Ankara Kent Hastanesi Acil Tıp Kliniği Eğitim Vazifelisi olan Sıhhat Bakanlığı Koronavirüs Bilim Şurası Üyesi Doç. Dr. Afşin Emre Kayıpmaz, son vakitlerde artış gösteren ağır hasta sayısına değindi. Bilim Şurası Üyesi Kayıpmaz, kış aylarının da gelmesi ile birlikte kapalı alanlarda toplanmaların arttığını, kapalı yerlerde kurallara ekstra dikkat edilmesi gerektiğini belirtti. Kayıpmaz, ayrıyeten alışveriş merkezleri, kafeler, çeşitli kurum ve kuruluşlar üzere yerlerin girişlerinde kullanılan ateş ölçüm sistemlerinin emniyetli olmadığını; bunun yerine HES kodu kullanımının daha sağlıklı olacağını vurguladı.
“O ATEŞ ÖLÇERLERİN HEPSİNİN KALİBRASYONU HAKİKAT OLMAYABİLİR”
Ateşin yüksekliğinin Covid-19 hastalığının en bariz özelliklerinden biri olmasının yanı sıra birtakım hastalarda ateş yüksekliği görülmediğine yahut ateşin anlık olarak yükselebileceğine dikkat çeken Bilim Heyeti Üyesi Doç. Dr. Kayıpmaz, “Ateş sahiden hastalığın en bariz özelliklerinden bir tanesi fakat yapılan kimi çalışmalarda hastaların yarısı kadarında ateş olduğu gösterilmiş. Geniş çaplı hasta serileri üzerinde yapılan çalışmalar bunlar. Doğal olarak da hastanın alışveriş merkezine giriş anında ateşi olmayabilir. Hava soğuk olduğundan ötürü ateşi düşük çıkabilir. O ateş ölçerlerin hepsinin kalibrasyonu da gerçek olmayabilir. Durum bu türlü olunca ateşi tespit etmeye çalışmaktansa kişinin ya da işlemeye girecek konukların HES kodunu sorgulayarak onların riskli olup olmadığını tespit etmek çok daha faydalıdır. Böylelikle hem faydasının çok çok düşük olduğu görünen bir teknikten uzaklaşılmış olunur hem de oraya gelen sağlıklı şahısların hastalanmasının da önüne geçilmiş olacaktır diye düşünüyorum” tabirlerini kullandı.
“EĞLENCE YERLERİ RİSKLİ BİR ORTAM OLUŞTURUYOR”
İstanbul’da artan hadise sayılarına da değinen Bilim Heyeti Üyesi Kayıpmaz, “İstanbul’da bildiğiniz üzere yaklaşık 20 milyon hastanın hareketliliği kelam konusu, dünyanın 14’üncü büyük kenti ve nüfus yoğunluğu çok fazla olan bir kent. Bilhassa birtakım ilçelerde bu yoğunluk daha da yükseliyor. Kalabalık ne kadar fazla olursa hastalığın bulaşma riski o kadar yüksek oluyor. Burada yalnızca meskenlerde, konutlarda bulaşmayı düşünmeyelim. Mesken içi bulaşmalar şu anda çok ön planda fakat bunun yanı sıra lokanta, kafeterya, cümbüş yeri usulü yerlerde de bulaşmanın önemli seviyede olduğunu görüyoruz. Yiyip içiliyor, maskeler çıkarılıyor, uzaklıklar korunmuyor, kalabalık ortam oluyor ve ortam da iyi havalandırılmıyorsa hastalık bireyden şahsa çok kolay bulaşıyor. Bildiğiniz üzere saat 22.00’dan sonra bu çeşit yerlerde faaliyete son verildi. Buralarda da yüksek sesle müzik dinlenebiliyor, canlı müzik olabiliyor, müziğe eşlik edilebiliyor. Müziğin sesi yüksek olduğu için bireyler daha yüksek sesle yahut bağırarak konuşuyor. Bu da virüs partiküllerinin saçılımı açısından riskli bir ortam oluşturuyor” biçiminde konuştu.
“ARTIK ÇEMBER KALMADI; HASTALIK KAPIDAN İÇERİ GİRDİ”
Daha evvel çemberin daraldığını tabir ettiğini lakin şu an ortada bir çemberin de kalmadığına vurgu yapan Kayıpmaz, “Biz bundan birkaç ay evvel çemberin daraldığından bahsetmiştik. Artık artık çember kalmadı; hastalık kapıdan içeri girdi. Etrafında semptomlu yahut semptomsuz Covid-19 müspet tanıdığı olmayan bir kişi gösteremezsiniz. Dünyada yaklaşık 50 milyon insanı enfekte eden bir virüsten bahsediyoruz. Artık hastalık konutun içerisinde. Bundan ötürü da bizim konut içerisinde, toplu taşımada, çalışılan iş yerlerinde kesinlikle önlemlere uymamız gerekiyor ve bu iş yerlerinde de bireyler ortası bulaşı önlemek için tekrar işletme sahiplerinin tedbirler alması gerekiyor. Biz hastalıkla lakin bu halde baş edebiliriz” diye konuştu.
“ETKİNLİĞİ YÜZDE 90’IN ÜZERİNDE OLAN İKİ TANE KURALI UYGULAMAMIZ LAZIM”
Toplumsal medyada yer alan ve birtakım tıp dışı usuller ile hastalıktan kurtulduğunu yahut tesirinin azaldığını argüman eden şahıslar hakkında da konuşan Kayıpmaz, “Bilim insanları olarak bizler, yapılan çalışmaların sonucuna nazaran karar vermek durumundayız. Bu hastalık, hastanın tomografisinde de size gösterdiğim üzere kolay bir hastalık değil. Evet bir kaygı ve panik havası da oluşturmamamız gerekiyor fakat hastalığı ciddiye almamak üzere bir durum da kelam konusu olamaz. Keşke bu usul alternatif prosedürler faydalı olsa da biz de hastalarımızı hastanemizde bu seviyeye gelince tedavi etmek durumunda kalmasak fakat ne yazık ki şu ana kadar yapılan çalışmalarda bu üslup alternatif metotların rastgele bir aktifliği ortaya konabilmiş değildir. Yalnızca bu değil. Bunun dışında türlü yiyecek, içecekler ve besinlerin, hatta internette satılan çeşitli Covid-19’a karşı gözetici olduğu söylenen çeşitli preperatların (hazır ilaç) rastgele bir aktifliği şu ana kadar kanıtlanmış değildir. Şu anda alternatif tahliller aramak yerine, aktifliği yüzde 90’ın üzerinde olan iki tane kuralı uygulamamız lazım. Bunlardan bir tanesi maske, oburu de şahıslar ortası fiziki ara. Biz buna kalabalıklardan kaçınmayı ve paklık kurallarına da riayet etmeyi eklersek zati elimizde önemli bir korunma olur” tabirlerini kullandı.
“ÖZELLİKLE SON PERİYOTTA AĞIR HASTALARIMIZDA ARTIŞ VAR”
Avrupa’nın hatta dünyanın en büyük acil servislerinden birinde Covid-19 virüsü ile birebir yakından gayret eden Kayıpmaz, “Mart ayında gördüğümüz olayların ciddiyeti nasılsa artık de tıpkı formda devam ediyor. Yani hastalık bulaştırıcılıkta yahut öldürücülükte rastgele bir güç kaybetmiş değil. Evet virüsün birtakım mutasyonları oluyor, virüs daha fazla beşere bulaşmak için mutasyonlar geçiriyor fakat öldürücü tesirinde biz klinikte bir azalma görmüyoruz. Bilhassa son periyotta ağır hastalarımızda artış var. Bu Ankara geneli için de bu türlü, sayılara baktığımız vakit ülkemiz geneli için de bu türlü. Ağır hasta sayımızdaki artış, belirli bir mühlet sonra servis yataklarına da ağır bakım yataklarına da yansır hale gelebiliyor. Ondan ötürü biz önlemlere uymalıyız ki meskendeki incinebilir kümeleri, altta hastalığı yatan bireyleri, ileri yaştaki bireyleri hasta etmeyelim. Onlar da bu hastalığa yakalanmasın ki hastalık onlarda ağır seyredebiliyor. Yani kolaya almamamız lazım hastalığı. Zira bize son vakitlerde gelen ağır hastaların arttığını görüyoruz” dedi.
Haber7
