dünyadaki büyük bir orta güç olarak Türkiye, Rusya’nın görmezden gelemeyeceği kadar değerli.
Hakikaten Moskova, tansiyonlara karşın Türkiye ile iyi bağları sürdürmek için elinden geleni yapmaya çalışıyor. Bu, Avrupa’nın Türkiye’ye bakışını andırıyor… Türkiye, irtibatları koparmak için çok kıymetli bir güç, münasebetiyle Moskova gönülsüzce buna katlanıyor. Ayrıyeten Moskova, Türkiye’nin Avrupa’yı rahatsız eden bir diken olmasından şad.
ÇİN’İN TÜRKİYE’YE MUHTAÇLIĞI VAR
Yazısında son olarak Türkiye Çin bağlarına değinen Fuller “Türkiye, Tek Nesil Tek Yol projesinin bir kesimi olmak istiyor ve Pekin de birebir fikirde. Türkiye’nin Çin ile münasebetlerinde vakit zaman gerginlikler ve bir ölçü rekabet olacak, lakin her ülkenin başkasına verdiği kıymet nedeniyle uzun vadede kalıcı olacaktır. Yeni İpek Yolu projesi ilerledikçe Rusya’da olduğu üzere Çin ve Türkiye’nin de birbirine gereksinimi var” yorumunu yaptı.
ABD’NİN STRATEJİSİNİ DEĞİŞTİRMESİ GEREK
Son olarak ABD’nin yeni Türkiye stratejisi ile ilgili bir teklifte bulanan Fuller, yazısını şu sözlerle tamamladı:
“Tüm bu hırslarla Türkiye, bilhassa iktisadı geriledikçe, nitekim başa çıkabileceğinden daha fazla soruna el atıyor olabilir. Ancak Batı için, Türkiye’nin “sadık bir Batı müttefiki” olduğu eski hoş günler sonsuza dek geride kaldı. Bu Türk hırslarının temelini ve genişliğini anlamak, önümüzdeki yıllarda onunla bağlantıları yönetmek için vazgeçilmezdir; zira ABD, memleketler arası siyasette giderek hakim rolünü kaybetmeye devam ediyor ve yeni bölgesel güçleri kabul etmek zorunda kalıyor.”
Haber7
