TÜRKİYE ÇİN’DEN KAYAN TALEBİ ÇEKEBİLİR
Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası’nın (EBRD) devletlerin ihracat potansiyellerine nazaran belirlediği ‘Karşılaştırmalı Üstünlükler Endeksi’nde (RCA), Türkiye 189 eserle birinci sırada nokta aldı. EBRD Lideri Suma Chakrabarti, Türkiye’nin global tedarik zincirinde Kovid-19 sonrası oluşan yeni dinamiklerden en çok yararlanacak devletlerden biri olduğunu açıklamış, Türkiye’nin bu özelliği ile pandemi sürecinde Çin’den kayan tedarik zincirlerinin merkezi olmaya aday olduğunu söylemişti.
DOKUMACILIK VE GIYSI BIRINCI SIRADA
EBRD datalarına nazaran Türkiye dokuma, giyim eşyası ve ayakkabıda 62, yalın ve fabrikasyon metal eserlerde 25, bahçe eserlerinde 22, mineral ve güç içeceklerinde 17, kimyasal ve eczacılık eserlerinde 15, işlenmiş besin eserlerinde 12, makine ve teçhizatlarında 9, taş, cam, pahalı metal eserlerde 7, motorlu araç ve öteki aktarım araç ekipmanlarında 5 rekabetçi esere sahip. Listenin geri kalanını ise hayvansal eserler, ahşap ve kağıt eserler, silah ve askeri teçhizat, deri ve mamulleri ile optik, medikal ve müzik ekipmanları oluşturuyor.
500 MİLYON DOLARLIK PASTA
EBRD Nisan 2020 raporuna nazaran pandemi süreci ve sonrasında Türkiye bilhassa hazır giyim ve tekstildeki ihracat potansiyeliyle üstünlüğünü ortaya koydu. Bu Çin’den kaçan anaparayı Türkiye’nin kendine çekmesi için önemli bir fırsat. Çin’in dünya çapında kıymetli bir ihracatçı olduğu ve EBRD yerlerindeki iktisatların en az 500 milyon dolarlık ihracat yaptığı motorlu araçlar, makine, dokumacılık, kimyasal eserler ve metal eser kümelerinde tedarikin Çin’den Türkiye’ye kayma olma mümkünlüğü çok yüksek.
CHAKRABARTI: “TÜRKİYE’SİZ EBRD DÜŞÜNÜLEMEZ”
Suma Chakrabarti, “Türkiye’siz bir EBRD düşünülemez. Yatırımlarımızın yekun hacmi 320’ye yakın girişimde 12.6 milyar euro seviyesinde” dedi.
İstanbul Ticaret Üniversitesi akademisyenlerinin yeni tip salgının ekonomik tesirlerine ait hazırladığı raporda, Türkiye ve dünya iktisadında meydana gelen süratli ve esaslı değişimler, makroekonomik yapıdaki aksaklıklar, meseleler ve tahlil tekliflerini kamuoyuyla paylaştı. Raporda ayrıyeten, Türkiye’nin bunalımlara karşı direnç kazandığı, pandemi sürecinde de Avrupa’nın üretim üssü olmayı hedeflemesi gerektiği söz edildi. Prof. Dr. Yusuf Balcı ve Dr. Talim Üyesi Güldenur Yavuz’un kaleme aldığı Kovid-19 Pandemi Sürecinin Türkiye’de İstihdama Tesirleri Ve Kamu Açısından Alınması Gereken Önlemler başlıklı rapor, gelişmiş ve gelişmekte olan memleketlerin mevcut ekonomik yapılarının karşı zıdda kaldığı tehditlerin yanı sıra Türkiye iktisadının yeni tip salgının sonrasına dair olası durum tahlilleri yapılıyor.
GEÇMİŞTEKİ BUNALIMLAR DİRENÇ KAZANDIRDI
Türkiye iktisadı için 1970’li yıllarda yaşanan petrol buhranı, 1994 finans buhranı ve 2001 buhranının, global buhranlarla baş etmenin ders niteliğinde olduğu belirtilen raporda, 2008 global bunalım sonrası iktisat gidişatı ve uygulanan siyasetlerin bugün yaşanan yeni tip salgının tetiklediği global bunalım bakımından son kademe kıymetli olduğu vurgulanıyor. Raporda yaşanan salgının maliyetini net olarak öngörmenin mümkün olmadığı belirtilerek, “Ekonomik faaliyetlerin tamamıyla durmaması, devlet iktisadı açısından bir avantaj oluşum etmekle bir arada, kısmen yavaşlamasıyla da GSYH açısından sınırlı nispette azalmanın kaçınılmaz olduğunu söylemek mümkün. Bilhassa üretim sürecinin devamlılığının sağlanması üzerine atılan adımlar, üreticiyi desteklemek üzere alınan kararlar bu noktada kıymet arz ediyor” sözlerine bölge verildi.
KAMU VE KIŞISEL DAL GÜÇ BİRLİĞİ YAPMALI
Salgın sonrası oluşacak yeni iktisatta ve çalışma hayatında gelir ve istihdam kayıpları olmaması gayesinin yanında, Türkiye’nin buhrandan avantajlı çıkabilmesi için kamu ve hususî kısmın el ele vererek akıl ve güç birliği yapması gerekliliğine dikkat çekiliyor. Türkiye’nin salgına daha geç yakalanması ve salgının memlekete gelişine kadar geçen mühletin sıhhat kesimi açısından hazırlanma süreci olarak değerlendirilmesinin gayri devletlere nazaran daha avantajlı hale gelinmesini sağladığı belirtilirken, salgın yayılım suratının düşük olması ve denetimli ilerlemesinin sağlanması sayesinde ekonomik hayatı külliyen durdurmadan salgınla savaş edildiği kaydediliyor.
ŞİRKETLER ONLİNE SATIŞA YÖNELMELİ
Raporda salgın periyodunda yapılan kamu harcamalarının tolere edilebileceği, kişisel bölüme de birtakım kolaylıklar sağlanması gerektiği belirtilerek, şunlar kaydedildi: “Özel kol açısından da süratli bir önlem ve pratik sürecine girilmeli. Bilhassa internetten satış ve faaliyet sahasına sahip olmayan işletmelerin, bu süreçten zarar görmeden ya da tam manasıyla kapanma yoluna girmeden çıkabilmeleri açısından online tabanlarda varlık göstermelerine yönelik bir seri düzenleme yapmaları ve süratle pratiğe geçmeleri gerekiyor.” Türkiye’nin son birkaç yılda yükselme eğilimi gösteren işsizlik orantısında umum artış ve kişiselde de yüksek genç işsizlik nispetleriyle bu türlü bir global buhrana girmesinin bunalımın olumsuz tesirlerini arttırabileceği uyarısı yapılıyor.
DESTEKLER NEFES ALDIRDI
İşsizlikle uğraş için alınan önlemlere de değinilen raporda fiyatsız müsaade devrinde çalışanlara İşsizlik Sigortası Fonu’ndan günlük 39,24 TL ödeme yapılması ve kısa çalışma ödeneğinin kıymetli önlemler olduğu belirtildi. Pandemi sebebiyle oluşan bunalıma karşı alınacak önlemlere ve sunulacak tahlillere de değinilen raporda, bu süreçte kamu kesitinin münhasıran sıhhat ve toplumsal güvenlik sahalarındaki değerinin daha iyi anlaşıldığı kaydedildi.
Haber7
