Müzik söylenince yayılan parçacık ve bunların dağılımı, uzaklıklarını ve havada kalış müddetini hesaplamak isteyen araştırmacılar, steril bir ortam yarattı, bir huni kullandı ve yüksek çözünürlüklü kameralarla çekimler yaptı. 12 sağlıklı şahsa ve Kovid-19’lu bireye çeşitli oktavlarda müzikler söyletildi.
PATLAYAN SESSİZ HARFLER
Doğum günlerinde bilhassa İngilizce konuşulan bölgelerde kullanılan ve Türkçe olarak “İyi ki doğdun” olarak söylenen “Happy Birthday to you” üzere, sert ünsüz yahut dudak hareketleriyle çıkartılan, ünsüz harflerin ağır bulunduğu müziklerin havaya daha çok damlacık yaydığı ortaya çıktı.
Bizdeki, “Para, para, para” ya da “Patates, patlıcan” üzere patlayan sessizlerin kullanıldığı yüksek sesli bağrışmalar da benzeri sonuçları verebiliyor. İsveç’in ünlü müziği “Bibbis pippi Peter” de de birebir sonuçlar çıktı.
MÜZIK SÖYLEME KURALLARI
Araştırmacılar müzikçilerin maske takması, aralık kuralına uyması, hijyen ve iyi havalandırma şartlarında sahne almasını öneriyor. Müzik söylerken soluduğumuz hava parçacıkları ve daha büyük damlacıklarla ilgili araştırma sonuçlarını kıymetlendiren Jakop Löndahl ve doktora öğrencisi Malin Alsved, “Bazı parçacıklar o kadar büyük olabilir ki, düşmeden evvel ağızdan yalnızca bir kaç santimetre uzaklaşır. Öbürleri çok küçüktür ve bir kaç dakika boyunca havada asılı kalır. Burada da bunu gördük. Bilhassa ünsüzlerin seslendirilmesi çok büyük damlacıklar açığa çıkarıyor. B ve P harfleri ise en büyük hava damlacığı yayıcılar olarak öne çıkıyor” açıklamasını yaptı.
GÜRÜLTÜLÜ MÜZIK DA SORUN
Müzik testleri sırasında, aerosoller (havadaki damlacıklar) ve daha büyük damlacıklar, lambalar, yüksek süratli bir kamera ve çok küçük parçacıkları ölçebilen bir alet kullanılarak ölçüldü.
Araştırmacılar, müzik ne kadar gürültülü ve güçlüyse, aerosol ve damlacıkların yoğunluğunun da o kadar yüksek olduğunu keşfetti. Araştırmacılar, bu sonuçların değerini anlayabildiğimiz ölçüde, inançlı bir biçimde müzik söyleyebileceğimizi söylüyorlar ve ekliyorlar: “Şarkı söylemenin yasaklanması gerekmez, lakin enfeksiyon yayılma riskini azaltmak için uygun tedbirlerle müzik söylenmelidir”
Haber7