Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, 2002’de 145 bin ton olan sertifikalı tohum üretiminin bu yıl prestijiyle 1 milyon 143 bin tona çıktığını belirterek, “2002’de 17 milyon dolar olan tohum ihracatımız da 2019’da 9 kat artışla yaklaşık 150 milyon dolara yükselmiştir.” dedi.
Pakdemirli, Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü (TİGEM) Tohum Bayileri Toplantısı’na görüntü konferans metoduyla katıldı.
Tohum ve tohumculuğun tüm dünyada gelecek için kritik, tarım dalları için stratejik bir değere sahip olduğunu tabir eden Pakdemirli, gelecekte besin arz güvenliğinin sağlanması için tohumun genetik kodlarının iyi okunması gerektiğini söyledi.
Pakdemirli, “Türkiye, dünyada kıymetli tohumculuk ülkelerinden birisidir ve dünyada birinci 10 ortasındadır. Sertifikalı tohum üretimimiz, 2002’de 145 bin ton iken bugün 8 kat artışla 1 milyon 143 bin tona çıkmıştır. Tekrar 2002’de 17 milyon dolar olan tohum ihracatımız, 2019’da 9 kat artışla yaklaşık 150 milyon dolara yükselmiştir. 2002’de tohum ihracatının ithalatı karşılama oranı yüzde 31 iken 2019’da bu oran yüzde 86’ya ulaşmıştır.” dedi.
Ülkede buğday ekilişlerinde, 2002’de 80 bin ton olan sertifikalı tohum kullanımının, geçen yıl 450 bin tona çıktığı bilgisini veren Pakdemirli, kelam konusu devirde arpa üretiminde kullanılan sertifikalı tohumun da 42 kat arttığını belirtti.
“2,4 milyar lira destekleme ödemesi yaptık”
Pakdemirli, tohumculuk kesiminin, milletlerarası rekabete uygun gelişmesini sağlamak, üreticilerin girdi maliyetini azaltmak için son 18 yılda çok büyük takviyeler verdiklerine işaret ederek, “Bu kapsamda, takviyelerin verilmesine başlanmasından itibaren 2,1 milyon çiftçimize 1,8 milyar lira sertifikalı tohum/fidan kullanım dayanağı ve 650 milyon lira tohum/fidan üretim dayanağı olmak üzere, tohumculuk kesimine toplam 2,4 milyar lira destekleme ödemesi yaptık.” dedi.
Geçen yıl üretilen 1 milyon 143 bin 466 ton sertifikalı tohumluk ölçüsünden yüzde 44’ünün yalnızca Bakanlığa bağlı araştırma enstitüleri tarafından üretilen yüzde 100 yerli ve ulusal tohumlardan sağlandığını aktaran Pakdemirli, bu yıl kelam konusu enstitülerce tarla bitkilerinde 74, bahçe bitkilerinde 8 çeşit tescil edildiğini, toplamda 82 yerli tohumun da kesimin kullanımına sunulduğunu tabir etti.
Pakdemirli, 10 yerli patates çeşidinin de geliştirilerek tescil edildiğini belirterek, lif gayeli endüstriyel tip kenevir çeşidini geliştirmeye yönelik iş birlikleri yapıldığını vurguladı.
Şubatta “Atadan Toruna Tohum Seferberliği” tanıtımını yaptıklarını hatırlatan Pakdemirli, bu kapsamda eğitim, test ve sertifikasyon, tahlil ve fidan ihtisas eğitimi olmak üzere 4 ayaklı bir strateji izlemeye karar verdiklerini söyledi.
Pakdemirli, Çiftçi Eğitimi Projesi kapsamında, 2 yıl müddetle 15 bin tohum yetiştiricisine, çağdaş ziraî teknolojilerin kullanıldığı, kaliteli tohum üretimini hedefleyen yetiştiricilik metotları hakkında, teorik ve pratik eğitimler verilmeye başlandığını söz etti.
Yerli ve ulusal tohumculuğun geliştirmesi ve yaygınlaştırılması kapsamında, 2023 sonuna kadar sertifikalı tohum üretimini 1,5 milyon tona çıkarmayı hedeflediklerini vurgulayan Pakdemirli, “Gen kaynaklarımızı koruyacak ve atalarımızdan miras kalan bu verimli toprakları, gelecekle buluşturacağız.” değerlendirmesinde bulundu.
Sertifikalı tohum çalışmaları
Pakdemirli, TİGEM’in faaliyetlerini, sertifikalı tohum üretimi ve çiftçilere dağıtımı ana ekseninde daha çok ağırlaştırdığını belirterek, şu açıklamayı yaptı:
“Bu kapsamda bu yıl, buğdayda 24 çeşitte 175 bin ton, arpada 6 çeşitte 20 bin ton, tritikalede 3 çeşitte 5 bin ton, yoncada 4 çeşitte 230 ton, fiğde 6 çeşitte 1375 ton, korungada 2 çeşitte 510 ton, sebzede 5 tıp, 6 çeşitte 1000’er adetlik 207 bin paket, sertifikalı tohum hazırlama çalışmaları tamamlandı. Çağdaş tohum hazırlama tesislerinde süratle tohum üretimine başlandı. İnşallah TİGEM tarafından sertifikalı tohumlarının ekim döneminden evvel, ülkemiz coğrafyasının tüm bölgelerine dağıtılmasını ve bayilerimiz tarafından ülkemiz çiftçileriyle buluşturulmasını sağlayacağız.”
TİGEM’in 2020 döneminde pazara arz edeceği hububat fiyatlarıyla 2020 yılı sertifikalı tohum fiyatlarını, kapsamlı bir piyasa araştırması ve bölüm değerlendirmeleriyle hazırladıklarını söz eden Pakdemirli, “Buna nazaran, TİGEM 2020 yılı sertifikalı tohum fiyatlarını, makarnalık buğdayda kilogramda 2,50 lira, ekmeklik buğdayda kilogramda 2,30 lira, tritikale kilogramda 2,10 lira ve arpada kilogramda 2 lira olarak belirledik. TİGEM yetkili bayilerine, işletme teslimi satış olarak belirlenen bu fiyatlara, bayilerimizin tüm maliyetleri içinde en fazla yüzde 14 artış yaparak ve üzerine yüzde 1 KDV uygulayarak, çiftçilerimizle buluşturulmasını sağlıyoruz.” dedi.
Haber7